Yıl 2014,
Cilt: 15 Sayı: 1, 171 - 187, 25.04.2014
Öz
It is undoubtedly very important to know the factors that cause a change in the price of gold. It is possible to handle these factors in two parts in the form of supply-side and demand-side. International gold prices are determined with the gold supply and demand of the world in the long term, but are determined with the gold demand more since gold supply is not flexible. Demand-side factors affecting the price of gold have been investigated in this study. The study includes the period between January-1988 and March2013. Through the time series, an analysis has been carried out on the exchange rate, Dow Jones Index, interest rate, inflation rate, silver price and oil price factors, which factors are thought to influence the price of gold. It has been defected that gold prices are affected by the oil prices, silver prices and inflation rate positively and by the interest rate, Dow Jones Index and exchange rate negatively. Based on the obtained result, the effect of the factors, except from interest rate, on the gold price is found significant.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKSOY, Mine ve TOPÇU, Nuraydın (2013), “Altın İle Hisse Senedi ve Enflasyon Arasındaki İlişki”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Vol 27, 59-78.
- ASLAN, Sinan (1999), Altın ve Altına Dayalı işlemler Muhasebesi, İstanbul Altın Borsası Yayınları No:3, İstanbul.
- BALI, Selçuk, ve CİNEL, Mehmet Ozan (2011), “Altın Fiyatlarının İMKB 100 Endeksi’ne Etkisi ve bu Etkinin Ölçümlenmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Vol 25, 45-63.
- BAŞ, Raşit (2010), Kuyumculuk Sektörü Muhasebe İşlemleri, SMMM, Antalya. BOOTH, G. Geoffrey; Fred R. KAEN, and Peter E. KOVEOS (1982), “Persistent Dependence in Gold Prices”, The Journal of Financial Research, Vol 5, 23
- BOZKURT, Hilal (2007), Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitapevi, Bursa.
- CİNER, C.; C. GURDGİEV, and B. M. LUCEY (2013), “Hedges and Safe Havens: An Examination of Stocks, Bonds, Gold, Oil and Exchange Rates”, International Review of Financial Analysis, İnternet Adresi: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1057521912001226# Erişim Tarihi: 20.06.2013
- ÇITAK, Serdar (2004), 24 Ayar, Düş Yıldızı Yayınları, Ankara.
- ELMAS, Bekir (2011), “Yabancı Portföy Yatırımlarının İMKB’ye Etkisi: İMKB’de Endeks Bazlı Bir Çalışma”, İMKB Dergisi, Vol 12, 1-18.
- ELMAS, Bekir ve TEMURLENK, M. Sinan (2010), “Hisse Senedi Fiyatı-İşlem Hacmi Arasındaki Granger Nedensellik: İMKB’de Hisse Bazlı Bir Analiz”, İMKB Dergisi, Vol 11, 1-16.
- ELMAS, Bekir(2012), “Sermaye Piyasalarında Etkinlik ve Sınırlı Arbitraj: İMKB’den Deliller”, İMKB Dergisi, Vol 13, 43-62.
- ENDERS, Walter (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley&Sons Inc pres, USA.
- FORREST, Capie; C. Mills TERENCE and Wood GEOFFREY (2005), “Gold as a Hedge Against the Dollar”, Journal Of International Financial Markets, Institutions and Money, Vol 15, 343-352.
- GHOSH, Dipak; Eric J. LEVİN, Peter MACMİLLAN and Robert E. WRİGHT (2004), “Gold as an Inflation Hedge?”, Studies in Economics and Finance, Vol 22, 1-25.
- GUJARATİ, N. (2009), Damodar Temel Ekonometri, Çev.: G. G. Şenesen ve Ü. Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul.
- GÜVENÇ, Murat (2006), Altın Piyasasında Arz-Talep ve Aktörler, İstanbul Altın Borsası Yayınları, İstanbul.
- PEKCAN, Erdoğdu (1998), Altın Bankacılığı Borsası Rafinerisi ve Türkiye, İstanbul Ticaret Odası Yayını, İstanbul.
- POYRAZ, Erkan ve DİDİN, Saliha (2008), “Altın Fiyatlarındaki Değişimin Döviz Kuru, Döviz Rezervi ve Petrol Fiyatlarından Etkilenme Derecelerinin Çoklu Faktör Modeli İle Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol 13, 93-104. REBOREDO, Juan C. (2013), “Is Gold A Hedge Or Safe Haven Against Oil Price Movements?”, Resources Policy, Vol 38, 130-137.
- SAĞLAM, Mehmet Hakan (1993), Dünya Borsalarında Vadeli (Future) Altın İşlemleri, (Yayınlanmamış Doktora tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütisi, İstanbul.
- SARIOĞLU, Ulvi (2009), Altının Türk ve Dünya Ekonomisindeki Yeri ve Önemi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütisi, İstanbul.
