Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Effect of Organizational Justice Perception on Ethical Sensitivity in the Health Sector

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 4, 656 - 668, 30.10.2024
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1516531

Öz

Organizational justice is considered the cause of many individual and corporate results. It is also thought to have significant effects on employees. Justice, which is one of the fundamental values of the organization, affects the attitudes and behaviors of the employees. Therefore, while it is necessary for social organizations, it is even more crucial for health institutions. The culture of injustice perceived by nurses not only harms the health institution but also leads to more critical problems. In addition to the necessity of justice, essential health services include uncertain and high-risk situations to protect and support human health has increased the need for ethical sensitivity. In this context, the study aims to reveal the effect of nurses' perceptions of organizational justice on ethical sensitivity levels. The “Organizational Justice Perception Scale” developed by Niehoff & Moorman (1993) and the “Ethical Sensitivity Questionnaire” developed by Lutzen (1994) were used in the research conducted in one public and two private hospitals in Sakarya. Descriptive statistical methods, independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation analysis and regression analysis were used to analyze the data. According to the study's findings, a low-level positive correlation was found between general organizational justice perceptions and ethical sensitivity levels. Among the sub-dimensions of the scales, it was determined that the highest relationship was between the dimensions of fair distribution and orientation. As a result, it is expected that there will be an increase in ethical sensitivity levels depending on the rise in nurses' perceptions of organizational justice.

Kaynakça

  • Abbasoğlu, Ş. (2015). İş görenlerde örgütsel adalet algısı ve örgütsel adaletin çalışanların iş motivasyonu üzerindeki etkisi: Bir devlet hastanesi örneği. [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Atılım Üniversitesi.
  • Ağaçdiken, S., & Aydoğan, A. (2017). Hemşirelerde empatik beceri ve etik duyarlılık ilişkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 122-129.
  • Akman, F. (2017). Sağlık kurumlarında hemşirelerin örgütsel adalet algıları ve örgütsel adaletin iş motivasyonuna etkisi; özel hastaneler alan araştırması. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Akram, T., Lei, S., Haider, M. J., Hussain, S. T., & Puig, L. C. M. (2017). The effect of organizational justice on knowledge sharing: Empirical evidence from the Chinese telecommunications sector. Journal of Innovation & Knowledge, 2(3), 134-145. https://doi.org/10.1016/j.jik.2016.09.002
  • Aksu, T., & Akyol, A. (2011). İzmir'deki hemşirelerin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History, 19(1), 16-24.
  • Andersson-Stråberg, T., Sverke, M., & Hellgren, J. (2007). Perceptions of justice in connection with individualized pay setting. Economic and Industrial Democracy, 28(3), 431-464. https://doi.org/10.1177 /0143831X07079356
  • Arnaud, A. (2010). Conceptualizing and measuring ethical work climate: development and validation of the ethical climate ındex. Business & Society, 49(2), 345-358.
  • Avcı, S., & Karataş, A. (2022). Public service motivation’s mediating role in the effect perceptions of corporate social responsibility and organizational justice have on organizational commitment in higher education ınstitutions. Journal of Economy Culture and Society, 66, 29-54.
  • Başak, T., Uzun, Ş., & Arslan, F. (2010). Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52(2), 76-81.
  • Beugre, C. D. (1998). Managing fairness in organizations. New York: Praeger. 168 s.
  • Bies, R. J., & Tripp, T. M. (1995). The use and abuse of power: Justice as social control. In R. Cropanzano & M. Kacmar (Eds.), Politics, justice, and support: Managing social climate at work (pp. 131–146). Westport, CT: Quorum Press
  • Cin, O. (2004). Tıp etiği ve cezai sorumluluk. [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Choudhry, N., Philip, P. J., & Kumar, R. (2011). Impact of organizational justice on organizational effectiveness. Industrial Engineering Letters, 1(3), 18-24.
  • Cloutier, J., Vilhuber, L., Harrisson, D., & Béland-Ouellette, V. (2017). Understanding the effect of procedural justice on psychological distress. International Journal of Stress Management. American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/str0000065
  • Cohen-Charash, Y., & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278-321. https://doi.org/10.1006/ obhd.2001.2958
  • Colquitt, J. A., Greenberg, J., & Zapata-Phelan, C. P. (2005). What is organizational justice? A historical overview. In J. Greenberg & J. A. Colquitt (Eds.), Handbook of organizational justice (pp. 3–56). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Cropanzano, R., Bowen, D. E., & Gilliland, S. W. (2007). The management of organizational justice. Academy of Management Perspectives, 21(4), 34-48.
