Öz
The agricultural sector is being discussed more and given importance by large masses in terms of both the quality of crop production and the future of livestock activity, especially with the effect of supply problems, increasing costs and financial problems spreading around the world, especially due to the recent pandemic and political problems in the world.
Turkey has been continuing its efforts in many areas for the development of the agricultural sector for many years. Significant breakthroughs in the field of food control, the establishment of many producer organizations, high-capacity and modern processing facilities, and the developing retail sector are important developments that we can immediately count. However, it is seen that the desired efficient, planned and low-cost production in primary production and the spatial economic and social development in rural areas are not realized at the desired level. This is clearly due to the fact that the farmer, who is the only actor in the agricultural sector who cannot have sufficient capital accumulation and income, cannot fight with other actors in the sector. If this is really the problem, the solution to this situation is to ensure that the small farmer earns a subsistence income due to his agricultural activities through public policies and to develop policies that will enable the farmers, which we can define as active, professional or expert, who are the main determinants of agricultural production, to gain investment power as well as their livelihoods.
In the study, the qualifications of the farmer, which we can describe as “active”, “professional” or “expert”, were evaluated within the framework of the European Union practices, and the ratio of the income of this farmer to the minimum wage, which is a basic wage indicator that shows the general economic situation of the country, by providing a strong relationship between the sectors and social sectors. A model proposal has been made to ensure internal integration between layers.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AB Komisyonu. (2021). İtalya İstatistik Bilgi Sayfası. https://agriculture.ec.europa.eu/system/files/2021-12/agri-statistical-factsheet it_en_0.pdf (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- AB Komisyonu. (2022). Ortak Tarım Politikası Göstergeleri. https://agridata.ec.europa.eu/extensions/IndicatorsSectorial/AgriculturalEntrepreneurialIncome.html, (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- Bayraktar, Y. & Bulut, E. (2016) Tarımsal Desteklerin Değişen Yapısı ve Yüksek Tarımsal Desteklerin Nedenleri: Türkiye İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz. İktisat Fakültesi Mecmuası, 66(1), 45-66.
- Bayramoğlu, Z., Ağızan, K. & Ağızan, S. (2021). Kamu Desteklerinin Tarımsal Ürün Piyasalarına Bozucu Etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(4), 3184-3194.
- Doğan, Z., Aslan, S. & Berkman, A. N. (2015). Türkiye’de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişimi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 29-41.
- Eştürk, Ö. & Ören, M. N. (2012). Türkiye Kırsalında Gelir Dağılımı İstihdam ve Gıda Güvencesi. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül 2012 Konya. https://tarekoder.org/2012konya/76-82.pdf , Erişim tarihi: 30.11.2022
- Eurostat. (2022).https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=Glossary: Standard_gross_margin_(SGM),https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=Glossary:Standard_output_SO. Erişim tarihi (06.06.2022).
- Gürel, C. & Akay, M. (2008). Sinop İli Merkez İlçe Tarım İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı, Arazi ve Gelir Dağılımı. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1), 7-14.
- Hatunoğlu, E. E. & Eldeniz, F. (2012). 2000 Yılı Sonrası Türk Tarım Sektöründe Yapısal Dönüşüm Politikaları. Sayıştay Dergisi, 86(Temmuz – Eylül), 27-56.
- Kandemir, O. (2011) Tarımsal Destekleme Politikalarının Kırsal Kalkınmaya Etkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(1), 103-113.
- Narin, M. (2008). Türkiye’de Uygulanan Tarımsal Destekleme Politikalarında Değişim. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 19, 183-225.
- Semerci, A. (2019). Türkiye’de Tarımsal Destekleme Uygulamalarının Değerlendirilmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(1), 181–186.
- Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2022). Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/10/2022-Yili-Cumhurbaskanligi-Yillik-Programi-26102021.pdf, (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- Tarım ve Orman Bakanlığı. (2020). GAP, DAP, DOKAP, KOP Projeleri Kapsamındaki İllerde Hayvancılık Yatırımlarının Desteklenmesi. https://www.tarimorman.gov.tr/HAYGEM/Belgeler/Projeler/2020%20YILI/GAP%20DAP%20DOKAP%20VE%20KOP-K%C4%B0TAP-30-06-2020-SON.pdf, (Erişim Tarihi: 04.06.20222).
