Araştırma Makalesi
Ergonomic Analysis of Temporary Shelter Units Used After Earthquake in the Context of Settlement Layout
Öz
Turkey is one of the countries with the most active fault line zones on earth. The type of disaster that causes the most loss of life and property in the country is known as earthquakes. It is very important to have a disaster plan ready before and after the earthquake disaster. The problem of shelter, which is one of the basic needs after an earthquake, should be solved quickly and safely. Positioning the units by taking into account the environmental data in the region where they will be placed will ensure that the residential area is comfortable and healthy. In this context, a study was conducted on whether the layout of the temporary accommodation units established after the earthquakes that occurred on 6 February 2023 in Turkey is safe and accessible. The study was carried out through the Antakya central region, which suffered the most destruction in Hatay province, which suffered great losses, and 4 tent and container city regions were analysed within the scope of transportation, circulation, direction and noise factors. This study, which was carried forward with literature researches, was concluded with a critical examination by determining the pros and cons of the environmental data and areas of the regions.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ajal, E. (2023). Rüzgar Hızı Nasıl Yorumlanır?, Erişim Adresi (21.05.2023): https://www.salomonstore.sk/ruzgar-hizi-nasil-yorumlanir/
- Antakya Ticaret Borsası, (2023). Ekonomik ve Coğrafi Yapı, Erişim Adresi (18.12.2023): https://www.antakyatb.gov.tr/AntakyaTanitim/EkonomikveCografiYapi/tabid/4251/Default.aspx
- Arslan, G. (2021). Kullanıcı, Çevre, İç Mekân Bağlamında 21. Yüzyıl Barınma Eğilimlerine Uygulanabilir Bir Öneri Küçük Ev/Tiny House, Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Avci, S. (2023). Asrın felaketi, , Erişim Tarihi: 9.03.2023, https://www.aa.com.tr/tr/asrin-felaketi/depremlerin- vurdugu-hatayda-en-agir-yikim-antakyada/2866977#
- Avinojet. (15.10.2023). En Gösterişli ve Güvenilir Jetler. https://www.avionejet.com/tr/blog/en-gosterisli- guvenilir-5-ozel-jet
- Baş, H. ve Doğrusoy, İ. T. (2019). Kentsel açık alanlarda yaya rüzgâr konforunun analizi: İzmir Karşıyaka Çarşısı örneği, Megaron Dergisi, 14(2).
- Bucci, D. D., Missier, F. D., Dolce, M., Galvagni, A., Giordano, F., Patacca, A., . . . Savadori, L. (2023). Life satisfaction during temporary housing after an earthquake: Comparing three cases in Italy, International Journal of Disaster Risk Reduction, 91, 1-18.
- Can, İ. ve Saka, A. E. (2022). Deprem sonrası geçici barınma birimleri için alternatif bir çözüm önerisi: WikiGEB, Online Journal of Art and Design, 10(2), 115-125.
- Cebeci, M. (2023). Kocaeli Büyükşehir Hastanesi, Erişim Adresi (28.02.2023): https://www.kocaeli.bel.tr/tr/main/birimler/basin-yayin-sube-mudurlugu/2/43071.
- Çepel, N. (2023). Gürültü Kirliliği Ders Notu, Erişim Adresi (20.04.2023): https://cdn.bartin.edu.tr/cevre/d2a58cf6- 55c1-42ad-b4dc-e05c5446656e/gurultu-kirliligi.pdf
- Çınar, A. K., Akgün, Y. ve Maral, H. (2018). Afet Sonrası Acil Toplanma ve Geçici Barınma Alanlarının Planlanmasındaki Faktörlerin İncelenmesi: İzmir-Karşıyaka Örneği. TMMOB Şehir Plancıları Odası, 28(2).
- Dadaş, E. ve İlerisoy, Z. Y. (2019). Afet Sonrası Geçici Barınma Birimlerinde Güncel Mimari Tasarım ve Yapım Tekniklerinin Değerlendirilmesi, Resilience Journal,794-798.