  • Cropanzano, R., & Mitchell, M. S. (2005). Social exchange theory: An interdisciplinary review. Journal of Management, 31(6), 874-900. https://doi.org/10.1177 /0149206305279602
  • Çetin, M., & Çimen, M. (2011). Assessing a group of physicians’ ethical sensitivity in Türkiye. Iranian Journal of Public Health, 40(3), 89-97.
  • Çetinel, M. H. (2018). Çalışanların kişilik özellikleri ile ihbarcılık (whistleblowing) eğilimleri arasındaki ilişki üzerinde örgütsel adalet algısının aracılık rolü. [Doktora tezi]. Muğla: Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Dalga, N., Rehber, N., & Rehber, E. (2023). Eğitim yönetiminde kurumsal çerçevede örgütsel adalet teori ve yaklaşımlarının incelenmesi. Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 9(20), 213-225.
  • Duran, S., Kargın, M., & Çelebi, E. (2018). Psikiyatri hastasına bakım veren hemşirelerde ahlaki duyarlılık: tanımlayıcı-kesitsel tipte bir çalışma. Kocaeli Tıp Dergisi, 7(3), 96-103.
  • Durmuş, Ş., & Erbaşı, A. (2022). Örgüt kültürü tipinin zorunlu vatandaşlık davranışına etkisinde örgütsel adalet algısının aracı rolü: Türkiye’deki en büyük 500 şirket üzerinde bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 595-617.
  • Elçi̇gi̇l, A., Bahar, Z., Beşer, A., Mızrak, B., Bahçeli̇oğlu, D., Demi̇rtaş, D., vd. (2011). Hemşirelerin karşılaştıkları etik ikilemlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 52-60.
  • Ergene, Z. (2012). Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin etik duyarlılıkları. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Haliç Üniversitesi.
  • Filizöz, B., Mesci, G., Aşcı, A., & Bağcıvan, E. (2015). Hemşirelerde etik duyarlılık: Sivas ili merkez kamu hastanelerinde bir araştırma. İş Ahlakı Dergisi, 8(1), 47-66. DOI: 10.12711/tjbe.2015.8.1.0144
  • Folger, R., & Cropanzano, R. (1998). Organizational justice of human resource management. (7 ed.). United States of America: Sage Publications.
  • Gönül, F., & Özdinç, S. (2022). Örgütsel adalet ve örgütsel sinizm ilişkisi: örnek bir araştırma. International Journal of Disciplines in Economics & Administrative Sciences Studies, 8(48), 980-989.
  • Greenberg, J. (1987). Reactions to procedural injustice in payment distributions: Do the means justify the ends?. Journal of Applied Psychology, 72(1), 55-61. https://doi.org/10.1037/0021-9010.72.1.55
  • Hakko, A., & Kıvanç, M. M. (2018). Hemşirelik hizmetleri yönetiminde etik davranışlar oluşturma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5(3), 227-232. DOI: doi:10.5222/SHYD.2018.227
  • Hauenstein, N. M., McGonigle, T., & Flinder, S. W. (2001). A meta-analysis of the relationship between procedural justice and distributive justice: Implications for justice research. Employee Responsibilities and Rights Journal, 13, 39-56.
  • İçerli, L. (2010). Örgütsel adalet: kuramsal bir yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 67-92.
  • İşcan, Ö. F., & Naktiyok, A. (2004). Çalışanların Örgütsel bağdaşımlarının Belirleyicileri Olarak Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Adalet Algıları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59(01), 181-201.
  • Johnson, J. S. (2007). Organizational justice, moral ideology, and moral evaluation as antecedents of moral intent. Access address: https://vtechworks.lib.vt.edu/handle/10919/27063
  • Karaca, T., & Yalvaç, S. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 48-62.