- TÜİK. (2001). Genel Tarım Sayımı, Tarımsal İşletmelerde Esas İşi Tarımsal Faaliyet Olan Hane halkı Fertlerinin İşteki Durumu (9+). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- TÜİK. (2001-2021). Bitkisel Üretim İstatistikleri, Tarım Alanları. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması. https://data.tuik.gov.tr/ Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1, (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması, İşletmelerin Ekonomik Büyüklüklerine Göre Dağılımı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1(Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması, Küçükbaş Hayvan Varlığı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması, Tarımsal İşletmelerin Ekonomik Büyüklüklerine Göre Dağılımı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- TÜİK. (2019-2021). Haber Bülteni GSYH İstatistikleri A (10) Tablo-1. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-IV.-Ceyrek:-Ekim-Aralik-2021-45548, (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2019-2021). Tarımsal Fiyat ve Ekonomik Hesaplar, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Değeri. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2022). Tüketici Fiyat Endeksi İstatistikleri Mart 2022, Tablo-2. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=T%C3%BCketici-Fiyat-Endeksi-Mart-2022-45792&dil=1, (Erişim Tarihi: 12.12.2022)
Öz
Tarım sektörü gerek bitkisel üretimin niteliği gerekse de hayvancılık faaliyetinin geleceği açısından özellikle son dönemlerde pandeminin ve dünyadaki siyasi problemlerin sonucunda ortaya çıkan tedarik sorunlarının, artan maliyetlerin ve dünya geneline yayılan finansal problemlerin etkisi ile geniş kitlelerce daha fazla tartışılmakta ve önemsenmektedir.
Türkiye uzun yıllardır tarım sektörünün gelişimi için birçok alanda çabalarını sürdürmektedir. Gıda kontrol alanındaki önemli atılımlar, çok sayıda üretici örgütü kurulumu, yüksek kapasiteli ve modern işleme tesisleri, gelişen perakende sektörü hemen sayabileceğimiz önemli gelişmelerdir. Ancak yine de birincil üretimde arzu edilen verimli, planlı ve düşük maliyetli üretimin ve kırsal alanda mekânsal olarak ekonomik ve sosyal gelişimin istenilen seviyede gerçekleşmediği görülmektedir. Bu durum açıkça tarım sektörü içerisinde yeterli sermaye birikimine ve kazanca sahip olamayan tek aktör olan çiftçinin, sektördeki diğer aktörlerle mücadele edememesinden kaynaklamaktadır. Eğer sorun gerçekten bu ise bu durumun çözümü küçük çiftçinin tarımsal faaliyetleri nedeni ile geçimlik bir gelir elde etmesinin kamu politikaları ile sağlanması ve tarımsal üretimin ana belirleyicisi olan aktif, profesyonel veya uzman diye nitelendirebileceğimiz çiftçilerin ise geçim gücünün yanı sıra yatırım gücü elde etmesini sağlayacak politikaların geliştirilebilmesidir.
Çalışmada “aktif”, “profesyonel” veya “uzman” diye nitelendirebileceğimiz çiftçinin vasıfları Avrupa Birliği uygulamaları çerçevesinde değerlendirilmiş ve bu çiftçinin gelirinin ülkenin genel ekonomik durumunu gösteren ve temel ücret niteliğinde bir gösterge olan asgari ücrete oranlanması ile sınıflar arası güçlü bir ilişki sağlanarak sektörler ve toplumsal katmanlar arasında içsel entegrasyonun sağlanması için bir model önerisi yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AB Komisyonu. (2021). İtalya İstatistik Bilgi Sayfası. https://agriculture.ec.europa.eu/system/files/2021-12/agri-statistical-factsheet it_en_0.pdf (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- AB Komisyonu. (2022). Ortak Tarım Politikası Göstergeleri. https://agridata.ec.europa.eu/extensions/IndicatorsSectorial/AgriculturalEntrepreneurialIncome.html, (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- Bayraktar, Y. & Bulut, E. (2016) Tarımsal Desteklerin Değişen Yapısı ve Yüksek Tarımsal Desteklerin Nedenleri: Türkiye İçin Karşılaştırmalı Bir Analiz. İktisat Fakültesi Mecmuası, 66(1), 45-66.
