Öz
Verginin tarafları arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların temel nedeni, genel anlamda idare ile mükelleflerin/sorumluların farklı tutum, düşünce ve davranışlara sahip olmalarından kaynaklanmaktadır. Vergi alacaklısı konumunda bulunan devlet, daha fazla vergi geliri elde ederek, daha fazla ve kaliteli kamu hizmeti sunma amacını taşırken, verginin borçlusu konumunda bulunan mükellefler/sorumlular daha az veya hiç vergi ödememe isteğine sahiptirler. Verginin tarafları arasındaki bu farklılıklar, vergi uyuşmazlıklarının ortaya çıkmasına sebep olmaktadır. Ülkemizde, ortaya çıkan vergi uyuşmazlıkları, ya idari aşamada ya da yargı aşamasında çözüme kavuşturulmaya çalışılmaktadır. Çalışma kapsamında, vergi uyuşmazlıklarının idari ve yargı aşamasında ki çözüm yollarına kısaca değinildikten sonra vergi uyuşmazlıklarının Vergi Mahkemelerindeki durumu, Türkiye geneli ve Edirne ili özelinde incelenmiştir. Bu bağlamda, ülke genelinde, yargı organları üzerindeki iş yükünün fazla olduğu ve ortaya çıkan vergi uyuşmazlıklarının öncelikli olarak idari aşamadaki çözüm yolları ile ortadan kaldırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü (2022). 2021 Yılı Adli İstatistikler, Erişim adresi: https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/310520221416422021H%C4%B0ZMETE%C3%96ZELK%C4%B0TAP.pdf.
- Batur, Ö. (2020). Vergi Uyuşmazlıklarında Kanun Yolundan Vazgeçme Müessesesi. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 43, 203-217.
- Çavdar, F. (2021). Vergi İncelemelerinde Mükelleflerin Hak ve Ödevleri, Gazi Kitabevi: Ankara.
- Erhürman, T. (2020). Türkiye İçin Nasıl Bir Ombudsman Formülü ?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 49(4), 155-180.
- İstanbul Bölge İdare Mahkemesi ile Bağlı İdare ve Vergi Mahkemeleri (2023). 2022 Yılı Faaliyet Raporu, Erişim adresi: https://rayp.adalet.gov.tr/resimler/26/dosya/2022-istanbul-bolge-idare-mahkemesi-baskanligi-faaliyet-raporu30-03-20234-32-pm.pdf.
- Öz, E. ve Bozdoğan, K. (2019). Ülke Örneklerinden Karşılaştırmalarla Türk Uzlaşma Müessesesine Öneriler. Maliye Dergisi, 177, 330-353.
- Özdemir, T. ve Arslaner, H. (2017). Vergi Uyuşmazlıklarının Yargı Aşamasında Çözüm Sürecinde Etkinlik Sorunu; Aydın İli Özelinde Bir Çalışma. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 322-334.
- Şenyüz, D. (2020). Uyuşmazlık Çözüm Yolu Olarak Kanun Yolundan Vazgeçme ve Benzer Müesseselerle Karşılaştırılması. 16(185), 1165 - 1198.
- Yardımcıoğlu, M. ve Kütükçü, M. (2014). Vergi Uyuşmazlıklarında İdari Ve Adli Çözüm Yolları, Kahramanmaraş Vergi Dairesi Başkanlığında Örnek Çalışma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 11, 2-26.
- Yeğen, B. (2019). Vergi Uyuşmazlıklarının İdari ve Adli Yargı Kapsamında Çözüm Süreçleri ve Önerileri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 131-141.
- Yoruldu, M. (2020). Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümünde Vergi Mahkemelerinin Rolünün Değerlendirilmesi. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities, 5(5), 7-13.
- Yüce, M. (2019). Vergi Yargılama Hukuku, Ekin Yayınevi: Bursa.
Öz
The main reason for the disputes that arise between the parties to the tax is that the administration and the taxpayers/responsible people have different attitudes, thoughts and behaviors in general. While the state, which is a tax creditor, aims to provide more and higher quality public services by obtaining more tax revenue, taxpayers/responsible people, who are tax debtors, aim to minimize or avoid paying taxes. These differences between the parties of the tax lead to tax disputes. In our country, tax disputes are tried to be resolved either at the administrative stage or the judicial stage.
Within the scope of this study, the resolutions of tax disputes at the administrative and judicial stages are briefly mentioned and the situation of tax disputes in the Tax Courts is examined in Turkey in general and in Edirne province specifically. In this context, it has been concluded that the workload on the judicial bodies throughout the country is high (whereas the workload of the Edirne Tax Court is below the Turkey’s average) and that the tax disputes should be resolved primarily through resolutions at the administrative stage.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü (2022). 2021 Yılı Adli İstatistikler, Erişim adresi: https://adlisicil.adalet.gov.tr/Resimler/SayfaDokuman/310520221416422021H%C4%B0ZMETE%C3%96ZELK%C4%B0TAP.pdf.
- Batur, Ö. (2020). Vergi Uyuşmazlıklarında Kanun Yolundan Vazgeçme Müessesesi. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 43, 203-217.
- Çavdar, F. (2021). Vergi İncelemelerinde Mükelleflerin Hak ve Ödevleri, Gazi Kitabevi: Ankara.
- Erhürman, T. (2020). Türkiye İçin Nasıl Bir Ombudsman Formülü ?. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 49(4), 155-180.
- İstanbul Bölge İdare Mahkemesi ile Bağlı İdare ve Vergi Mahkemeleri (2023). 2022 Yılı Faaliyet Raporu, Erişim adresi: https://rayp.adalet.gov.tr/resimler/26/dosya/2022-istanbul-bolge-idare-mahkemesi-baskanligi-faaliyet-raporu30-03-20234-32-pm.pdf.
- Öz, E. ve Bozdoğan, K. (2019). Ülke Örneklerinden Karşılaştırmalarla Türk Uzlaşma Müessesesine Öneriler. Maliye Dergisi, 177, 330-353.
- Özdemir, T. ve Arslaner, H. (2017). Vergi Uyuşmazlıklarının Yargı Aşamasında Çözüm Sürecinde Etkinlik Sorunu; Aydın İli Özelinde Bir Çalışma. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 322-334.
- Şenyüz, D. (2020). Uyuşmazlık Çözüm Yolu Olarak Kanun Yolundan Vazgeçme ve Benzer Müesseselerle Karşılaştırılması. 16(185), 1165 - 1198.
- Yardımcıoğlu, M. ve Kütükçü, M. (2014). Vergi Uyuşmazlıklarında İdari Ve Adli Çözüm Yolları, Kahramanmaraş Vergi Dairesi Başkanlığında Örnek Çalışma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 11, 2-26.
- Yeğen, B. (2019). Vergi Uyuşmazlıklarının İdari ve Adli Yargı Kapsamında Çözüm Süreçleri ve Önerileri. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 131-141.
- Yoruldu, M. (2020). Vergi Uyuşmazlıklarının Çözümünde Vergi Mahkemelerinin Rolünün Değerlendirilmesi. Pearson Journal of Social Sciences & Humanities, 5(5), 7-13.
- Yüce, M. (2019). Vergi Yargılama Hukuku, Ekin Yayınevi: Bursa.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Hukuk ve İktisat |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 29 Mart 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 16 Aralık 2023 |
| Kabul Tarihi | 9 Şubat 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 8 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.