Research Article
BibTex RIS Cite

GERİ ÇEKİLDİ: SANAL CEMAAT (Tarihsel ve Sosyolojik Gerçeklikten, Dijital Çağın Sanallığına: Cemaatin Sanallaşması)

Year 2020, Volume: 21 Issue: 2, 19 - 46, 23.11.2020
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.674572

Abstract

‘Cemaat’ sosyal bir varlık olan insanın insanlık tarihinin ilk günlerinden itibaren kendisini içinde bulunduğu sosyal birimdir. Çoğunlukla da ailedir, köydür, mahalledir, akraba topluluklarıdır. Fakat her geçen gün daha fazlasıyla küresel unsurların hâkimiyeti altına giren dünyada sürekli olarak yeni topluluklar ve kimlikler oluşmaktadır. Bunlar çoğu durumda, yapmacık, sahte topluluk duygusu veren oluşumlardır. Sanal cemaat ise bu oluşumların en bilinenidir. Fakat ne var ki bunlar geleneksel cemaatlerin yerini dolduramamaktadırlar. Yeni ilişki biçimlerine giren insanlar, bu yeni ortamda kendilerine ait kuralları ve bu sanal gruplar içerisindeki davranış şekillerini belirleyerek alternatif bir sanal kültür oluşturuyorlar. Bu kültürün sınırlarını ya da içeriğini de sanal cemaat üyeleri belirlemektedir. Belirlenen kültürel unsurlar internetin kendine özgü dili aracılığıyla sanal cemaat üyelerine aktarılmaktadır. Bu araştırma, sanal cemaatlerin hangi şartlarda doğduğunu, oluşum sürecinin genel gidişatının özelliklerinin neler olduğunu, işlevinin neler olduğunu belirlemek amacındadır. Konu bağlamında detaylı bir şekilde mevcut literatür incelenmiştir.

