Öz
Bir ülkenin gelişmişlik düzeyi o ülkenin eğitim düzeyi ile yakın ilişki içerisindedir. Eğitim ülkelerin gerek ekonomik gerekse sosyal açıdan gelişmesine katkı sunmaktadır. Günümüzde mal ve hizmet üretiminde yaşanan hızlı değişime uyum sağlama kapsamında eğitimin ve eğitime yapılacak harcamaların önemi artmaktadır. Eğitim harcamaları kısa dönemde cari nitelikli bir harcama kalemi iken uzun dönemde yatırım niteliğinde bir harcama kalemine dönüşmektedir. Bu niteliğinden dolayı eğitim harcamaları kalkınma carileri olarak adlandırılmaktadır. Eğitim, yarı kamusal mal ve hizmet olarak hem kamu kesimi hem de özel kesim tarafından sunulabilen bir hizmet özelliği taşımaktadır. Eğitim hizmeti, sunulduğunda toplumsal faydası bireysel faydasından büyük sunulmadığında ise toplumsal maliyeti bireysel maliyetinden daha yüksek olmaktadır. Bu özelliğinden dolayı eğitim hizmetinin etkin olarak sunumu kamu tarafından gerçekleştirilmektedir. Bu nedenlerden dolayı kamu tarafından yapılan eğitim harcamaları önem arz etmektedir. Bu kapsamda çalışmada Türkiye’nin 1990-2020 dönemine ait yıllık veriler kullanılarak kamu eğitim harcamaları ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli bir ilişkinin olup olmadığı sınır (ARDL) testi ile araştırılmıştır. Test sonucundan elde edilen bulgulara göre söz konusu iki değişken arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisinin olduğu ve kamu eğitim harcamalarındaki artışın ekonomik büyümeyi pozitif olarak etkilediği tespit edilmiştir. Diğer bir ifadeyle kamu eğitim harcamalarında meydana gelecek %1’lik bir artışın ekonomik büyümeyi %0,74 oranında artırdığı görülmektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçacı, Taner (2013). “Eğitim Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(5), 65-79
- Akıncı, Adil (2017). “Türkiye'de Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”. Maliye Dergisi, 2017, (173), 386-396.
- Altun, Yener, İşleyen, Şakir ve Görür, Çetin (2018). “Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi: 1999-2017”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 223-244.
- Barro, Robert J. (1991). “Economic Growth in a Cross-Section of Countries”, Quarterly Journal of Economics, 106(2), 407-443.
- Başar, Selim. Künü, Serkan ve Bozma, Gürkan (2016). “Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama “, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 189-204.
- Becker, Gary (1964), Human Capital, New York: Columbia University Press.
- Bowman, Mary Jean ve Anderson, C. Arnold (1963), Concerning the Role of Education in Development, in Clifford Geertz, Old Societies and New States , New York: Free Press.
- Çalışkan Şadan, Karabacak, Musatafa ve Meçik, Oytun (2017). “Türkiye Ekonomisinde Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi Yaklaşımı”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (33),45-56.
- Çalışkan Şadan, Karabacak, Mustafa. Ve Meçik, Oytun. (2018). “Türkiye’de Uzun Dönemde Eğitim ve Sağlık Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 75-96.
- Denison, Edward F. (1962). “Education, Economic Growth, and Gaps in Information”, The Journal of Political Economy, 70(5-2), 124-128.
- Devarajan, Shantayanan, Swaroop, Vinaya ve Zou, Heng-Fu (1996). “The Composition of Public Expenditure and Economic Growth”, Journal of Monetary Economics, (37), 313-344.
- Eriçok, Recep Emre ve Yılancı, Veli (2013). “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(1), 87-101.
- Fendoğlu, Eda ve Gökçe Canpolat, Eda (2021). “Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamaları İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Fourıer Yaklaşımı”, Ekonomi, İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2), 203-216.
- Gövdeli, Tuncer (2016). “Türkiye’de Eğitim-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Birim Kök ve Eşbütünleşme Analizi”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 223-238.
- İğdeli, Arif (2019). “Ar-Ge ve Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3) 2517-2538.
- Karış, Çiğdem (2019). “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Üzerine Bir NedensellikAnalizi: Türkiye Örneği”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1067-1088.
- Levine, Ross ve Renelt, David (1992), “A Sensitivity Analysis of Cross- Country Growth Regressions”, American Economic Review, 82(4), 942-963.
