Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 655 - 669, 27.12.2021

Çiğdem Karakayalı Ay Tuğba Enise Benli

https://doi.org/10.47115/jshs.1001717

Öz

Amaç: Bu araştırma, Sağlık Bilimleri ve Hemşirelik Fakültesi öğrencilerinin COVID-19 tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı tipteki bu araştırmanın örneklemini Türkiye’nin doğusunda bulunan bir üniversitenin Sağlık Bilimleri ve Hemşirelik Fakültesi’nde 2020-2021 eğitim-öğretim yılına kayıt yaptırarak lisans öğrenimi alan 301 öğrenci oluşturdu. Veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “COVID-19 Tükenmişliği Ölçeği” kullanılarak online Google Forms aracılığı ile toplandı. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerin (sayı, yüzde dağılımı, ortalama, standart sapma) yanı sıra, Bağımsız gruplarda t-test, Tek yönlü varyans analizi, Mann-Whitney-U testi, Tukey testi ve Kruskal Wallis testleri kullanıldı.
Bulgular: Yaş ortalamaları 19.41±0.91 olan öğrencilerin %79.1’i kız, %29.9’u erkektir. Araştırmaya katılan öğrencilerin %13’ü Ebelik, %15.9’u Odyoloji, %16.9’u Çocuk Gelişimi, %18.9’u FTR ve %35.2’si Hemşirelik bölümünü okumaktadır. %78’i çekirdek aile yapısına sahip olan öğrencilerin %94.4’ünün herhangi bir kronik rahatsızlığı bulunmamaktadır. Öğrencilerin %82.1’i henüz COVID-19 geçirmemiş olup %26’sı COVID-19’dan dolayı yakınlarından bir kayıp yaşamıştır. Öğrencilerin COVID-19 Tükenmişliği Ölçeği’nden aldıkları puan ortalaması 28.76±8.66’dır. Öğrencilerin COVID-19 sürecinde yaşadığı yer, aile tipi, ekonomik durumu ve COVID-19 tanı alma durumları COVID-19 tükenmişlik düzeylerini etkilemektedir (p<0,05).
Sonuç ve Öneriler: Bu çalışmada, öğrencilerin COVID-19 tükenmişlik düzeylerinin ortalamanın biraz üstünde olduğu ve bu süreçte kırsal bölge ve geniş bir aile ortamında yaşamaları, düşük ekonomik düzeye sahip olmaları ve COVID-19 tanı alma durumları COVID-19 tükenmişlik düzeylerini arttırmada risk faktörü olabileceği sonucuna varılmıştır. Öğrencilerin tükenmişlik düzeylerini azaltmada bu risk faktörleri nedenlerinin irdelenmesi bu kapsamda başa çıkma stratejileri geliştirilerek korucuyucu müdahale programlarının oluşturulması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 Sağlık Öğrenci Tükenmişlik