- Doğan, C. (2020). Hareketli mekân tasarımındaki ergonomik faktörlerin deprem bölgesi konutlarına uygulanması, Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 5(2), doi:10.26835/my.803977
- Eceyachting. (15.10.2023). Tekne Modelleri. https://www.eceyachting.com/nim.yat
- Eforbranda. (17.09.2023). Afet Çadırı. https://www.eforbranda.com.tr/cadir-branda-tente/afet-cadiri/
- Ergünay, O. (2007). Türkiye'nin Afet Profili. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Erişim Tarihi: 05.06.2023: https://eskisakarya.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/3885.pdf
- Feng, K., Li, Q., Ellingwood, B. R., (2020). Post-earthquake Modelling of transportation networks using an agent- based model, structure and ınfrastructure engineering, maintenance, management, Life-Cycle Design and Performance, 16 (11).
- Geravandi, S., Takdastan, A., Zallaghi, E., Niri, M.V., Mohammadi, J.M., Hamed, S., Naiemabadi, A., (2015). Noise pollution and health effects, Jundishapur J Journal of Health Sciences, 7(1).
- Hong, Y. (2017). A study on the condition of temporary housing following disasters: Focus on container housing, Frontiers of Architectural Research, 6, doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.foar.2017.04.005
- Jariwala, H. J., Syed, H. S., Pandya, M. J., Gajera, Y. M. (2017). Noise Pollution & Human Health: A Review, Conference: Noise and Air Pollution: Challenges and Opportunities. Erişim Adresi (18.12.2023): https://www.researchgate.net/profile/Hiral- Jariwala/publication/319329633_Noise_Pollution_Human_Health_A_Review/links/59a54434a6fdcc773a3b1c4 9/Noise-Pollution-Human-Health-A-Review.pdf
- Jinhui, D. (2014). Earthquake disaster emergency logistics of transport route optimization research, International Conference on Logistics Engineering, management and computer science. doi: 10.2991/lemcs- 14.2014.114
- Lines, R., Walker, J. F. ve Yore, R. (2022). Progression through emergency and temporary shelter, transitional housing and permanent housing: A longitudinal case study from the 2018 Lombok earthquake, Indonesia, International Journal of Disaster Risk Reduction, 75, 1-14.
- Makaleler. (25.06.2023). Kruvaziyer Gemi(Cruise Ship) Nedir, Özellikleri Nelerdir? https://www.makaleler.com/kruvaziyer-gemi-nedir
- Mert, İ. ve Karakuş, C. (2015). Antakya bölgesinde rüzgâr gücü yoğunluğu ve rüzgâr hızı dağılımı parametrelerinin istatistiksel analizi, Politeknik Dergisi, 18(1). doi: 10.2339/2015.18.1, 35-42
- Meteoblue. (14.10.2023). Simüle edilmiş geçmiş iklim ve hava durumu verileri Hatay. https://www.meteoblue.com/tr/hava/historyclimate/climatemodelled/hatay_t%C3%BCrkiye_9922457
- Minimaltinyhouse. (17.09.2023). Mini House. https://www.minimaltinyhouse.com/mini-house
- Özel, M. (2015). Afet Yönetiminin İyileştirme Aşaması ve 2011 Van Depremi Sonrası, Kocaeli 5th International Earthquake Symposium , 441-458.
- Son, J. M., Eum, J. H. ve Kim, S. (2022), Wind Corridor planning and management strategies using cold air characteristics: The application in Korean cities, Sustainable Cities and Society, 77.
- SwanCaravan. (15.10.2023). Karavan Modelleri. https://www.swancaravan.com/z-ic-tasarim.html
- Şahin, S. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Bulanık Ortamda Afet Yönetimi Sisteminde Geçici Barınma Alanları Yer Seçimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Şengül, M. ve Turan, M. (2012). Erçiş Depremi örneğinde afet sonrası geçici yerleşim alanlarında yönetim uygulamaları ve sorunları, Mülkiye Dergisi, 36(1-274), 113-148.
- Tanberken, O. (2004). Geçici Deprem Konutlarında Barınma ve Mekan Bağlılığı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- TMMOB. (2023). Geçici Barınma Alanları Yer Seçimi ve Yerleşimi Nasıl Olmalıdır ?, TMMOB Şehir Plancıları Odası, Erişim Adresi (18.05.2023): https://www.spo.org.tr/resimler/ekler/fa5256485035037_ek.pdf.