- SJAASTAD, Larry A., and SCACCİAVİLLANİ Fabıo (1996), “The Price of Gold and the Exchange Rate”, Journal of International Money and Finance, Vol 15, 879-897.
- SOYTAS, Ugur; Ramazan SARİ, Shawkat HAMMOUDEHB and Erk HACİHASANOGLU (2009), “World Oil Prices, Precious Metal Prices and Macroeconomy in Turkey”, Energy Policy, Vol 37, 5557–5566.
- STOCK, James H. and WATSON Mark W. (2011), Ekonometriye Giriş, Çev.: B. Saraçoğlu, Efil Yayınevi, Ankara.
- ŞENTÜRK, Sevil ve AŞAN Zerrin (2007), “Bulanık Mantıkta Korelasyon Katsayısı; Meterolojik Olaylarda Bir Uygulama”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Vol 20, 149-158.
- TAŞÇI, Fatma İlkay (2010), Ekonometrik Bir Yaklaşımla Altın Piyasasının İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), G. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- TOPÇU, Ayhan (2010), Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler (Araştırma Raporu), Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Dairesi, Ankara.
- TORAMAN, Cengiz; Çağatay BAŞARIR ve Mehmet Fatih BAYRAMOĞLU (2011), “Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Tespiti Üzerine: MGARCH Modeli ile bir İnceleme”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Vol 3, 1-20.
- VURAL, M. Gökhan (2003), Altın Piyasası ve Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler, (Yayınlanmamış Uzmanlık Yeterlilik Tezi), Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
- WANG, Yu Shan and CHUEH, Yen Ling (2013), “Dynamic Transmission Effects Between The İnterest Rate, The US Dollar, And Gold And Crude Oil Prices”, Economic Modelling, Vol 30, 792–798.
- ZHANG, Yue-Jun and WEİ,Yi-Ming (2010), “The Crude Oil Market and The Gold Market: Evidence for Cointegration, Causality and Price Discovery”, Resources Policy, Vol 35, 168–177.
Yıl 2014,
Cilt: 15 Sayı: 1, 171 - 187, 25.04.2014
Öz
Altın fiyatındaki değişime neden olan faktörlerin bilinmesi kuşkusuz çok önemlidir. Bu faktörleri arz yönlü ve talep yönlü şeklinde iki kısımda ele almak mümkündür. Uluslararası altın fiyatları, uzun dönemde dünya altın arz ve talebiyle belirlenmekle birlikte altın arzı esnek olmadığı için daha çok altın talebiyle belirlenmektedir. Bu çalışmada altın fiyatlarını etkileyen talep yönlü faktörler araştırılmıştır. Çalışma Ocak - 1988 ile Mart - 2013 dönemini kapsamaktadır. Altın fiyatını etkilediği düşünülen faktörlerden; döviz kuru, Dow Jones Endeksi, faiz oranı, enflasyon oranı, gümüş fiyatı ve petrol fiyatı faktörleri üzerine zaman serileri ile bir analiz yapılmıştır. Altın fiyatlarını; petrol fiyatları, gümüş fiyatları ve enflasyon oranının pozitif yönde, döviz kuru, Dow Jones Endeksi ve faiz oranının ise negatif yönde etkilediği tespit edilmiştir. Elde edilen sonuca göre faiz oranı dışındaki diğer faktörlerin altın fiyatına etkisi anlamlı bulunmuştur.
Anahtar kelimeler: Altın, altın fiyatı
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKSOY, Mine ve TOPÇU, Nuraydın (2013), “Altın İle Hisse Senedi ve Enflasyon Arasındaki İlişki”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Vol 27, 59-78.
- ASLAN, Sinan (1999), Altın ve Altına Dayalı işlemler Muhasebesi, İstanbul Altın Borsası Yayınları No:3, İstanbul.
- BALI, Selçuk, ve CİNEL, Mehmet Ozan (2011), “Altın Fiyatlarının İMKB 100 Endeksi’ne Etkisi ve bu Etkinin Ölçümlenmesi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Vol 25, 45-63.
- BAŞ, Raşit (2010), Kuyumculuk Sektörü Muhasebe İşlemleri, SMMM, Antalya. BOOTH, G. Geoffrey; Fred R. KAEN, and Peter E. KOVEOS (1982), “Persistent Dependence in Gold Prices”, The Journal of Financial Research, Vol 5, 23
- BOZKURT, Hilal (2007), Zaman Serileri Analizi, Ekin Kitapevi, Bursa.
- CİNER, C.; C. GURDGİEV, and B. M. LUCEY (2013), “Hedges and Safe Havens: An Examination of Stocks, Bonds, Gold, Oil and Exchange Rates”, International Review of Financial Analysis, İnternet Adresi: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1057521912001226# Erişim Tarihi: 20.06.2013
- ÇITAK, Serdar (2004), 24 Ayar, Düş Yıldızı Yayınları, Ankara.