Kaynakça

  • • Abdelhafiz, A. S., Mohammed, Z., Ibrahim, M. E., Ziady, H. H., Alorabi, M., Ayyad, M., & Sultan, E. A. (2020). Knowledge, perceptions, and attitude of Egyptians towards the novel coronavirus disease (COVID-19). Journal of Community Health, 45(5), 881-890.
  • • Akalın, B., & Modanlıoğlu, A. (2021). Covid-19 Sürecinde Yoğun Bakımda Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Duygu-Durum ve Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Acıbadem Univ. Sağlık Bilim. Derg. 12(2): 346-352.
  • • Arı, G. S., & Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: Birey ve Örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 131-148.
  • • Camacho-Zuñiga, C., Pego, L., Escamilla, J., & Hosseini, S. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic on students’ feelings at high school, undergraduate, and postgraduate levels. Heliyon, 7(3), e06465.
  • • Campbell, A. M. (2020). An increasing risk of family violence during the Covid-19 pandemic: Strengthening community collaborations to save lives. Forensic Science International: Reports, 2, 100089.
  • • Charles, N. E., Strong, S. J., Burns, L. C., Bullerjahn, M. R., & Serafine, K. M. (2021). Increased mood disorder symptoms, perceived stress, and alcohol use among college students during the COVID-19 pandemic. Psychiatry research, 296, 113706.
  • • Çakır Kardeş, V. (2020). Pandemi Süreci ve Sonrası Ruhsal ve Davranışsal Değerlendirme Turk J Diab Obes, 4(2): 160-169.
  • • Çelik M. Y., (2021). Üniversite sınavına hazırlanan gençlerin Covid-19 korkusunun öğrencilerin tükenmişlik ve anksiyetelerine etkisi. Van Sag Bil Derg, 14,(1): 19-28
  • • Dağlı, D.A., Büyükbayram, A., & Arabacı, l.B. (2020). COVID-19 tanısı alan hasta ve ailesine psikososyal yaklaşım. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 191-195.
  • • Griffith, A. K. (2020). Parental burnout and child maltreatment during the COVID-19 pandemic. J Fam Violence, 23;1-7.
  • • Islam, M. S., Ferdous, M. Z., & Potenza, M. N. (2020). Panic and generalized anxiety during the COVID-19 pandemic among Bangladeshi people: An online pilot survey early in the outbreak. Journal of affective disorders, 276, 30-37.
  • • Kansiime, M. K., Tambo, J. A., Mugambi, I., Bundi, M., Kara, A., & Owuor, C. (2021). COVID-19 implications on household income and food security in Kenya and Uganda: Findings from a rapid assessment. World development, 137, 105199. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2020.105199
  • • Leiter, M. P., & Maslach, C. (2003). Areas of worklife: A structured approach to organizational predictors of job burnout. In Emotional and physiological processes and positive intervention strategies. Emerald Group Publishing Limited.
  • • Li, X., Lv, Q., Tang, W., Deng, W., Zhao, L., Meng, Y., ... & Li, T. (2021). Psychological stresses among Chinese university students during the COVID-19 epidemic: The effect of early life adversity on emotional distress. Journal of affective disorders, 282, 33-38.
  • • Oflaz, F. (2008). Felaketlerin psikolojik etkileri ve hemşirelik uygulaması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3):70-6.
  • • Orgilés, M., Morales, A., Delvecchio, E., Mazzeschi, C., & Espada, J. P. (2020). Immediate psychological effects of the COVID-19 quarantine in youth from Italy and Spain. Frontiers in psychology, 11, 2986.
  • • Rahman, S. (2021). Tıp fakültesi öğrencilerinin Covid-19 fobi durumlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 35(1), 68-73.
  • • Silva, W. A. D., de Sampaio Brito, T. R., & Pereira, C. R. (2021). Anxiety associated with COVID-19 and concerns about death: Impacts on psychological well-being. Personality and Individual Differences, 176, 110772.
  • • Stacey, A., D'Eon, M., & Madojemu, G. (2020). Medical student stress and burnout: Before and after COVID-19. Canadian medical education journal, 11(6), e204-e205.
  • • Tümkaya, S., Sabahattin, Ç. A. M., & Çavuşoğlu, I. (2009). Tükenmişlik ölçeği kısa versiyonu’nun türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-398.
  • • Wang, Z., Yang, H., Yang, Y., Liu, D., Li, Z., Zhang, X., et al. (2020). Prevalence of anxiety and depression symptom, and the demands for psychological knowledge and interventions in college students during COVID-19 epidemic: a large cross-sectional study. J. Affect. Disord. 275, 188-193.
  • • Wu, M., Xu, W., Yao, Y., Zhang, L., Guo, L., Fan, J., & Chen, J. (2020). Mental health status of students’ parents during COVID-19 pandemic and its influence factors. General Psychiatry, 33(4), e100250.
  • • Xiang, Y. T., Yang, Y., Li, W., Zhang, L., Zhang, Q., Cheung, T., & Ng, C. H. (2020). Timely mental health care for the 2019 novel coronavirus outbreak is urgently needed. The Lancet Psychiatry, 7(3), 228-229.
  • • Yakut E, Kuru Ö., & Güngör Y. (2020). Sağlık personelinin covid-19 korkusu ile tükenmişliği arasındaki ilişkide aşırı iş yükü ve algılanan sosyal desteğin etkisinin yapısal eşitlik modeliyle belirlenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 24(83):241-62.
  • • Yılbaş, B. (2021). COVID-19 tanısı ile tedavi gören bireylerin iyileşme dönemi sonrasında psikiyatrik tanı açısından değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 24(2).
  • • Yıldırım, M., & Solmaz, F. (2020). COVID-19 burnout, COVID-19 stress and resilience: Initial psychometric properties of COVID-19 Burnout Scale. Death Studies, 1-9.
  • • Yue, S., Zhang, J., Cao, M., & Chen, B. (2021). Knowledge, attitudes and practices of COVID-19 among urban and rural residents in China: a cross-sectional study. Journal of community health, 46(2), 286-291.
  • • Zis, P., Artemiadis, A., Bargiotas, P., Nteveros, A., & Hadjigeorgiou, G. M. (2021). Medical Studies during the COVID-19 Pandemic: The Impact of Digital Learning on Medical Students’ Burnout and Mental Health. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 349.