- Tosun, S. & Maden, F. (2023). Analysis of kinetic disaster relief shelters and a novel adaptive shelter proposal, Journal of Architectural Sciences and Applications, JASA 2023, 8 (1), 438-455.
- Vira Haber. (22.02.2023). MSC AURELIA Gemisi Depremzede Misafirlerini Ağırlamaya Başladı. https://www.virahaber.com/msc-aurelia-gemisi-depremzede-misafirlerini-agirlamaya-basladi-66551h.htm
- Yamalı, M. ve Y. Akgün, A. K. (2015). Deprem Sonrası Acil Barınma Birimi Tasarımları Üzerine Bir Değerlendirme, 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı. Erişim Adresi (01.06.2023): https://www.researchgate.net/publication/361710438_Deprem_Sonrasi_Acil_Barinma_Birimi_Tasarimlari_Uz erine_bir_Degerlendirme
- Yavaş, H. (2005). Türkiye'de doğal afetlerin merkez-yerel ilişkiler açısından yönetim sorunları, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3),280-301.
- Yılmaz, H. ve Özer, S., (1997). Gürültü kirliliğinin peyzaj planlama yönünden değerlendirilmesi ve çözüm önerileri, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28 (3), 515-531.
Deprem Sonrasında Kullanılan Geçici Barınma Birimlerinin Yerleşim Düzeni Bağlamında Ergonomik Analizi
Öz
Türkiye, yeryüzünde bulunan en aktif fay hattı zonlarına sahip ülkeler arasında yer almaktadır. Ülkede en fazla can ve mal kaybına sebep olan afet türü de depremler olarak bilinmektedir. Deprem afeti öncesi ve sonrası için bir afet planın hazır olması oldukça önemlidir. Deprem sonrasında temel ihtiyaçlardan biri olan barınma sorunun hızlı ve güvenli bir şekilde çözülmesi gerekmektedir. Birimlerin yerleştirileceği bölgedeki çevre verilerinin dikkate alarak konumlandırılması, yerleşim alanının konforlu ve sağlıklı olmasını sağlayacaktır. Bu kapsamda çalışmada, Türkiye’de 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler sonrasında kurulan geçici barınma birimlerine ait yerleşim düzeninin güvenli ve ulaşılabilir olup olmadığı üzerine bir araştırma yapılmıştır. Çalışma büyük kayıplara uğrayan Hatay ilinde en fazla yıkıma uğramış olan Antakya merkez bölgesi üzerinden ilerletilmiş olup 4 adet çadır ve konteyner kent bölgesi ulaşım, sirkülasyon, yön ve gürültü faktörleri kapsamında analiz edilmiştir. Literatür araştırmaları ile ilerletilen bu çalışma, bölgelere ait çevresel verilerin ve alanların artı ve eksi yönleri belirlenerek eleştirel bir incelemeyle sonlandırılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Makalede ulusal ve uluslararası araştırma ve yayın etiğine uyulmuştur. Çalışmada etik kurul izni gerekmemiştir.
Kaynakça
- Ajal, E. (2023). Rüzgar Hızı Nasıl Yorumlanır?, Erişim Adresi (21.05.2023): https://www.salomonstore.sk/ruzgar-hizi-nasil-yorumlanir/
- Antakya Ticaret Borsası, (2023). Ekonomik ve Coğrafi Yapı, Erişim Adresi (18.12.2023): https://www.antakyatb.gov.tr/AntakyaTanitim/EkonomikveCografiYapi/tabid/4251/Default.aspx
- Arslan, G. (2021). Kullanıcı, Çevre, İç Mekân Bağlamında 21. Yüzyıl Barınma Eğilimlerine Uygulanabilir Bir Öneri Küçük Ev/Tiny House, Yüksek Lisans Tezi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul.