  • Karaeminoğulları A. (2006). Öğretim elemanlarının örgütsel adalet algıları ile çalıştıkları üretkenliğe aykırı davranışlar arasındaki ilişki ve bir araştırma [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler (38. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kırılmaz, H., & Kırılmaz, S. K. (2014). Sağlık hizmetlerinde etik ikilemlerde ampirik etik çalışmalarının yararları. İnsan ve İnsan, 1(1). 35-44. DOI: https://doi.org/10.29224/insanveinsan.279976
  • Kırılmaz, H., Akbolat, M., & Kahraman, G. (2015). A Research about the ethical sensitivity of healthcare professionals. Int J Health Sci. 2015; 3:73-82. DOI: 10.15640/ijhs.v3n3a7
  • Koçel, T. (2015). İşletme yöneticiliği (16. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Konovsky, M. A. (2000). Understanding procedural justice and its impact on business organizations. Journal of management, 26(3), 489-511. DOI: https://doi.org/10.1177/014920630002600306
  • Korkmaz, M. (2023). Örgütsel adaletin çalışanların iş performansına etkisi: konaklama işletmelerinde bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(4), 3081-3095.
  • Kuzucu, E. (2013). Örgütsel adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışına etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık rolü özel bir hastanede çalışan hemşireler üzerinde araştırma. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Lau, V.P., Wong, Y.Y. (2009). Direct and multiplicative effects of ethical dispositions and ethical climates on personal justice norms: A virtue ethics perspective. Journal of Business Ethics, 90, 279-294.
  • Lützén, K., Evertzon, M., & Nordin, C. (1997). Moral sensitivity in psychiatric practice. Nursing Ethics, 4(6), 472-482.
  • Malik, M. E., & Naeem, B. (2011). Role of perceived organizational justice in job satisfaction: Evidence from higher education institutions of Pakistan. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(8), 662-673.
  • Mamacı, M., Şişlioğlu, M., & Altun, S. (2020). Perakende sektörü çalışanlarında örgütsel adalet ve çalışan iyi oluşu arasındaki ilişkide güç mesafesinin düzenleyici rolü. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(9), 42-55.
  • Mayer, D. (2007). Distributive justice. In R. F. Baumesiter & K. D. Vohs (Eds.). Encyclopedia of Social Psychology. SAGE Publications, Inc.
  • Miles, J. A. (2012). Management and organization theory: A Jossey-Bass Reader (Vol. 9). John Wiley & Sons.
  • Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship?. Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-55. http://dx.doi.org/10.1037/0021-9010.76.6.845
  • Milliken, A. (2018). Nurse ethical sensitivity: An integrative review. Nursing Ethics, 25(3), 278-303. DOI: 10.1177/0969733016646155
  • Ministry of National Education. (2015). Professional Ethics and Principles. Ankara.
  • Nas, Z. (2017). Hemşirelerin etik duyarlılıklarının belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Medipol Üniversitesi.
  • Niehoff, B. P., & Moorman, R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556. https://doi.org/ 10.5465/256591
  • Noureddine, S. (2001). Development of the ethical dimension in nursing theory. International Journal of Nursing Practice, 7(1), 2-7. DOI: 10.1046/j.1440-172x.2001.00253.x
  • Orgun, F. (2008). Byrd'ın hemşirelere yönelik etik duyarlılık testinin geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi. [Doktora tezi]. İzmir: Ege Üniversitesi.
  • Örücü, E., Gizlier, Ö., & Yılmaz, C. (2021). Örgütsel adaletin örgütsel yabancılaşma üzerindeki etkisi: belediye çalışanları üzerinde bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 600-613.
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel adaletin bireylerarası saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (21), 77-96.
  • Palazoğlu, C. A., & Koç, Z. (2019). Ethical sensitivity, burnout, and job satisfaction in emergency nurses. Nursing Ethics, 26(3), 809-822.
  • Pekcan, H. S. (2007). Yalova ili ve çevresinde görev yapan hekimlerin ve hemşirelerin etik duyarlılıkları. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Rahman, A., Shahzad, N., Mustafa, K., Khan, M. F., & Qurashi, F. (2016). Effects of organizational justice on organizational commitment. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(3), 188-196.
  • Rest J. R. (1986). Moral development: advances in theory and research. New York: Praeger.
  • Rest, J. R. (1982). A psychologist looks at the teaching of ethics. Hastings Center Report, 12(1), 29-36.