Determination of COVID-19 Burnout Level and Affecting Factors of Health Sciences and Nursing Faculty Students

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 3, 655 - 669, 27.12.2021

Çiğdem Karakayalı Ay Tuğba Enise Benli

https://doi.org/10.47115/jshs.1001717

Öz

Aim: This research was carried out to determine the COVID-19 burnout and the affecting factors of students in the Faculty of Health Sciences and Nursing.
Method: The sample of this cross-sectional and descriptive study consisted of consisted of 301 undergraduate students enrolled in the 2020-2021 academic year at the Faculty of Health Sciences and Nursing of a university located in the east of Turkey. Data were collected via online collected Google Forms using the "Personal Information Form" and the "COVID-19 Burnout Scale". In the analysis of the data, in addition to descriptive statistics (number, percentage distribution, mean, standard deviation), Independent groups t-test, One-way analysis of variance, Mann-Whitney-U test, Tukey test and Kruskal Wallis tests were used.
Results: Of the students whose mean age is 19.41 ± 0.91, 79.1% are girls and 29.9% are boys. The students participating in the research; 13% of the students are in Midwifery, 15.9% are in Audiology, 16.9% are in Child Development, 18.9% are in FTR, 35.2% are in Nursing. 78% of students with nuclear family structure, 94.4% do not have any chronic diseases. 82.1% of the students have not had COVID-19 yet, and 26% have experienced a loss from their relatives due to COVID-19. The average score of the students from the COVID-19 Burnout Scale is 28.76±8.66. The place where students live during the COVID-19 process, their family type, their economic situation and their diagnosis of COVID-19 affect their COVID-19 burnout (p<0.05).
Conclusions and Suggestions: In this study, it was concluded that the COVID-19 burnout levels of the students were slightly above the average, and that they lived in a rural area and a large family environment, had a low economic level, and were diagnosed with COVID-19 may be risk factors for increasing the level of COVID-19 burnout. It is recommended to examine the causes of these risk factors in reducing students' burnout levels, and to develop preventive intervention programs by developing coping strategies in this context.