- Avci, S. (2023). Asrın felaketi, , Erişim Tarihi: 9.03.2023, https://www.aa.com.tr/tr/asrin-felaketi/depremlerin- vurdugu-hatayda-en-agir-yikim-antakyada/2866977#
- Avinojet. (15.10.2023). En Gösterişli ve Güvenilir Jetler. https://www.avionejet.com/tr/blog/en-gosterisli- guvenilir-5-ozel-jet
- Baş, H. ve Doğrusoy, İ. T. (2019). Kentsel açık alanlarda yaya rüzgâr konforunun analizi: İzmir Karşıyaka Çarşısı örneği, Megaron Dergisi, 14(2).
- Bucci, D. D., Missier, F. D., Dolce, M., Galvagni, A., Giordano, F., Patacca, A., . . . Savadori, L. (2023). Life satisfaction during temporary housing after an earthquake: Comparing three cases in Italy, International Journal of Disaster Risk Reduction, 91, 1-18.
- Can, İ. ve Saka, A. E. (2022). Deprem sonrası geçici barınma birimleri için alternatif bir çözüm önerisi: WikiGEB, Online Journal of Art and Design, 10(2), 115-125.
- Cebeci, M. (2023). Kocaeli Büyükşehir Hastanesi, Erişim Adresi (28.02.2023): https://www.kocaeli.bel.tr/tr/main/birimler/basin-yayin-sube-mudurlugu/2/43071.
- Çepel, N. (2023). Gürültü Kirliliği Ders Notu, Erişim Adresi (20.04.2023): https://cdn.bartin.edu.tr/cevre/d2a58cf6- 55c1-42ad-b4dc-e05c5446656e/gurultu-kirliligi.pdf
- Çınar, A. K., Akgün, Y. ve Maral, H. (2018). Afet Sonrası Acil Toplanma ve Geçici Barınma Alanlarının Planlanmasındaki Faktörlerin İncelenmesi: İzmir-Karşıyaka Örneği. TMMOB Şehir Plancıları Odası, 28(2).
- Dadaş, E. ve İlerisoy, Z. Y. (2019). Afet Sonrası Geçici Barınma Birimlerinde Güncel Mimari Tasarım ve Yapım Tekniklerinin Değerlendirilmesi, Resilience Journal,794-798.
- Doğan, C. (2020). Hareketli mekân tasarımındaki ergonomik faktörlerin deprem bölgesi konutlarına uygulanması, Mimarlık ve Yaşam Dergisi, 5(2), doi:10.26835/my.803977
- Eceyachting. (15.10.2023). Tekne Modelleri. https://www.eceyachting.com/nim.yat
- Eforbranda. (17.09.2023). Afet Çadırı. https://www.eforbranda.com.tr/cadir-branda-tente/afet-cadiri/
- Ergünay, O. (2007). Türkiye'nin Afet Profili. TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı. Erişim Tarihi: 05.06.2023: https://eskisakarya.imo.org.tr/resimler/ekutuphane/pdf/3885.pdf
- Feng, K., Li, Q., Ellingwood, B. R., (2020). Post-earthquake Modelling of transportation networks using an agent- based model, structure and ınfrastructure engineering, maintenance, management, Life-Cycle Design and Performance, 16 (11).
- Geravandi, S., Takdastan, A., Zallaghi, E., Niri, M.V., Mohammadi, J.M., Hamed, S., Naiemabadi, A., (2015). Noise pollution and health effects, Jundishapur J Journal of Health Sciences, 7(1).
- Hong, Y. (2017). A study on the condition of temporary housing following disasters: Focus on container housing, Frontiers of Architectural Research, 6, doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.foar.2017.04.005
- Jariwala, H. J., Syed, H. S., Pandya, M. J., Gajera, Y. M. (2017). Noise Pollution & Human Health: A Review, Conference: Noise and Air Pollution: Challenges and Opportunities. Erişim Adresi (18.12.2023): https://www.researchgate.net/profile/Hiral- Jariwala/publication/319329633_Noise_Pollution_Human_Health_A_Review/links/59a54434a6fdcc773a3b1c4 9/Noise-Pollution-Human-Health-A-Review.pdf
- Jinhui, D. (2014). Earthquake disaster emergency logistics of transport route optimization research, International Conference on Logistics Engineering, management and computer science. doi: 10.2991/lemcs- 14.2014.114
- Lines, R., Walker, J. F. ve Yore, R. (2022). Progression through emergency and temporary shelter, transitional housing and permanent housing: A longitudinal case study from the 2018 Lombok earthquake, Indonesia, International Journal of Disaster Risk Reduction, 75, 1-14.