References

  • Akkaş, İ. (2015). Sanal cemaatler. İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
  • Anderson, B. (2004). Hayali cemaatler milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması, (Çev: İ. Savaşır). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Barry, W. & Gulia, M. (1997). Virtual communities as communities, net surfers doıı’t ride alone. Communities in cyberspace. (Edt. M. A. Smith & P. Kollock). London: Routledge, ( 167-193).
  • Baudrillard, J. (1998). Kusursuz cinayet. (Çev: N. Sevil). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2003). Modernlik ve müphemlik. (Çev: İ. Türkmen). İstanbuul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2011). Postmodern etik, (Çev: A. Türker). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Berkup, S. B. (2015). Sosyal ağlarda bireysel mahremiyet paylaşımı: x ve y kuşakları arasında karşılaştırmalı bir analiz, (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Bozkurt, V. (1999). Yıkıcı gemeinshaft’tan ‘öteki’siz post modern kabilelere sanal cemaatler. Birikim. İstanbul, Kasım-1999.
  • Bozkurt, V. (2006). Endüstriyel ve post-endüstriyel dönüşüm. Bursa: Ekin Yayınları.
  • Castells, M. (2001). The ınternet galaxy, reflections on the ınternet’, Business and Society, Oxford: Oxford University Press.
  • Castells, M. (2008). Enformasyon çağı: ekonomi, toplum ve kültür / kimliğin gücü. (Çev: E. Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Curley, R. (2010). The britannica guide to ınventions that changed the modern world, New York: Britannica Educational Publishing.
  • Derman, İ. (1998). Net kimlikleri. Yeni Türkiye. (19). (Ocak-Şubat 1998). (1429-1439).
  • Dolgun, U. (2015). Şeffaf hapishane yahut gözetim toplumu. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Ergur, A. (1998). Nergis harikalar diyarında: sanal gerçekliğin ideolojik bağlamı. Toplum ve Bilim. (79) (Kış 1998). (138-159).
  • Ersanel, N. (2005). Siber istihbarat, küresel ve nano casusluğun anatomisi. İstanbul: Hayy Kitap.
  • Gates, B. (1998). Bill Gates’in çok özel günlüğü, (Çev. F. Altuniç). İstanbul: Aksoy Yayıncılık.
  • Geser, H. (2002). Towards a (meta-)sociology of the digital sphere’, ın: sociology in switzerland: towards cyberspace and vireal social relations. Online publications. Zuerich. http://socio.ch/intcom/t_hgeser13.pdf, 2002.
  • Gibson, W.. (1998). Neuromancer, (Çev. M. Altınbaş). İstanbul: Sarmal Yayınları.
  • Haberli, M. (2014). Sanal din, İstanbul: Açılım Kitap Yayınları.
  • Habermas, J. (2003). Kamusallığın yapısal dönüşümü, (Çev: T. Bora, M. Sancar). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Harari, Y. N. (2018). 21. yüzyıl İçin 21 ders, (Çev: S. Siral). İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Hebdige, D. (1995). Kitlelerin ardından. (Çev: A. Yılmaz), (Edt: S. Hall - M. Jacgues), Yeni Zamanlar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Hebdige, D. Kitlelerin ardından. Yeni zamanlar. (Edit: S. Hail & M. Jacques), (Çev: A. Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları, (75¬-94).
  • Hesse, B. W. (1995). Curb cuts in the virtual community: telework and persons with disabilities. Proceedings of the 28th annual hawaii ınternational conference of system sciences.
  • İnsel, A. (1996). Çözülme devrinde cemaat kimlikleri ve neo- feodal devlet. Birikim, Eylül 1996, (89), (7-14).
  • Karagülle, A. E. (2015). Günümüzde değişen mahremiyet algısının sosyal ağlar bağlamında incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Kırık, H. (2005). Kamusal alan ve demokrasi, İstanbul: Salyangoz Yayınları.
  • Komito, L. (1998). The net as a foraging society: flexible communities. The Information Society, 14 (2), (97-106).
  • Lorne, L. D. (2004). Religion and the quest for virtual community. Religion online: finding faith on the ınternet, (Edt: D. E. Cowan- L. Dawson). New York & London: Routledge.
  • Maffesoli, M. (1996). The time of the tribes. London: Sage Publications.
  • Oral, B. (2005). Internet ve eğitim. Internet ve Toplum (Ed: A. Tarcan). Ankara: Anı yayınları, (90–116).
  • Oskay, Ü. (1993). XIX yüzyıldan günümüze kitle iletişiminin kültürel işlevleri - kuramsal bir yaklaşım-. İstanbul: Der yayınları, İstanbul.
  • Poster, M. (1997). Cyberdemocracy ınternet and the public sphere’, Internet culture, (Ed. D. Porter). London: Routledge, (201-223).
  • Raymon, W. (1989). İkibine doğru, (Çev: E. Tarım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Rheingold, H. (1994). The virtual community: finding connection in a computerised world, London: Secker&Warburg.
  • Rheingold, H. (1999). A slice of my life in my virtual community. High noon on the electronic frontier: conceptual ıssues in cyberspace, (Ed. Peter Ludlow). (413-436).
  • Rheingold, H. (2000). The virtual community. Homesteading on electronic frontier, The MIT Press.
  • Robins, K. (1999). İmaj: görmenin kültür ve politikası, (Çev: N. Türkoğlu). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sennet, R. (2016). Kamusal insanın çöküşü. (Çev: A. Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sennett, R. (2012). Karakter aşınması. (Çev: Barış Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Subaşı, N. (2005). Internet ve sanal cemaat tartışmaları. Internet, Toplum, Kültür. (Der: M. Binark – B. Kılıçbay). Ankara: Epos Yayınları.
  • Van Dijk, J. (1997). The reality of virtual communities. (Edt: Jo Groebel). Trends in Communication. Amsterdam: Boom publishers, (39-63). (http://www.utwente.nl/bms/vandijk/publications/the_reality_of_virtual_communi.pdf / Erişim Tarihi 01.09.2019).
  • Van Dijk, J. (2012). The network society social aspects of new media. London: Sage Publications
  • Welmann, B. & Gulia, M. (1997). Virtual communities as communities: net surfers don’t ride alone. Communities in cyberspace, (Ed: S. Kiesler) Mahwah NJ: Lawrence Erlbaum.
  • Yavuz, H. (2003). Söz’ün gücü. İstanbul: Dünya Yayınları.
Year 2020, Volume: 21 Issue: 2, 19 - 46, 23.11.2020
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.674572