- Manga, Müge, Bal, Harun, Algan, Neş ve. Kandır, Ediz Deniz (2015). “Beşeri Sermaye, Fiziksel Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: BRİCS Ülkeleri ve Türkiye Örneği”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 45-60.
- Mankiw, N.G., Romer, D. ve Weil, D. (1992). “A Contribution to the Empirics of Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, (107), 407-437.
- Öztürk, N. (2005). “İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü”, Sosyoekonomi, 1(1), 27-44.
- Pamuk, Mürüvvet ve Bektaş, Hakan (2014). "Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı", Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
- Pata, Uğur Korkut (2020). “Türkiye’de Eğitim ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Fourier-Shin Eşbütünleşme Testi”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2020, 6(2), 175-190.
- Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
- Savrul, Burcu Kılınç ve Tunç, Özge (2021). “Türkiye'de Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi”, Journal of Applied Theoretical Social Sciences, 3(2), 144-160.
- Schultz, Theodore (1961). “Investment in Human Capital”, American Economic Review, (51), 1-17.
- Selim, Sibel, Purtaş, Yunus ve Uysal, Doğan (2014). “G-20 Ülkelerinde Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93-102.
- Solow, Robert M. (1956). “A contribution to The Theory of economic Growth”, The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94.
- Şimşek, Türker (2017). “Türkiye’de Eğitim Harcaması ve Ekonomik Büyüme: Ardl Sınır Testi”, Enderun Dergisi, 1(1), 54–60.
- Uçan, Okyay ve Yeşilyurt, Hilal (2016). “Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Büyüme İlişkisi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 179-185.
- Yardımcıoğlu, Fatih (2012), "Eğitim Harcamaları, Ekonomik Büyüme ve Gelir Dağılımı İlişkisi", Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Sakarya.
- Yeter, F. , Eroğlu, İ. & Kangal, N. (2021). Ekonomik Büyüme ve İnsani Gelişme İlişkisi: Eagle Ülkeleri İçin Uygulama. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 13(2) , 184-211.
- Yürük, Burcu ve Acaroğlu, Hakan. (2021). “Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Analizi”, Journal of Yasar University, 16(61), 1301-1317.
An Applied Study on the Relationship between Public Education Expenditure and Economic Growth in Turkey
Öz
The level of development of a country is closely related to the education level of that country. Education contributes to the economic and social development of countries. Today, within the scope of adapting to the rapid change in the production of goods and services, the importance of education and expenditures on education is increasing. While education expenditures are a current expenditure item in the short term, they turn into an investment expenditure item in the long term. Due to this nature, education expenditures are called development currents. Education, as a semi-public good and service, is a service that can be offered by both the public and private sectors. When education service is offered, its social cost is higher than its individual cost, when its social benefit is not greater than its individual benefit. Due to this feature, the effective provision of education service is carried out by the public. For these reasons, education expenditures made by the public are important. In this context, using the annual data of Turkey's 1990-2020 period in this study, whether there is a long-term relationship between public education expenditures and economic growth was investigated with the bounds (ARDL) test. According to the findings obtained from the test result, it has been determined that there is a long-term cointegration relationship between the two variables in question and that the increase in public education expenditures positively affects economic growth. In other words, it is seen that a 1% increase in public education expenditures increases economic growth by 0.74%.
Anahtar Kelimeler
Public education expenditure Economic growth Cointegration test
Kaynakça
- Akçacı, Taner (2013). “Eğitim Harcamalarının İktisadi Büyümeye Etkisi”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(5), 65-79
- Akıncı, Adil (2017). “Türkiye'de Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”. Maliye Dergisi, 2017, (173), 386-396.
- Altun, Yener, İşleyen, Şakir ve Görür, Çetin (2018). “Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyümeye Etkisi: 1999-2017”, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (39), 223-244.
- Barro, Robert J. (1991). “Economic Growth in a Cross-Section of Countries”, Quarterly Journal of Economics, 106(2), 407-443.
- Başar, Selim. Künü, Serkan ve Bozma, Gürkan (2016). “Eğitim ve Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama “, Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 189-204.
- Becker, Gary (1964), Human Capital, New York: Columbia University Press.
- Bowman, Mary Jean ve Anderson, C. Arnold (1963), Concerning the Role of Education in Development, in Clifford Geertz, Old Societies and New States , New York: Free Press.
- Çalışkan Şadan, Karabacak, Musatafa ve Meçik, Oytun (2017). “Türkiye Ekonomisinde Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Bootstrap Toda-Yamamoto Nedensellik Testi Yaklaşımı”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (33),45-56.