- Makaleler. (25.06.2023). Kruvaziyer Gemi(Cruise Ship) Nedir, Özellikleri Nelerdir? https://www.makaleler.com/kruvaziyer-gemi-nedir
- Mert, İ. ve Karakuş, C. (2015). Antakya bölgesinde rüzgâr gücü yoğunluğu ve rüzgâr hızı dağılımı parametrelerinin istatistiksel analizi, Politeknik Dergisi, 18(1). doi: 10.2339/2015.18.1, 35-42
- Meteoblue. (14.10.2023). Simüle edilmiş geçmiş iklim ve hava durumu verileri Hatay. https://www.meteoblue.com/tr/hava/historyclimate/climatemodelled/hatay_t%C3%BCrkiye_9922457
- Minimaltinyhouse. (17.09.2023). Mini House. https://www.minimaltinyhouse.com/mini-house
- Özel, M. (2015). Afet Yönetiminin İyileştirme Aşaması ve 2011 Van Depremi Sonrası, Kocaeli 5th International Earthquake Symposium , 441-458.
- Son, J. M., Eum, J. H. ve Kim, S. (2022), Wind Corridor planning and management strategies using cold air characteristics: The application in Korean cities, Sustainable Cities and Society, 77.
- SwanCaravan. (15.10.2023). Karavan Modelleri. https://www.swancaravan.com/z-ic-tasarim.html
- Şahin, S. (2017). Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Bulanık Ortamda Afet Yönetimi Sisteminde Geçici Barınma Alanları Yer Seçimi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Şengül, M. ve Turan, M. (2012). Erçiş Depremi örneğinde afet sonrası geçici yerleşim alanlarında yönetim uygulamaları ve sorunları, Mülkiye Dergisi, 36(1-274), 113-148.
- Tanberken, O. (2004). Geçici Deprem Konutlarında Barınma ve Mekan Bağlılığı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- TMMOB. (2023). Geçici Barınma Alanları Yer Seçimi ve Yerleşimi Nasıl Olmalıdır ?, TMMOB Şehir Plancıları Odası, Erişim Adresi (18.05.2023): https://www.spo.org.tr/resimler/ekler/fa5256485035037_ek.pdf.
- Tosun, S. & Maden, F. (2023). Analysis of kinetic disaster relief shelters and a novel adaptive shelter proposal, Journal of Architectural Sciences and Applications, JASA 2023, 8 (1), 438-455.
- Vira Haber. (22.02.2023). MSC AURELIA Gemisi Depremzede Misafirlerini Ağırlamaya Başladı. https://www.virahaber.com/msc-aurelia-gemisi-depremzede-misafirlerini-agirlamaya-basladi-66551h.htm
- Yamalı, M. ve Y. Akgün, A. K. (2015). Deprem Sonrası Acil Barınma Birimi Tasarımları Üzerine Bir Değerlendirme, 3. Türkiye Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı. Erişim Adresi (01.06.2023): https://www.researchgate.net/publication/361710438_Deprem_Sonrasi_Acil_Barinma_Birimi_Tasarimlari_Uz erine_bir_Degerlendirme
- Yavaş, H. (2005). Türkiye'de doğal afetlerin merkez-yerel ilişkiler açısından yönetim sorunları, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(3),280-301.
- Yılmaz, H. ve Özer, S., (1997). Gürültü kirliliğinin peyzaj planlama yönünden değerlendirilmesi ve çözüm önerileri, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 28 (3), 515-531.
Toplam 38 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Afet Yardım Mimarisi, Mimari Tasarım, Mimarlık (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 6 Şubat 2024 |
| Yayımlanma Tarihi | 6 Şubat 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Temmuz 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 9 Sayı: Special Issue |