Abstract

References

  • Akkaş, İ. (2015). Sanal cemaatler. İstanbul: Doğu Kütüphanesi.
  • Anderson, B. (2004). Hayali cemaatler milliyetçiliğin kökenleri ve yayılması, (Çev: İ. Savaşır). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Barry, W. & Gulia, M. (1997). Virtual communities as communities, net surfers doıı’t ride alone. Communities in cyberspace. (Edt. M. A. Smith & P. Kollock). London: Routledge, ( 167-193).
  • Baudrillard, J. (1998). Kusursuz cinayet. (Çev: N. Sevil). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2003). Modernlik ve müphemlik. (Çev: İ. Türkmen). İstanbuul: Ayrıntı Yayınları.
  • Bauman, Z. (2011). Postmodern etik, (Çev: A. Türker). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Berkup, S. B. (2015). Sosyal ağlarda bireysel mahremiyet paylaşımı: x ve y kuşakları arasında karşılaştırmalı bir analiz, (Doktora Tezi), Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Bozkurt, V. (1999). Yıkıcı gemeinshaft’tan ‘öteki’siz post modern kabilelere sanal cemaatler. Birikim. İstanbul, Kasım-1999.
  • Bozkurt, V. (2006). Endüstriyel ve post-endüstriyel dönüşüm. Bursa: Ekin Yayınları.
  • Castells, M. (2001). The ınternet galaxy, reflections on the ınternet’, Business and Society, Oxford: Oxford University Press.
  • Castells, M. (2008). Enformasyon çağı: ekonomi, toplum ve kültür / kimliğin gücü. (Çev: E. Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Curley, R. (2010). The britannica guide to ınventions that changed the modern world, New York: Britannica Educational Publishing.
  • Derman, İ. (1998). Net kimlikleri. Yeni Türkiye. (19). (Ocak-Şubat 1998). (1429-1439).
  • Dolgun, U. (2015). Şeffaf hapishane yahut gözetim toplumu. İstanbul: Ötüken Yayınları.
  • Ergur, A. (1998). Nergis harikalar diyarında: sanal gerçekliğin ideolojik bağlamı. Toplum ve Bilim. (79) (Kış 1998). (138-159).
  • Ersanel, N. (2005). Siber istihbarat, küresel ve nano casusluğun anatomisi. İstanbul: Hayy Kitap.
  • Gates, B. (1998). Bill Gates’in çok özel günlüğü, (Çev. F. Altuniç). İstanbul: Aksoy Yayıncılık.
  • Geser, H. (2002). Towards a (meta-)sociology of the digital sphere’, ın: sociology in switzerland: towards cyberspace and vireal social relations. Online publications. Zuerich. http://socio.ch/intcom/t_hgeser13.pdf, 2002.
  • Gibson, W.. (1998). Neuromancer, (Çev. M. Altınbaş). İstanbul: Sarmal Yayınları.
  • Haberli, M. (2014). Sanal din, İstanbul: Açılım Kitap Yayınları.
  • Habermas, J. (2003). Kamusallığın yapısal dönüşümü, (Çev: T. Bora, M. Sancar). İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Harari, Y. N. (2018). 21. yüzyıl İçin 21 ders, (Çev: S. Siral). İstanbul: Kolektif Kitap.
  • Hebdige, D. (1995). Kitlelerin ardından. (Çev: A. Yılmaz), (Edt: S. Hall - M. Jacgues), Yeni Zamanlar. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Hebdige, D. Kitlelerin ardından. Yeni zamanlar. (Edit: S. Hail & M. Jacques), (Çev: A. Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları, (75¬-94).
  • Hesse, B. W. (1995). Curb cuts in the virtual community: telework and persons with disabilities. Proceedings of the 28th annual hawaii ınternational conference of system sciences.
  • İnsel, A. (1996). Çözülme devrinde cemaat kimlikleri ve neo- feodal devlet. Birikim, Eylül 1996, (89), (7-14).
