Redirecting to http://dergipark.org.tr/_fragment?_hash=l3cLyZsi9UyJo2KaKlA-li2uxtrzHL0hlmmmsD0qKhY&_path=id%3D1604993%26_format%3Dhtml%26_locale%3Dtr%26_controller%3DApp%255CController%255CSite%255CArticleController%253A%253AesiArticleStats.
Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Bağımsız Denetimde Risk Temelli Kalite Yönetimi: KKS 1, KYS 1 ve KYS 2 Standartlarına Kapsamlı Bir Bakış

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 3, 442 - 458, 25.07.2025

Banu Dincer

https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1604993

Öz

Bu çalışma, bağımsız denetim şirketlerinin kalite süreçlerini düzenleyen KKS 1 (Kalite Kontrol Standartları) ile KYS 1 (Kalite Yönetim Standardı 1) ve KYS 2 (Kalite Yönetim Standardı 2) arasındaki temel farkları ve geçiş sürecini incelemektedir. Geleneksel kalite kontrol yaklaşımını benimseyen KKS 1, kaliteyi politika ve prosedürler yoluyla izlemeye odaklanırken, KYS 1 ve KYS 2 daha proaktif, risk temelli bir kalite yönetim çerçevesi sunmaktadır. KYS 1, firmaların kalite risklerini belirlemesini, bu riskleri yönetmek üzere süreçlerini uyarlamasını ve sürekli izleme mekanizmaları uygulamasını zorunlu kılmaktadır. KYS 2 ise denetim görevlerinin kalitesini gözden geçiren kişilerin atanması, nitelikleri ve sorumluluklarına odaklanmaktadır. Uluslararası düzeyde Uluslararası Kalite Kontrol Standardı 1 (ISQM 1- International Standard on Quality Management 1) ve Uluslararası Kalite Kontrol Standardı 2 (ISQM 2- International Standard on Quality Management 2) ISQM 1 ve ISQM 2, "kalite kontrol" anlayışından "kalite yönetimi"ne geçişi teşvik ederek risk temelli sistemler aracılığıyla denetim sonuçlarını iyileştirmeyi amaçlamaktadır. ISQM 1, kalite risklerinin yönetimi için kapsamlı bir çerçeve sağlarken, ISQM 2 görev seviyesinde kalite denetimini ele almaktadır. Türkiye’de Kamu Gözetimi Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan KYS 1 ve KYS 2, 2023 yılı sonu itibarıyla denetim firmaları için zorunlu hale gelmiştir. Bu çalışma, KKS 1 ve KYS standartları arasındaki kavramsal ve operasyonel farklılıkları vurgulamakta, yeni çerçevelerin getirdiği yenilikleri incelemekte ve risk temelli kalite yönetimi anlayışının denetim süreçlerini iyileştirerek finansal raporlara duyulan güveni artırmadaki katkılarını tartışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Bağımsız Denetim Kalite Yönetimi KKS 1 KYS 1 KYS 2