  • Robertson, D., Snarey, J., Ousley, O., Harenski, K., Bowman, F. D., Gilkey, R., & Kilts, C. (2007). The neural processing of moral sensitivity to issues of justice and care. Neuropsychologia, 45(4), 755-766. DOI: 10.1016/j.neuropsychologia.2006.08.014
  • Sakallı, S. Ö., & Örücü, E. (2020). Sağlık kurumlarında çalışanların adalet algılarının ve kişilik özelliklerinin örgütsel güven üzerindeki rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1), 249-268.
  • Tarsuslu, S., & Coşkun, G. (2024). Çalışanların paternalist liderlik davranışları ile iş performansları arasındaki ilişkide örgütsel adalet algısının aracılık rolü: bir kamu hastanesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 49, 174-205.
  • Tatlı, T. (2018). Sağlık çalışanlarının empatik eğilim ve etik duyarlılık düzeylerinin hasta hakları bağlamında incelenmesi: Ağrı ili örneği. [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Tazegün, A. (2013). Çocuk hemşirelerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. [Yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • Tekiş, E. (2023). Tıp fakültesi öğrencilerinin etik duyarlılık düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Tosun, H. (2005). Sağlık bakımı uygulamalarında deneyimlenen etik ikilemelere karşı hekim ve hemşirelerin duyarlılıklarının belirlenmesi. [Doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Trevino, L. K., & Weaver, G. R. (2001). Organizational justice and ethics program “follow-through”: Influences on employees’ harmful and helpful behavior. Business Ethics Quarterly, 11(4), 651-671. DOI: https://doi.org/10.2307 /3857765
  • Tziner, A., Felea, M., & Vasiliu, C. (2015). The relationship between ethical climate, organizational justice perception, and leader-subordinate exchange in Romanian organizations. Journal of Work and Organizational Psychology, 31(1), 51-57. https://doi.org/10.1016 /j.rpto.2015.02.005
  • Uysal, B. (2018). Örgütsel adalet üzerinde yansızlık ilkesinin etkisini belirlemeye yönelik özel hastanelerde yapılan bir araştırma. [Doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Weaver, K. (2007). Ethical sensitivity: State of knowledge and needs for further research. Nursing Ethics, 14(2), 141-155. https://doi.org/10.1177/096973300707369 4
  • Weaver, K., Morse, J., & Mitcham, C. (2008). Ethical sensitivity in professional practice: concept analysis. Journal of Advanced Nursing, 62(5), 607-618. DOI: 10.1111/j.1365-2648.2008.04625.x
  • Yadav, L. K., & Yadav, N. (2016). Organizational justice: An analysis of approaches, dimensions and outcomes. NMIMS Management Review, 31.
  • Yıldırım, G., & Kadıoğlu, S. (2007). Etik ve tıp etiği temel kavramları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 29(2), 7-12.
  • Yıldırım, F. (2002). Yıldırım, F. (2002). Çalışma yaşamında örgüte bağlılık ve örgütsel adalet ilişkisi. [Doktora tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Zhang, N., & Zhang, J. (2016). Chinese insurance agents in “bad barrels”: a multilevel analysis of the relationship between ethical leadership, ethical climate and business ethical sensitivity. SpringerPlus 5, 2078, https://doi.org/10.1186/ s40064-016-3764-2

Sağlık Sektöründe Örgütsel Adalet Algısının Etik Duyarlılığa Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 4, 656 - 668, 30.10.2024
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1516531

Öz

Örgütsel adalet, birçok bireysel ve kurumsal sonucun nedeni olarak kabul edilmektedir. Çalışanlar üzerinde de önemli etkileri olduğu düşünülmektedir. Örgütün temel değerlerinden biri olan adalet, çalışanların tutum ve davranışlarını etkilemektedir. Bu nedenle sosyal örgütler için gerekli iken sağlık kurumları için daha da büyük önem taşımaktadır. Hemşireler tarafından algılanan adaletsizlik kültürü sadece sağlık kurumuna zarar vermekle kalmaz, daha kritik sorunlara da yol açar. Adaletin gerekliliğinin yanı sıra, temel sağlık hizmetlerinin insan sağlığını korumak ve desteklemek için belirsiz ve yüksek riskli durumları içermesi etik duyarlılığa olan ihtiyacı artırmıştır. Bu bağlamda çalışma, hemşirelerin örgütsel adalet algılarının etik duyarlılık düzeyleri üzerindeki etkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Sakarya’da bir kamu ve iki özel hastanede gerçekleştirilen bu araştırmada Niehoff ve Moorman (1993) tarafından geliştirilen “Örgütsel Adalet Algısı Ölçeği” ve Kim Lutzen (1994) tarafından geliştirilen “Etik Duyarlılık Anketi” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, bağımsız örneklerde t testi, tek yönlü varyans (ANOVA) analizi, korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, genel örgütsel adalet algıları ile etik duyarlılık düzeyleri arasında düşük düzeyde pozitif bir ilişki bulunmuştur. Ölçeklerin alt boyutları arasında en yüksek ilişkinin adil dağıtım ve oryantasyon boyutları arasında olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, hemşirelerin örgütsel adalet algılarındaki artışa bağlı olarak etik duyarlılık düzeylerinde de artış olması beklenmektedir.