  • Karagülle, A. E. (2015). Günümüzde değişen mahremiyet algısının sosyal ağlar bağlamında incelenmesi, (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Kırık, H. (2005). Kamusal alan ve demokrasi, İstanbul: Salyangoz Yayınları.
  • Komito, L. (1998). The net as a foraging society: flexible communities. The Information Society, 14 (2), (97-106).
  • Lorne, L. D. (2004). Religion and the quest for virtual community. Religion online: finding faith on the ınternet, (Edt: D. E. Cowan- L. Dawson). New York & London: Routledge.
  • Maffesoli, M. (1996). The time of the tribes. London: Sage Publications.
  • Oral, B. (2005). Internet ve eğitim. Internet ve Toplum (Ed: A. Tarcan). Ankara: Anı yayınları, (90–116).
  • Oskay, Ü. (1993). XIX yüzyıldan günümüze kitle iletişiminin kültürel işlevleri - kuramsal bir yaklaşım-. İstanbul: Der yayınları, İstanbul.
  • Poster, M. (1997). Cyberdemocracy ınternet and the public sphere’, Internet culture, (Ed. D. Porter). London: Routledge, (201-223).
  • Raymon, W. (1989). İkibine doğru, (Çev: E. Tarım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Rheingold, H. (1994). The virtual community: finding connection in a computerised world, London: Secker&Warburg.
  • Rheingold, H. (1999). A slice of my life in my virtual community. High noon on the electronic frontier: conceptual ıssues in cyberspace, (Ed. Peter Ludlow). (413-436).
  • Rheingold, H. (2000). The virtual community. Homesteading on electronic frontier, The MIT Press.
  • Robins, K. (1999). İmaj: görmenin kültür ve politikası, (Çev: N. Türkoğlu). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sennet, R. (2016). Kamusal insanın çöküşü. (Çev: A. Yılmaz). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Sennett, R. (2012). Karakter aşınması. (Çev: Barış Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Subaşı, N. (2005). Internet ve sanal cemaat tartışmaları. Internet, Toplum, Kültür. (Der: M. Binark – B. Kılıçbay). Ankara: Epos Yayınları.
  • Van Dijk, J. (1997). The reality of virtual communities. (Edt: Jo Groebel). Trends in Communication. Amsterdam: Boom publishers, (39-63). (http://www.utwente.nl/bms/vandijk/publications/the_reality_of_virtual_communi.pdf / Erişim Tarihi 01.09.2019).
  • Van Dijk, J. (2012). The network society social aspects of new media. London: Sage Publications
  • Welmann, B. & Gulia, M. (1997). Virtual communities as communities: net surfers don’t ride alone. Communities in cyberspace, (Ed: S. Kiesler) Mahwah NJ: Lawrence Erlbaum.
  • Yavuz, H. (2003). Söz’ün gücü. İstanbul: Dünya Yayınları.
There are 46 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Saniye Vatandaş 0000-0002-3646-9332

Publication Date November 23, 2020
Submission Date January 14, 2020
Published in Issue Year 2020Volume: 21 Issue: 2

Cite

APA Vatandaş, S. (2020). GERİ ÇEKİLDİ: SANAL CEMAAT (Tarihsel ve Sosyolojik Gerçeklikten, Dijital Çağın Sanallığına: Cemaatin Sanallaşması). Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 19-46. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.674572

Cumhuriyet University Journal of Economics and Administrative Sciences is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY NC).