Maliyet davranışı, satış hacminde oluşan değişiklikler karşısında maliyetlerin nasıl tepkiler verdiğini ya da ne yönde değiştiğini ifade etmektedir. Geleneksel maliyet davranışı, satış hacmi ile maliyetler arasında doğrusal bir ilişki olduğunu öne sürerken asimetrik maliyet davranışı (maliyet yapışkanlığı) doğrusal bir ilişki olmadığını savunmaktadır. Maliyet yapışkanlığı, faaliyet hacmindeki artışların azalışlara kıyasla maliyetleri daha fazla artırdığını ileri sürülmektedir. Yapışkan maliyetleri anlamak; işletmelerin kaynak ve kapasitesini belirlemesi ve yönetmesi, işletmelerin faaliyetlerini sürdürebilmesi, işletme değerini maksimum seviyeye çıkarması, küresel rekabet ortamında rekabet gücü elde etmesi, karını ve verimliliğini artırması konularında büyük önem taşımaktadır. Bu çalışma ile amaçlanan, BİST Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları sektöründe maliyet yapışkanlığının geçerli olup olmadığının test edilmesidir. Bu doğrultuda ilgili sektörde bulunan işletmelerin 2013-2022 dönemi yıllık verileri kullanılarak 4 farklı model oluşturulmuş ve panel veri analizi ile test edilmiştir. Satış gelirleri, satışların maliyeti, genel yönetim giderleri, pazarlama, satış ve dağıtım giderleri ve faaliyet giderleri kullanılarak modeller oluşturulmuştur. Yapılan analiz sonucunda oluşturulan dört modelde de maliyet yapışkanlığının geçerli olmadığı belirlenmiştir. BİST Metal Eşya, Makine, Elektrikli Cihazlar ve Ulaşım Araçları sektöründe geleneksel maliyet davranışının geçerli olduğu tespit edilmiştir. Ele alınan sektördeki işletmelerin satış gelirlerinde yaşanan artış ve azalışların olduğu dönemlerde maliyetlerin doğrusal olarak hareket ettiği ve asimetrik davranmadığı görülmektedir.
Cost behavior refers to how costs respond to changes in sales volume or response to such variations. Traditional cost behavior suggests a linear relationship between sales volume and costs, while asymmetric cost behavior (cost stickiness) argues that this relationship is not linear. It has been argued that cost stickiness causes increases in activity levels to raise costs more than decreases. Understanding sticky costs is of the great importance for businesses to determine and manage their resources and capacity, sustain their operations, maximize business value, gain competitive advantage in the global market, and increase profitability and efficiency. This study aims to test whether cost stickiness is valid in the BIST Metal Goods, Machinery, Electrical Devices, and Transportation Equipment sectors. In this regard, four different models have been created using the annual data of businesses in the relevant industry for the period 2013-2022, and they have been tested with panel data analysis. Models have been created using sales revenues, cost of goods sold, general administrative expenses, marketing, sales and distribution expenses, and operating expenses. As a result of the analysis, it has been determined that cost stickiness was not valid in all four models created. It has been determined that traditional cost behavior is valid in the BIST Metal Goods, Machinery, Electrical Devices, and Transportation Equipment sector. It has been observed that during the periods increases and decreases in sales revenues, the costs of businesses in the industry under consideration move linearly and do not exhibit asymmetric behavior.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Business Administration |
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Early Pub Date | October 28, 2024 |
Publication Date | October 30, 2024 |
Submission Date | March 26, 2024 |
Acceptance Date | August 19, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.