Anahtar Kelimeler

COVID-19; Health Student Burnout

Kaynakça

  • • Abdelhafiz, A. S., Mohammed, Z., Ibrahim, M. E., Ziady, H. H., Alorabi, M., Ayyad, M., & Sultan, E. A. (2020). Knowledge, perceptions, and attitude of Egyptians towards the novel coronavirus disease (COVID-19). Journal of Community Health, 45(5), 881-890.
  • • Akalın, B., & Modanlıoğlu, A. (2021). Covid-19 Sürecinde Yoğun Bakımda Çalışan Sağlık Profesyonellerinin Duygu-Durum ve Tükenmişlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Acıbadem Univ. Sağlık Bilim. Derg. 12(2): 346-352.
  • • Arı, G. S., & Bal, E. Ç. (2008). Tükenmişlik kavramı: Birey ve Örgütler açısından önemi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 131-148.
  • • Camacho-Zuñiga, C., Pego, L., Escamilla, J., & Hosseini, S. (2021). The impact of the COVID-19 pandemic on students’ feelings at high school, undergraduate, and postgraduate levels. Heliyon, 7(3), e06465.
  • • Campbell, A. M. (2020). An increasing risk of family violence during the Covid-19 pandemic: Strengthening community collaborations to save lives. Forensic Science International: Reports, 2, 100089.
  • • Charles, N. E., Strong, S. J., Burns, L. C., Bullerjahn, M. R., & Serafine, K. M. (2021). Increased mood disorder symptoms, perceived stress, and alcohol use among college students during the COVID-19 pandemic. Psychiatry research, 296, 113706.
  • • Çakır Kardeş, V. (2020). Pandemi Süreci ve Sonrası Ruhsal ve Davranışsal Değerlendirme Turk J Diab Obes, 4(2): 160-169.
  • • Çelik M. Y., (2021). Üniversite sınavına hazırlanan gençlerin Covid-19 korkusunun öğrencilerin tükenmişlik ve anksiyetelerine etkisi. Van Sag Bil Derg, 14,(1): 19-28
  • • Dağlı, D.A., Büyükbayram, A., & Arabacı, l.B. (2020). COVID-19 tanısı alan hasta ve ailesine psikososyal yaklaşım. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(2), 191-195.
  • • Griffith, A. K. (2020). Parental burnout and child maltreatment during the COVID-19 pandemic. J Fam Violence, 23;1-7.
  • • Islam, M. S., Ferdous, M. Z., & Potenza, M. N. (2020). Panic and generalized anxiety during the COVID-19 pandemic among Bangladeshi people: An online pilot survey early in the outbreak. Journal of affective disorders, 276, 30-37.
  • • Kansiime, M. K., Tambo, J. A., Mugambi, I., Bundi, M., Kara, A., & Owuor, C. (2021). COVID-19 implications on household income and food security in Kenya and Uganda: Findings from a rapid assessment. World development, 137, 105199. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2020.105199
  • • Leiter, M. P., & Maslach, C. (2003). Areas of worklife: A structured approach to organizational predictors of job burnout. In Emotional and physiological processes and positive intervention strategies. Emerald Group Publishing Limited.
  • • Li, X., Lv, Q., Tang, W., Deng, W., Zhao, L., Meng, Y., ... & Li, T. (2021). Psychological stresses among Chinese university students during the COVID-19 epidemic: The effect of early life adversity on emotional distress. Journal of affective disorders, 282, 33-38.
  • • Oflaz, F. (2008). Felaketlerin psikolojik etkileri ve hemşirelik uygulaması. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(3):70-6.
  • • Orgilés, M., Morales, A., Delvecchio, E., Mazzeschi, C., & Espada, J. P. (2020). Immediate psychological effects of the COVID-19 quarantine in youth from Italy and Spain. Frontiers in psychology, 11, 2986.
  • • Rahman, S. (2021). Tıp fakültesi öğrencilerinin Covid-19 fobi durumlarının değerlendirilmesi. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi, 35(1), 68-73.
  • • Silva, W. A. D., de Sampaio Brito, T. R., & Pereira, C. R. (2021). Anxiety associated with COVID-19 and concerns about death: Impacts on psychological well-being. Personality and Individual Differences, 176, 110772.
  • • Stacey, A., D'Eon, M., & Madojemu, G. (2020). Medical student stress and burnout: Before and after COVID-19. Canadian medical education journal, 11(6), e204-e205.
  • • Tümkaya, S., Sabahattin, Ç. A. M., & Çavuşoğlu, I. (2009). Tükenmişlik ölçeği kısa versiyonu’nun türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-398.
  • • Wang, Z., Yang, H., Yang, Y., Liu, D., Li, Z., Zhang, X., et al. (2020). Prevalence of anxiety and depression symptom, and the demands for psychological knowledge and interventions in college students during COVID-19 epidemic: a large cross-sectional study. J. Affect. Disord. 275, 188-193.
  • • Wu, M., Xu, W., Yao, Y., Zhang, L., Guo, L., Fan, J., & Chen, J. (2020). Mental health status of students’ parents during COVID-19 pandemic and its influence factors. General Psychiatry, 33(4), e100250.
  • • Xiang, Y. T., Yang, Y., Li, W., Zhang, L., Zhang, Q., Cheung, T., & Ng, C. H. (2020). Timely mental health care for the 2019 novel coronavirus outbreak is urgently needed. The Lancet Psychiatry, 7(3), 228-229.
  • • Yakut E, Kuru Ö., & Güngör Y. (2020). Sağlık personelinin covid-19 korkusu ile tükenmişliği arasındaki ilişkide aşırı iş yükü ve algılanan sosyal desteğin etkisinin yapısal eşitlik modeliyle belirlenmesi. Ekev Akademi Dergisi, 24(83):241-62.
  • • Yılbaş, B. (2021). COVID-19 tanısı ile tedavi gören bireylerin iyileşme dönemi sonrasında psikiyatrik tanı açısından değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi, 24(2).
  • • Yıldırım, M., & Solmaz, F. (2020). COVID-19 burnout, COVID-19 stress and resilience: Initial psychometric properties of COVID-19 Burnout Scale. Death Studies, 1-9.
  • • Yue, S., Zhang, J., Cao, M., & Chen, B. (2021). Knowledge, attitudes and practices of COVID-19 among urban and rural residents in China: a cross-sectional study. Journal of community health, 46(2), 286-291.
  • • Zis, P., Artemiadis, A., Bargiotas, P., Nteveros, A., & Hadjigeorgiou, G. M. (2021). Medical Studies during the COVID-19 Pandemic: The Impact of Digital Learning on Medical Students’ Burnout and Mental Health. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 349.
Toplam 28 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Orjinal Makaleler
Yazarlar