Kaynakça

  • Abbasoğlu, Ş. (2015). İş görenlerde örgütsel adalet algısı ve örgütsel adaletin çalışanların iş motivasyonu üzerindeki etkisi: Bir devlet hastanesi örneği. [Yüksek lisans tezi]. Ankara: Atılım Üniversitesi.
  • Ağaçdiken, S., & Aydoğan, A. (2017). Hemşirelerde empatik beceri ve etik duyarlılık ilişkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 122-129.
  • Akman, F. (2017). Sağlık kurumlarında hemşirelerin örgütsel adalet algıları ve örgütsel adaletin iş motivasyonuna etkisi; özel hastaneler alan araştırması. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Akram, T., Lei, S., Haider, M. J., Hussain, S. T., & Puig, L. C. M. (2017). The effect of organizational justice on knowledge sharing: Empirical evidence from the Chinese telecommunications sector. Journal of Innovation & Knowledge, 2(3), 134-145. https://doi.org/10.1016/j.jik.2016.09.002
  • Aksu, T., & Akyol, A. (2011). İzmir'deki hemşirelerin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Ethics-Law and History, 19(1), 16-24.
  • Andersson-Stråberg, T., Sverke, M., & Hellgren, J. (2007). Perceptions of justice in connection with individualized pay setting. Economic and Industrial Democracy, 28(3), 431-464. https://doi.org/10.1177 /0143831X07079356
  • Arnaud, A. (2010). Conceptualizing and measuring ethical work climate: development and validation of the ethical climate ındex. Business & Society, 49(2), 345-358.
  • Avcı, S., & Karataş, A. (2022). Public service motivation’s mediating role in the effect perceptions of corporate social responsibility and organizational justice have on organizational commitment in higher education ınstitutions. Journal of Economy Culture and Society, 66, 29-54.
  • Başak, T., Uzun, Ş., & Arslan, F. (2010). Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 52(2), 76-81.
  • Beugre, C. D. (1998). Managing fairness in organizations. New York: Praeger. 168 s.
  • Bies, R. J., & Tripp, T. M. (1995). The use and abuse of power: Justice as social control. In R. Cropanzano & M. Kacmar (Eds.), Politics, justice, and support: Managing social climate at work (pp. 131–146). Westport, CT: Quorum Press
  • Cin, O. (2004). Tıp etiği ve cezai sorumluluk. [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Choudhry, N., Philip, P. J., & Kumar, R. (2011). Impact of organizational justice on organizational effectiveness. Industrial Engineering Letters, 1(3), 18-24.
  • Cloutier, J., Vilhuber, L., Harrisson, D., & Béland-Ouellette, V. (2017). Understanding the effect of procedural justice on psychological distress. International Journal of Stress Management. American Psychological Association. https://doi.org/10.1037/str0000065
  • Cohen-Charash, Y., & Spector, P. E. (2001). The role of justice in organizations: A meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2), 278-321. https://doi.org/10.1006/ obhd.2001.2958
  • Colquitt, J. A., Greenberg, J., & Zapata-Phelan, C. P. (2005). What is organizational justice? A historical overview. In J. Greenberg & J. A. Colquitt (Eds.), Handbook of organizational justice (pp. 3–56). Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Cropanzano, R., Bowen, D. E., & Gilliland, S. W. (2007). The management of organizational justice. Academy of Management Perspectives, 21(4), 34-48.