Kaynakça

  • Allegrini, M. and D’Onza, G. (2003). Internal Auditing and Risk Assessment in Large Italian Companies: an Empirical Survey. International Journal of Auditing, 7: 191-208. DOI: https://doi.org/10.1046/j.1099-1123.2003.00070.x
  • Benli, Vahit F., and Celayir D. (2014). Risk based internal auditing and risk assessment process. European Journal of Accounting Auditing and Finance Research 2: 1–16.
  • Bozkurt Yazar, B., Güneş, R. & Yalçın, Z. (2018). Bağımsız denetim firmalarında kalite kontrol sisteminin etkinliği: Türkiye örneği. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 46-61.
  • Castanheira, N., Rodrigues, L. L. & Craig, R. (2010). Factors associated with the adoption of risk-based internal auditing, Managerial Auditing Journal, Vol. 25, No. 1, pp. 79–98.
  • Coetzee, P. and Lubbe, D. (2014), Improving the Efficiency and Effectiveness of Risk-Based Internal Audit Engagements. International Journal of Auditing, 18: 115-125. DOI: https://doi.org/10.1111/ijau.12016
  • Demir, B. (2015). Muhasebe ve denetim mesleğinde etik. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 341-352.
  • Stephen, K. & Buuren, Joost & Majoor, Barbara. (2018). The Joint Role of Auditors' and Auditees' Incentives and Disincentives in the Resolution of Detected Misstatements. Auditing A Journal of Practice & Theory. 38. 10.2308/ajpt-52153.
  • IAASB (2020a). International Standard on Quality Management 1, https://www.iaasb.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-Quality-Management-KYS-1-Quality-Management-for-Firms.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020b). International Standard on Quality Management (ISQM) 1: Basis for Conclusions https://www.ifac.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-KYS-1-Basis-for-Conclusions.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020c). International Standard on Quality Management 2, Engagement Quality Reviews. https://www.ifac.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-Quality-Management-KYS-2-Engagement-Quality-Reviews.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020d). International Standard on Quality Managemen (ISQM) 2: Engagement Quality: Basis for Conclusions https://www.ifac.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-Quality-Management-KYS-2-Basis-for-Conclusions.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020e). ISA 220 (Revised) , Quality Management for an Audit of Financial Statements, https://www.iaasb.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-International-Standard-Auditing-220-Revised.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2021). First time ımplementation guide: international standard on quality management ISQM 1. https://www.iaasb.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-ISQM-1-first-time-implementation-guide-quality-management_0.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • KGK (2023). Kalite Yönetim Standartları İle Bu Standartların Diğer İlgili Standartlarda Yaptığı Değişikliklerin Yayımlanması Hakkında Duyuru. https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/KKS/-KAL%C4%B0TE%20Y%C3%96NET%C4%B0M%20STANDARTLARI--%20.pdf (Erişim tarihi: 05.11.2024)
  • Kaya, H. P., & Uzay, Ş. (2024). Kalite Yönetim Standartları Kapsamında Denetim Şirketleri Tarafından Oluşturulan Davranış Kuralları. Denetişim, (30), 143-158. DOI: https://doi.org/10.58348/denetisim.1481830
  • KGK (2024). Küçük ve Orta Ölçekli Denetim Şirketleri İçin Kalite Yönetim Aracı ile Örnek Risk Matrisinin Yayımlanması https://www.kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/4966/Küçük-ve-Orta-Ölçekli-Denetim-Şirketleri-İçin-Kalite-Yönetim-Aracı-ile-Örnek-Risk-Matrisinin-Yayımlanması (Erişim tarihi: 05.11.2024)
  • KKS 1 Finansal Tabloların Bağımsız Denetim ve Sınırlı Bağımsız Denetimleri ile Diğer Güvence Denetimleri ve İlgili Hizmetleri Yürüten Bağımsız Denetim Kuruluşları ve Bağımsız Denetçiler İçin Kalite Kontrol Standardı T.C. Resmî Gazete (30443 Mükerrer, 6 Haziran 2018).
  • KYS 1 Finansal Tabloları Bağımsız Denetim veya Sınırlı Bağımsız Denetimleri ile Diğer Güvence Denetimleri veya İlgili Hizmetleri Yürüten Denetim Şirketleri İçin Kalite Yönetimi Standardı. T.C. Resmî Gazete (32414 Mükerrer, 29 Aralık 2023).
  • KYS 2 Denetimin Kalitesinin Gözden Geçirilmesi Standardı. T.C. Resmî Gazete (32414 Mükerrer, 29 Aralık 2023).
  • Mujalli A. (2024). Factors Affecting the Implementation of Risk-Based Internal Auditing. Journal of Risk and Financial Management. 17(5):196. DOI: https://doi.org/10.3390/jrfm17050196
  • Özdoğan, B. ve İzmirli Ata, F. (2021). Kalite Kontrolden Kalite Yönetimine Geçiş: Bağımsız Denetim Kalite Standartlarındaki Değişim Üzerine Bir Değerlendirme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(4), 649–664. DOI: https://doi.org/10.31460/mbdd.834383
  • Perperi, L., Oborskyi, G., Goloborodko, G., Gugnin, V., Prokopovych, O. (2023). Modernization of the Internal Audit Process Using a Risk-Based Approach at an Industrial Enterprise. In: Tonkonogyi, V., Ivanov, V., Trojanowska, J., Oborskyi, G., Pavlenko, I. (eds) Advanced Manufacturing Processes IV. InterPartner 2022. Lecture Notes in Mechanical Engineering. Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-16651-8_34
  • Zainal Abidin, N.H. (2017). Factors influencing the implementation of risk-based auditing, Asian Review of Accounting, Vol. 25 No. 3, pp. 361-375. DOI: https://doi.org/10.1108/ARA-10-2016-0118vb