- ELMAS, Bekir (2011), “Yabancı Portföy Yatırımlarının İMKB’ye Etkisi: İMKB’de Endeks Bazlı Bir Çalışma”, İMKB Dergisi, Vol 12, 1-18.
- ELMAS, Bekir ve TEMURLENK, M. Sinan (2010), “Hisse Senedi Fiyatı-İşlem Hacmi Arasındaki Granger Nedensellik: İMKB’de Hisse Bazlı Bir Analiz”, İMKB Dergisi, Vol 11, 1-16.
- ELMAS, Bekir(2012), “Sermaye Piyasalarında Etkinlik ve Sınırlı Arbitraj: İMKB’den Deliller”, İMKB Dergisi, Vol 13, 43-62.
- ENDERS, Walter (1995), Applied Econometric Time Series, John Wiley&Sons Inc pres, USA.
- FORREST, Capie; C. Mills TERENCE and Wood GEOFFREY (2005), “Gold as a Hedge Against the Dollar”, Journal Of International Financial Markets, Institutions and Money, Vol 15, 343-352.
- GHOSH, Dipak; Eric J. LEVİN, Peter MACMİLLAN and Robert E. WRİGHT (2004), “Gold as an Inflation Hedge?”, Studies in Economics and Finance, Vol 22, 1-25.
- GUJARATİ, N. (2009), Damodar Temel Ekonometri, Çev.: G. G. Şenesen ve Ü. Şenesen), Literatür Yayıncılık, İstanbul.
- GÜVENÇ, Murat (2006), Altın Piyasasında Arz-Talep ve Aktörler, İstanbul Altın Borsası Yayınları, İstanbul.
- PEKCAN, Erdoğdu (1998), Altın Bankacılığı Borsası Rafinerisi ve Türkiye, İstanbul Ticaret Odası Yayını, İstanbul.
- POYRAZ, Erkan ve DİDİN, Saliha (2008), “Altın Fiyatlarındaki Değişimin Döviz Kuru, Döviz Rezervi ve Petrol Fiyatlarından Etkilenme Derecelerinin Çoklu Faktör Modeli İle Değerlendirilmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol 13, 93-104. REBOREDO, Juan C. (2013), “Is Gold A Hedge Or Safe Haven Against Oil Price Movements?”, Resources Policy, Vol 38, 130-137.
- SAĞLAM, Mehmet Hakan (1993), Dünya Borsalarında Vadeli (Future) Altın İşlemleri, (Yayınlanmamış Doktora tezi), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütisi, İstanbul.
- SARIOĞLU, Ulvi (2009), Altının Türk ve Dünya Ekonomisindeki Yeri ve Önemi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstütisi, İstanbul.
- SJAASTAD, Larry A., and SCACCİAVİLLANİ Fabıo (1996), “The Price of Gold and the Exchange Rate”, Journal of International Money and Finance, Vol 15, 879-897.
- SOYTAS, Ugur; Ramazan SARİ, Shawkat HAMMOUDEHB and Erk HACİHASANOGLU (2009), “World Oil Prices, Precious Metal Prices and Macroeconomy in Turkey”, Energy Policy, Vol 37, 5557–5566.
- STOCK, James H. and WATSON Mark W. (2011), Ekonometriye Giriş, Çev.: B. Saraçoğlu, Efil Yayınevi, Ankara.
- ŞENTÜRK, Sevil ve AŞAN Zerrin (2007), “Bulanık Mantıkta Korelasyon Katsayısı; Meterolojik Olaylarda Bir Uygulama”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, Vol 20, 149-158.
- TAŞÇI, Fatma İlkay (2010), Ekonometrik Bir Yaklaşımla Altın Piyasasının İncelenmesi, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), G. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- TOPÇU, Ayhan (2010), Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler (Araştırma Raporu), Sermaye Piyasası Kurulu Araştırma Dairesi, Ankara.
- TORAMAN, Cengiz; Çağatay BAŞARIR ve Mehmet Fatih BAYRAMOĞLU (2011), “Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörlerin Tespiti Üzerine: MGARCH Modeli ile bir İnceleme”, Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, Vol 3, 1-20.
- VURAL, M. Gökhan (2003), Altın Piyasası ve Altın Fiyatlarını Etkileyen Faktörler, (Yayınlanmamış Uzmanlık Yeterlilik Tezi), Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Piyasalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
- WANG, Yu Shan and CHUEH, Yen Ling (2013), “Dynamic Transmission Effects Between The İnterest Rate, The US Dollar, And Gold And Crude Oil Prices”, Economic Modelling, Vol 30, 792–798.
- ZHANG, Yue-Jun and WEİ,Yi-Ming (2010), “The Crude Oil Market and The Gold Market: Evidence for Cointegration, Causality and Price Discovery”, Resources Policy, Vol 35, 168–177.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Nisan 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 10 Eylül 2013 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014Cilt: 15 Sayı: 1 |
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.