  • Cropanzano, R., & Mitchell, M. S. (2005). Social exchange theory: An interdisciplinary review. Journal of Management, 31(6), 874-900. https://doi.org/10.1177 /0149206305279602
  • Çetin, M., & Çimen, M. (2011). Assessing a group of physicians’ ethical sensitivity in Türkiye. Iranian Journal of Public Health, 40(3), 89-97.
  • Çetinel, M. H. (2018). Çalışanların kişilik özellikleri ile ihbarcılık (whistleblowing) eğilimleri arasındaki ilişki üzerinde örgütsel adalet algısının aracılık rolü. [Doktora tezi]. Muğla: Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Dalga, N., Rehber, N., & Rehber, E. (2023). Eğitim yönetiminde kurumsal çerçevede örgütsel adalet teori ve yaklaşımlarının incelenmesi. Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 9(20), 213-225.
  • Duran, S., Kargın, M., & Çelebi, E. (2018). Psikiyatri hastasına bakım veren hemşirelerde ahlaki duyarlılık: tanımlayıcı-kesitsel tipte bir çalışma. Kocaeli Tıp Dergisi, 7(3), 96-103.
  • Durmuş, Ş., & Erbaşı, A. (2022). Örgüt kültürü tipinin zorunlu vatandaşlık davranışına etkisinde örgütsel adalet algısının aracı rolü: Türkiye’deki en büyük 500 şirket üzerinde bir araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 595-617.
  • Elçi̇gi̇l, A., Bahar, Z., Beşer, A., Mızrak, B., Bahçeli̇oğlu, D., Demi̇rtaş, D., vd. (2011). Hemşirelerin karşılaştıkları etik ikilemlerin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(2), 52-60.
  • Ergene, Z. (2012). Psikiyatri kliniklerinde çalışan hemşirelerin etik duyarlılıkları. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Haliç Üniversitesi.
  • Filizöz, B., Mesci, G., Aşcı, A., & Bağcıvan, E. (2015). Hemşirelerde etik duyarlılık: Sivas ili merkez kamu hastanelerinde bir araştırma. İş Ahlakı Dergisi, 8(1), 47-66. DOI: 10.12711/tjbe.2015.8.1.0144
  • Folger, R., & Cropanzano, R. (1998). Organizational justice of human resource management. (7 ed.). United States of America: Sage Publications.
  • Gönül, F., & Özdinç, S. (2022). Örgütsel adalet ve örgütsel sinizm ilişkisi: örnek bir araştırma. International Journal of Disciplines in Economics & Administrative Sciences Studies, 8(48), 980-989.
  • Greenberg, J. (1987). Reactions to procedural injustice in payment distributions: Do the means justify the ends?. Journal of Applied Psychology, 72(1), 55-61. https://doi.org/10.1037/0021-9010.72.1.55
  • Hakko, A., & Kıvanç, M. M. (2018). Hemşirelik hizmetleri yönetiminde etik davranışlar oluşturma. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5(3), 227-232. DOI: doi:10.5222/SHYD.2018.227
  • Hauenstein, N. M., McGonigle, T., & Flinder, S. W. (2001). A meta-analysis of the relationship between procedural justice and distributive justice: Implications for justice research. Employee Responsibilities and Rights Journal, 13, 39-56.
  • İçerli, L. (2010). Örgütsel adalet: kuramsal bir yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1), 67-92.
  • İşcan, Ö. F., & Naktiyok, A. (2004). Çalışanların Örgütsel bağdaşımlarının Belirleyicileri Olarak Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Adalet Algıları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 59(01), 181-201.
  • Johnson, J. S. (2007). Organizational justice, moral ideology, and moral evaluation as antecedents of moral intent. Access address: https://vtechworks.lib.vt.edu/handle/10919/27063
  • Karaca, T., & Yalvaç, S. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi. Uluslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 48-62.