Çiğdem Karakayalı Ay 0000-0002-5282-973X

Tuğba Enise Benli 0000-0002-6087-2199

Yayımlanma Tarihi 27 Aralık 2021
Gönderilme Tarihi 27 Eylül 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Karakayalı Ay, Ç., & Benli, T. E. (2021). SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(3), 655-669. https://doi.org/10.47115/jshs.1001717
AMA Karakayalı Ay Ç, Benli TE. SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ. JSHS. Aralık 2021;6(3):655-669. doi:10.47115/jshs.1001717
Chicago Karakayalı Ay, Çiğdem, ve Tuğba Enise Benli. “SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 6, sy. 3 (Aralık 2021): 655-69. https://doi.org/10.47115/jshs.1001717.
EndNote Karakayalı Ay Ç, Benli TE (01 Aralık 2021) SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 6 3 655–669.
IEEE Ç. Karakayalı Ay ve T. E. Benli, “SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ”, JSHS, c. 6, sy. 3, ss. 655–669, 2021, doi: 10.47115/jshs.1001717.
ISNAD Karakayalı Ay, Çiğdem - Benli, Tuğba Enise. “SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi 6/3 (Aralık 2021), 655-669. https://doi.org/10.47115/jshs.1001717.
JAMA Karakayalı Ay Ç, Benli TE. SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ. JSHS. 2021;6:655–669.
MLA Karakayalı Ay, Çiğdem ve Tuğba Enise Benli. “SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ”. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, c. 6, sy. 3, 2021, ss. 655-69, doi:10.47115/jshs.1001717.
Vancouver Karakayalı Ay Ç, Benli TE. SAĞLIK BİLİMLERİ VE HEMŞİRELİK FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN COVID-19 TÜKENMİŞLİK DÜZEYİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ. JSHS. 2021;6(3):655-69.
 Kapak Resmi İndir

Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi CC BY-NC 4.0 lisansına sahiptir.