- Çalışkan Şadan, Karabacak, Mustafa. Ve Meçik, Oytun. (2018). “Türkiye’de Uzun Dönemde Eğitim ve Sağlık Harcamaları ile Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(1), 75-96.
- Denison, Edward F. (1962). “Education, Economic Growth, and Gaps in Information”, The Journal of Political Economy, 70(5-2), 124-128.
- Devarajan, Shantayanan, Swaroop, Vinaya ve Zou, Heng-Fu (1996). “The Composition of Public Expenditure and Economic Growth”, Journal of Monetary Economics, (37), 313-344.
- Eriçok, Recep Emre ve Yılancı, Veli (2013). “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 8(1), 87-101.
- Fendoğlu, Eda ve Gökçe Canpolat, Eda (2021). “Türkiye’de Eğitim ve Sağlık Harcamaları İle Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Fourıer Yaklaşımı”, Ekonomi, İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 3(2), 203-216.
- Gövdeli, Tuncer (2016). “Türkiye’de Eğitim-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Birim Kök ve Eşbütünleşme Analizi”. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 223-238.
- İğdeli, Arif (2019). “Ar-Ge ve Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Türkiye Örneği”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3) 2517-2538.
- Karış, Çiğdem (2019). “Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Üzerine Bir NedensellikAnalizi: Türkiye Örneği”, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18), 1067-1088.
- Levine, Ross ve Renelt, David (1992), “A Sensitivity Analysis of Cross- Country Growth Regressions”, American Economic Review, 82(4), 942-963.
- Manga, Müge, Bal, Harun, Algan, Neş ve. Kandır, Ediz Deniz (2015). “Beşeri Sermaye, Fiziksel Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: BRİCS Ülkeleri ve Türkiye Örneği”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(1), 45-60.
- Mankiw, N.G., Romer, D. ve Weil, D. (1992). “A Contribution to the Empirics of Economic Growth”, Quarterly Journal of Economics, (107), 407-437.
- Öztürk, N. (2005). “İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü”, Sosyoekonomi, 1(1), 27-44.
- Pamuk, Mürüvvet ve Bektaş, Hakan (2014). "Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı", Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
- Pata, Uğur Korkut (2020). “Türkiye’de Eğitim ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Fourier-Shin Eşbütünleşme Testi”, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 2020, 6(2), 175-190.
- Pesaran, M. H., Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships”, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
- Savrul, Burcu Kılınç ve Tunç, Özge (2021). “Türkiye'de Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi”, Journal of Applied Theoretical Social Sciences, 3(2), 144-160.
- Schultz, Theodore (1961). “Investment in Human Capital”, American Economic Review, (51), 1-17.
- Selim, Sibel, Purtaş, Yunus ve Uysal, Doğan (2014). “G-20 Ülkelerinde Eğitim Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi”. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93-102.
- Solow, Robert M. (1956). “A contribution to The Theory of economic Growth”, The Quarterly Journal of Economics, 70(1), 65-94.
- Şimşek, Türker (2017). “Türkiye’de Eğitim Harcaması ve Ekonomik Büyüme: Ardl Sınır Testi”, Enderun Dergisi, 1(1), 54–60.
- Uçan, Okyay ve Yeşilyurt, Hilal (2016). “Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Büyüme İlişkisi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 179-185.
- Yardımcıoğlu, Fatih (2012), "Eğitim Harcamaları, Ekonomik Büyüme ve Gelir Dağılımı İlişkisi", Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Maliye Anabilim Dalı, Sakarya.
- Yeter, F. , Eroğlu, İ. & Kangal, N. (2021). Ekonomik Büyüme ve İnsani Gelişme İlişkisi: Eagle Ülkeleri İçin Uygulama. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 13(2) , 184-211.
- Yürük, Burcu ve Acaroğlu, Hakan. (2021). “Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Doğrusal Olmayan Analizi”, Journal of Yasar University, 16(61), 1301-1317.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ekonomi |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 11 Ekim 2022 |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Ekim 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 23 Mart 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022Cilt: 23 Sayı: 4 |
Cited By
TÜRKİYE’DE MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇESİNDEN YAPILAN EĞİTİM HARCAMALARININ EKONOMİK BÜYÜME ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Dumlupınar Üniversitesi İİBF Dergisi
https://doi.org/10.58627/dpuiibf.1294576
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.