  • Karaeminoğulları A. (2006). Öğretim elemanlarının örgütsel adalet algıları ile çalıştıkları üretkenliğe aykırı davranışlar arasındaki ilişki ve bir araştırma [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Karasar, N. (2023). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar ilkeler teknikler (38. Baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kırılmaz, H., & Kırılmaz, S. K. (2014). Sağlık hizmetlerinde etik ikilemlerde ampirik etik çalışmalarının yararları. İnsan ve İnsan, 1(1). 35-44. DOI: https://doi.org/10.29224/insanveinsan.279976
  • Kırılmaz, H., Akbolat, M., & Kahraman, G. (2015). A Research about the ethical sensitivity of healthcare professionals. Int J Health Sci. 2015; 3:73-82. DOI: 10.15640/ijhs.v3n3a7
  • Koçel, T. (2015). İşletme yöneticiliği (16. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Konovsky, M. A. (2000). Understanding procedural justice and its impact on business organizations. Journal of management, 26(3), 489-511. DOI: https://doi.org/10.1177/014920630002600306
  • Korkmaz, M. (2023). Örgütsel adaletin çalışanların iş performansına etkisi: konaklama işletmelerinde bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 15(4), 3081-3095.
  • Kuzucu, E. (2013). Örgütsel adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışına etkisinde lider-üye etkileşiminin aracılık rolü özel bir hastanede çalışan hemşireler üzerinde araştırma. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Lau, V.P., Wong, Y.Y. (2009). Direct and multiplicative effects of ethical dispositions and ethical climates on personal justice norms: A virtue ethics perspective. Journal of Business Ethics, 90, 279-294.
  • Lützén, K., Evertzon, M., & Nordin, C. (1997). Moral sensitivity in psychiatric practice. Nursing Ethics, 4(6), 472-482.
  • Malik, M. E., & Naeem, B. (2011). Role of perceived organizational justice in job satisfaction: Evidence from higher education institutions of Pakistan. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 3(8), 662-673.
  • Mamacı, M., Şişlioğlu, M., & Altun, S. (2020). Perakende sektörü çalışanlarında örgütsel adalet ve çalışan iyi oluşu arasındaki ilişkide güç mesafesinin düzenleyici rolü. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(9), 42-55.
  • Mayer, D. (2007). Distributive justice. In R. F. Baumesiter & K. D. Vohs (Eds.). Encyclopedia of Social Psychology. SAGE Publications, Inc.
  • Miles, J. A. (2012). Management and organization theory: A Jossey-Bass Reader (Vol. 9). John Wiley & Sons.
  • Moorman, R. H. (1991). Relationship between organizational justice and organizational citizenship behaviors: Do fairness perceptions influence employee citizenship?. Journal of Applied Psychology, 76(6), 845-55. http://dx.doi.org/10.1037/0021-9010.76.6.845
  • Milliken, A. (2018). Nurse ethical sensitivity: An integrative review. Nursing Ethics, 25(3), 278-303. DOI: 10.1177/0969733016646155
  • Ministry of National Education. (2015). Professional Ethics and Principles. Ankara.
  • Nas, Z. (2017). Hemşirelerin etik duyarlılıklarının belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Medipol Üniversitesi.
  • Niehoff, B. P., & Moorman, R. H. (1993). Justice as a mediator of the relationship between methods of monitoring and organizational citizenship behavior. Academy of Management Journal, 36(3), 527-556. https://doi.org/ 10.5465/256591
  • Noureddine, S. (2001). Development of the ethical dimension in nursing theory. International Journal of Nursing Practice, 7(1), 2-7. DOI: 10.1046/j.1440-172x.2001.00253.x
  • Orgun, F. (2008). Byrd'ın hemşirelere yönelik etik duyarlılık testinin geçerlik ve güvenirliğinin incelenmesi. [Doktora tezi]. İzmir: Ege Üniversitesi.
  • Örücü, E., Gizlier, Ö., & Yılmaz, C. (2021). Örgütsel adaletin örgütsel yabancılaşma üzerindeki etkisi: belediye çalışanları üzerinde bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 600-613.
  • Özdevecioğlu, M. (2003). Algılanan örgütsel adaletin bireylerarası saldırgan davranışlar üzerindeki etkilerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (21), 77-96.
  • Palazoğlu, C. A., & Koç, Z. (2019). Ethical sensitivity, burnout, and job satisfaction in emergency nurses. Nursing Ethics, 26(3), 809-822.
  • Pekcan, H. S. (2007). Yalova ili ve çevresinde görev yapan hekimlerin ve hemşirelerin etik duyarlılıkları. [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Rahman, A., Shahzad, N., Mustafa, K., Khan, M. F., & Qurashi, F. (2016). Effects of organizational justice on organizational commitment. International Journal of Economics and Financial Issues, 6(3), 188-196.