Risk-Based Quality Management in Independent Auditing: A Comprehensive Overview of KKS 1, KYS 1, and KYS 2 Standards

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 3, 442 - 458, 25.07.2025

Banu Dincer

https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1604993

Öz

This study examines the key differences and transition process between KKS 1 (Quality Control Standards) and KYS 1 & KYS 2 (Quality Management Standards 1&2), which regulate the quality processes of independent audit firms. KKS 1 emphasizes traditional quality control, focusing on monitoring quality through policies and procedures, while KYS 1 and KYS 2 adopt a proactive, risk-based quality management framework. KYS 1 requires firms to identify and assess quality risks, adapt their processes to manage these risks, and implement continuous monitoring mechanisms. KYS 2 focuses on the appointment, qualifications, and responsibilities of individuals tasked with reviewing audit quality at the engagement level. At the international level, ISQM 1 (International Standard on Quality Management 1) and ISQM 2 (International Standard on Quality Management 2) have led the shift from "quality control" to "quality management," promoting risk-based systems to improve audit outcomes. ISQM 1 provides a comprehensive framework for managing quality risks, and ISQM 2 details the oversight of engagement-level quality. In Turkey, KYS 1 and KYS 2, published by the Public Oversight Authority (KGK), became mandatory for all audit firms by the end of 2023. This study highlights the conceptual and operational differences between KKS 1 and KYS standards, explores the innovations brought by the new frameworks, and discusses how adopting risk-based quality management enhances audit processes, ensures compliance with professional standards, and strengthens stakeholder trust in financial reporting.