- Bayramoğlu, Z., Ağızan, K. & Ağızan, S. (2021). Kamu Desteklerinin Tarımsal Ürün Piyasalarına Bozucu Etkisi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 11(4), 3184-3194.
- Doğan, Z., Aslan, S. & Berkman, A. N. (2015). Türkiye’de Tarım Sektörünün İktisadi Gelişimi ve Sorunları: Tarihsel Bir Bakış. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 29-41.
- Eştürk, Ö. & Ören, M. N. (2012). Türkiye Kırsalında Gelir Dağılımı İstihdam ve Gıda Güvencesi. 10. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, 5-7 Eylül 2012 Konya. https://tarekoder.org/2012konya/76-82.pdf , Erişim tarihi: 30.11.2022
- Eurostat. (2022).https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=Glossary: Standard_gross_margin_(SGM),https://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php?title=Glossary:Standard_output_SO. Erişim tarihi (06.06.2022).
- Gürel, C. & Akay, M. (2008). Sinop İli Merkez İlçe Tarım İşletmelerinin Sosyo-Ekonomik Yapısı, Arazi ve Gelir Dağılımı. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(1), 7-14.
- Hatunoğlu, E. E. & Eldeniz, F. (2012). 2000 Yılı Sonrası Türk Tarım Sektöründe Yapısal Dönüşüm Politikaları. Sayıştay Dergisi, 86(Temmuz – Eylül), 27-56.
- Kandemir, O. (2011) Tarımsal Destekleme Politikalarının Kırsal Kalkınmaya Etkisi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(1), 103-113.
- Narin, M. (2008). Türkiye’de Uygulanan Tarımsal Destekleme Politikalarında Değişim. Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 19, 183-225.
- Semerci, A. (2019). Türkiye’de Tarımsal Destekleme Uygulamalarının Değerlendirilmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(1), 181–186.
- Strateji ve Bütçe Başkanlığı. (2022). Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/10/2022-Yili-Cumhurbaskanligi-Yillik-Programi-26102021.pdf, (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- Tarım ve Orman Bakanlığı. (2020). GAP, DAP, DOKAP, KOP Projeleri Kapsamındaki İllerde Hayvancılık Yatırımlarının Desteklenmesi. https://www.tarimorman.gov.tr/HAYGEM/Belgeler/Projeler/2020%20YILI/GAP%20DAP%20DOKAP%20VE%20KOP-K%C4%B0TAP-30-06-2020-SON.pdf, (Erişim Tarihi: 04.06.20222).
- TÜİK. (2001). Genel Tarım Sayımı, Tarımsal İşletmelerde Esas İşi Tarımsal Faaliyet Olan Hane halkı Fertlerinin İşteki Durumu (9+). https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- TÜİK. (2001-2021). Bitkisel Üretim İstatistikleri, Tarım Alanları. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması. https://data.tuik.gov.tr/ Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1, (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması, İşletmelerin Ekonomik Büyüklüklerine Göre Dağılımı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1(Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması, Küçükbaş Hayvan Varlığı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2016). Tarımsal İşletme Yapı Araştırması, Tarımsal İşletmelerin Ekonomik Büyüklüklerine Göre Dağılımı. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 09.06.2022)
- TÜİK. (2019-2021). Haber Bülteni GSYH İstatistikleri A (10) Tablo-1. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Donemsel-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-IV.-Ceyrek:-Ekim-Aralik-2021-45548, (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2019-2021). Tarımsal Fiyat ve Ekonomik Hesaplar, Bitkisel ve Hayvansal Üretim Değeri. https://data.tuik.gov.tr/Kategori/GetKategori?p=tarim-111&dil=1 (Erişim Tarihi: 04.06.2022)
- TÜİK. (2022). Tüketici Fiyat Endeksi İstatistikleri Mart 2022, Tablo-2. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=T%C3%BCketici-Fiyat-Endeksi-Mart-2022-45792&dil=1, (Erişim Tarihi: 12.12.2022)
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İşletme |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Mayıs 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 2 |
Fiscaoeconomia is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.