  • Rest J. R. (1986). Moral development: advances in theory and research. New York: Praeger.
  • Rest, J. R. (1982). A psychologist looks at the teaching of ethics. Hastings Center Report, 12(1), 29-36.
  • Robertson, D., Snarey, J., Ousley, O., Harenski, K., Bowman, F. D., Gilkey, R., & Kilts, C. (2007). The neural processing of moral sensitivity to issues of justice and care. Neuropsychologia, 45(4), 755-766. DOI: 10.1016/j.neuropsychologia.2006.08.014
  • Sakallı, S. Ö., & Örücü, E. (2020). Sağlık kurumlarında çalışanların adalet algılarının ve kişilik özelliklerinin örgütsel güven üzerindeki rolü. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(1), 249-268.
  • Tarsuslu, S., & Coşkun, G. (2024). Çalışanların paternalist liderlik davranışları ile iş performansları arasındaki ilişkide örgütsel adalet algısının aracılık rolü: bir kamu hastanesi örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 49, 174-205.
  • Tatlı, T. (2018). Sağlık çalışanlarının empatik eğilim ve etik duyarlılık düzeylerinin hasta hakları bağlamında incelenmesi: Ağrı ili örneği. [Yüksek lisans tezi]. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Tazegün, A. (2013). Çocuk hemşirelerinin etik duyarlılık düzeyleri ve etkileyen faktörler. [Yüksek lisans tezi]. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • Tekiş, E. (2023). Tıp fakültesi öğrencilerinin etik duyarlılık düzeylerinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi.
  • Tosun, H. (2005). Sağlık bakımı uygulamalarında deneyimlenen etik ikilemelere karşı hekim ve hemşirelerin duyarlılıklarının belirlenmesi. [Doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Trevino, L. K., & Weaver, G. R. (2001). Organizational justice and ethics program “follow-through”: Influences on employees’ harmful and helpful behavior. Business Ethics Quarterly, 11(4), 651-671. DOI: https://doi.org/10.2307 /3857765
  • Tziner, A., Felea, M., & Vasiliu, C. (2015). The relationship between ethical climate, organizational justice perception, and leader-subordinate exchange in Romanian organizations. Journal of Work and Organizational Psychology, 31(1), 51-57. https://doi.org/10.1016 /j.rpto.2015.02.005
  • Uysal, B. (2018). Örgütsel adalet üzerinde yansızlık ilkesinin etkisini belirlemeye yönelik özel hastanelerde yapılan bir araştırma. [Doktora tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
  • Weaver, K. (2007). Ethical sensitivity: State of knowledge and needs for further research. Nursing Ethics, 14(2), 141-155. https://doi.org/10.1177/096973300707369 4
  • Weaver, K., Morse, J., & Mitcham, C. (2008). Ethical sensitivity in professional practice: concept analysis. Journal of Advanced Nursing, 62(5), 607-618. DOI: 10.1111/j.1365-2648.2008.04625.x
  • Yadav, L. K., & Yadav, N. (2016). Organizational justice: An analysis of approaches, dimensions and outcomes. NMIMS Management Review, 31.
  • Yıldırım, G., & Kadıoğlu, S. (2007). Etik ve tıp etiği temel kavramları. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 29(2), 7-12.
  • Yıldırım, F. (2002). Yıldırım, F. (2002). Çalışma yaşamında örgüte bağlılık ve örgütsel adalet ilişkisi. [Doktora tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi.
  • Zhang, N., & Zhang, J. (2016). Chinese insurance agents in “bad barrels”: a multilevel analysis of the relationship between ethical leadership, ethical climate and business ethical sensitivity. SpringerPlus 5, 2078, https://doi.org/10.1186/ s40064-016-3764-2
Toplam 79 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular İşletme
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Sümeyye Hekim 0000-0002-6762-4294

Harun Kırılmaz 0000-0001-6055-6826

Erken Görünüm Tarihi 28 Ekim 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Ekim 2024
Gönderilme Tarihi 16 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 18 Eylül 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 25 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Hekim, S., & Kırılmaz, H. (2024). The Effect of Organizational Justice Perception on Ethical Sensitivity in the Health Sector. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 25(4), 656-668. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1516531

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.