Anahtar Kelimeler

Independent Audit Quality Management KKS 1 KYS 1 KYS 2

Kaynakça

  • Allegrini, M. and D’Onza, G. (2003). Internal Auditing and Risk Assessment in Large Italian Companies: an Empirical Survey. International Journal of Auditing, 7: 191-208. DOI: https://doi.org/10.1046/j.1099-1123.2003.00070.x
  • Benli, Vahit F., and Celayir D. (2014). Risk based internal auditing and risk assessment process. European Journal of Accounting Auditing and Finance Research 2: 1–16.
  • Bozkurt Yazar, B., Güneş, R. & Yalçın, Z. (2018). Bağımsız denetim firmalarında kalite kontrol sisteminin etkinliği: Türkiye örneği. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 46-61.
  • Castanheira, N., Rodrigues, L. L. & Craig, R. (2010). Factors associated with the adoption of risk-based internal auditing, Managerial Auditing Journal, Vol. 25, No. 1, pp. 79–98.
  • Coetzee, P. and Lubbe, D. (2014), Improving the Efficiency and Effectiveness of Risk-Based Internal Audit Engagements. International Journal of Auditing, 18: 115-125. DOI: https://doi.org/10.1111/ijau.12016
  • Demir, B. (2015). Muhasebe ve denetim mesleğinde etik. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(4), 341-352.
  • Stephen, K. & Buuren, Joost & Majoor, Barbara. (2018). The Joint Role of Auditors' and Auditees' Incentives and Disincentives in the Resolution of Detected Misstatements. Auditing A Journal of Practice & Theory. 38. 10.2308/ajpt-52153.
  • IAASB (2020a). International Standard on Quality Management 1, https://www.iaasb.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-Quality-Management-KYS-1-Quality-Management-for-Firms.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020b). International Standard on Quality Management (ISQM) 1: Basis for Conclusions https://www.ifac.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-KYS-1-Basis-for-Conclusions.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020c). International Standard on Quality Management 2, Engagement Quality Reviews. https://www.ifac.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-Quality-Management-KYS-2-Engagement-Quality-Reviews.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020d). International Standard on Quality Managemen (ISQM) 2: Engagement Quality: Basis for Conclusions https://www.ifac.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-Quality-Management-KYS-2-Basis-for-Conclusions.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2020e). ISA 220 (Revised) , Quality Management for an Audit of Financial Statements, https://www.iaasb.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-International-Standard-Auditing-220-Revised.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • IAASB (2021). First time ımplementation guide: international standard on quality management ISQM 1. https://www.iaasb.org/_flysystem/azure-private/publications/files/IAASB-ISQM-1-first-time-implementation-guide-quality-management_0.pdf (Erişim tarihi: 25.10.2024)
  • KGK (2023). Kalite Yönetim Standartları İle Bu Standartların Diğer İlgili Standartlarda Yaptığı Değişikliklerin Yayımlanması Hakkında Duyuru. https://www.kgk.gov.tr/Portalv2Uploads/files/Duyurular/v2/KKS/-KAL%C4%B0TE%20Y%C3%96NET%C4%B0M%20STANDARTLARI--%20.pdf (Erişim tarihi: 05.11.2024)
  • Kaya, H. P., & Uzay, Ş. (2024). Kalite Yönetim Standartları Kapsamında Denetim Şirketleri Tarafından Oluşturulan Davranış Kuralları. Denetişim, (30), 143-158. DOI: https://doi.org/10.58348/denetisim.1481830
  • KGK (2024). Küçük ve Orta Ölçekli Denetim Şirketleri İçin Kalite Yönetim Aracı ile Örnek Risk Matrisinin Yayımlanması https://www.kgk.gov.tr/ContentAssignmentDetail/4966/Küçük-ve-Orta-Ölçekli-Denetim-Şirketleri-İçin-Kalite-Yönetim-Aracı-ile-Örnek-Risk-Matrisinin-Yayımlanması (Erişim tarihi: 05.11.2024)
  • KKS 1 Finansal Tabloların Bağımsız Denetim ve Sınırlı Bağımsız Denetimleri ile Diğer Güvence Denetimleri ve İlgili Hizmetleri Yürüten Bağımsız Denetim Kuruluşları ve Bağımsız Denetçiler İçin Kalite Kontrol Standardı T.C. Resmî Gazete (30443 Mükerrer, 6 Haziran 2018).
  • KYS 1 Finansal Tabloları Bağımsız Denetim veya Sınırlı Bağımsız Denetimleri ile Diğer Güvence Denetimleri veya İlgili Hizmetleri Yürüten Denetim Şirketleri İçin Kalite Yönetimi Standardı. T.C. Resmî Gazete (32414 Mükerrer, 29 Aralık 2023).
  • KYS 2 Denetimin Kalitesinin Gözden Geçirilmesi Standardı. T.C. Resmî Gazete (32414 Mükerrer, 29 Aralık 2023).
  • Mujalli A. (2024). Factors Affecting the Implementation of Risk-Based Internal Auditing. Journal of Risk and Financial Management. 17(5):196. DOI: https://doi.org/10.3390/jrfm17050196
  • Özdoğan, B. ve İzmirli Ata, F. (2021). Kalite Kontrolden Kalite Yönetimine Geçiş: Bağımsız Denetim Kalite Standartlarındaki Değişim Üzerine Bir Değerlendirme. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 23(4), 649–664. DOI: https://doi.org/10.31460/mbdd.834383
  • Perperi, L., Oborskyi, G., Goloborodko, G., Gugnin, V., Prokopovych, O. (2023). Modernization of the Internal Audit Process Using a Risk-Based Approach at an Industrial Enterprise. In: Tonkonogyi, V., Ivanov, V., Trojanowska, J., Oborskyi, G., Pavlenko, I. (eds) Advanced Manufacturing Processes IV. InterPartner 2022. Lecture Notes in Mechanical Engineering. Springer, Cham. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-16651-8_34
  • Zainal Abidin, N.H. (2017). Factors influencing the implementation of risk-based auditing, Asian Review of Accounting, Vol. 25 No. 3, pp. 361-375. DOI: https://doi.org/10.1108/ARA-10-2016-0118vb
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Finans, İşletme
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Banu Dincer 0000-0002-7101-5934

Erken Görünüm Tarihi 19 Temmuz 2025
Yayımlanma Tarihi 25 Temmuz 2025
Gönderilme Tarihi 20 Aralık 2024
Kabul Tarihi 8 Mayıs 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 26 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Dincer, B. (2025). Bağımsız Denetimde Risk Temelli Kalite Yönetimi: KKS 1, KYS 1 ve KYS 2 Standartlarına Kapsamlı Bir Bakış. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(3), 442-458. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1604993
 Kapak Resmi İndir

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.