Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Performance Analysis of Insurance Companies Operating in the Turkish Insurance Sector’s Life and Retirement Branches Using Multiple-Criteria Decision-Making Methods

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 726 - 735, 24.07.2022
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1091106

Öz

The aim of this study is to measure the performances of insurance companies operating in the life branch of the Turkish insurance sector by using the multi-criteria decision making (MCDM) technique CRITIC (Criteria Importance Through Intercriteria Correlation) and TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution). For this purpose, the study discusses data for 2010-2020 from 18 life insurance companies operating in the Turkish insurance sector. The criteria selected for the analysis are Short-Term Liabilities / Total Assets, Net Profit for the Period / Total Assets, Current Assets / Short-Term Liabilities, Operating Expenses / Total Assets, Realized Claims / Earned Premium (Net), Total Equity / Total Assets for the CRITIC – TOPSIS integrated model, Premiums Received (Net) / Premiums Received (Gross), Profit Before Taxes / Premiums Received (Gross), Net Profit / Total Equity and Technical Profit-Loss / Premiums Received. The most important performance criterion for insurance companies according to the CRITIC method is the Short-Term Liabilities/Total Assets criterion. According to the criteria taken into account based on the TOPSIS results, it is seen that Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş. and Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş rank around the top of the list in terms of performance. It has been determined that BNP Paribas Cardif Hayat A.Ş. ranks at the bottom of the list throughout the analysis.

Kaynakça

  • Akyüz, Y., & Zübeyde, K. A. Y. A. (2013). TÜRKİYE'DE HAYAT DIŞI VE HAYAT/EMEKLİLİK SİGORTA SEKTÖRÜNÜN FİNANSAL PERFORMANS ANALİZ VE DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(26), 355-371.
  • Ali, KÖSE., & DİKME, B. (2021). TÜRK SİGORTA SEKTÖRÜNDE HAYAT DIŞI BRANŞLARDA FAALİYET GÖSTEREN ŞİRKETLERİN PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24), 171-188.
  • ALTAN, İ. M., & YILDIRIM, M. (2019). Sigorta sektörünün finansal performansının Entropi Ağırlıklandırmalı TOPSIS yöntemiyle analizi ve değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 345-358.
  • AYDIN, Y. (2019). Türkiye'de hayat\emeklilik sigorta sektörünün finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 107-118.
  • Bayramoğlu, M. F., & BAŞARIR, Ö. G. D. Ç. (2016). Borsa İstanbul’da işlem gören sigorta şirketlerinin karşılaştırmalı finansal performans analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 135-144.
  • Derbali, A. M. S. (2014). Determinants of performance of insurance companies in Tunisia: the case of life insurance. International Journal of Innovation and Applied Studies, 6(1), 90-96.
  • Işık, Ö. (2019). Türkiye'de hayat dışı sigorta sektörünün finansal performansının CRITIC tabanlı TOPSIS ve MULTIMOORA yöntemiyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562.
  • Işık, Ö. (2019b). Entropi ve TOPSİS Yöntemleriyle Finansal Performans İle Pay Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kent Akademisi, 12(1), 200-213.
  • Khodamoradi, S., Safari, A., & Rahimi, R. (2014). A hybrid multi-criteria model for insurance companies rating. International Business Research, 6(7).
  • KİRACI, K., & BAKIR, M. (2018). Critic Temelli Edas Yöntemi İle Havayolu İşletmelerinde Performans Ölçümü Uygulamasi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 157-174.
  • Kula, V., Kandemir, T., & Baykut, E. (2016). Borsa istanbul’da işlem gören sigorta ve BES şirketlerinin finansal performansının gri ilişkisel analiz yöntemi ile incelenmesi.
  • Merve, A. C. A. R. FİNANSAL PERFORMANSIN BELİRLENMESİNDE VE SIRALANMASINDA TOPSİS ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMİNİN KULLANILMASI: BIST SİGORTA ŞİRKETLERİ UYGULAMASI. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 11(21), 136-162.
  • Opricovic, S., & Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European journal of operational research, 156(2), 445-455.
  • Orhan, M., Altın, H., Aytekin, M. (2020). Çok kriterli karar verme yöntemleriyle finansal performans değerlendirme: ulaştırma alanında bir uygulama, Turkish Studies - Economy, 15(1), 395-410.
  • Özcan, I. Ş. I. K. (2019). TÜRKİYE'DE HAYAT DIŞI SİGORTA SEKTÖRÜNÜN FİNANSAL PERFORMANSININ CRITIC TABANLI TOPSIS VE MULTIMOORA YÖNTEMİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562.
  • Pattnaik, C. R., Mohanty, S. N., Mohanty, S., Chatterjee, J. M., Jana, B., & Diaz, V. G. (2021). A fuzzy multi-criteria decision-making method for purchasing life insurance in India. Bulletin of Electrical Engineering and Informatics, 10(1), 344-356.
  • Peker, İ., & Birdoğan, B. A. K. İ. (2011). Gri ilişkisel analiz yöntemiyle Türk sigortacilik sektöründe performans ölçümü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (7).
  • Sehhat, S.,Taheri, M., & Sadeh, D. H. (2015). Ranking of insurance companies in Iran using AHP and TOPSIS techniques. American Journal of Research Communication, 3(1), 51-60.
  • Sharma, A., Jadi, D. M., & Ward, D. (2018). Evaluating financial performance of insurance companies using rating transition matrices. The Journal of Economic Asymmetries, 18, e00102
  • Yalcin, N., Bayrakdaroglu, A., & Kahraman, C. (2012). Application of fuzzy multi-criteria decision making methods for financial performance evaluation of Turkish manufacturing industries. Expert Systems with Applications, 39(1), 350-364.

Türk Sigorta Sektöründe Hayat/Emeklilik Branşında Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Performans Analizi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 726 - 735, 24.07.2022
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1091106

Öz

Bu çalışmada Türk sigorta sektöründe hayat/emeklilik branşında faaliyette bulunan sigorta şirketlerinin performanslarının çok kriterli karar verme (ÇKKV) tekniklerinden CRITIC (CRiteria Importance Through Intercriteria Correlation) ve TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) yöntemleri kullanılarak ölçülmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Türk sigorta sektöründe faaliyet gösteren 18 hayat sigorta şirketinin 2010 – 2020 yılları arasındaki verileri ele alınmıştır. Analiz kapsamında CRITIC – TOPSIS bütünleşik modeli için Kısa Vadeli Borçlar/ Toplam Aktifler, Dönem Net Karı/ Toplam Aktifler, Cari Varlıklar / Kısa Vadeli Borçlar, Faaliyet Giderleri / Toplam Varlıklar, Gerçekleşen Hasar / Kazanılmış Prim (Net), Toplam Özkaynaklar / Toplam Aktifler, Vergi Öncesi Kar /Alınan Primler (Brüt), Net Kar / Toplam Özsermaye, Alınan Primler (Net) / Alınan Primler (Brüt) ve Teknik Kar-Zarar / Alınan Primler kriterleri seçilmiştir. Çalışmada seçilen kriterlerin öncelik ağırlıkları CRITIC yöntemi ile tespit edildikten sonra TOPSIS yöntemi ile sigorta şirketleri performans bakımından sıralanmıştır. Çalışma sonucunda ele alınan yıllar itibarıyla hayat sigorta şirketlerinin performanslarının belirlenmesinde en önemli kriterin Kısa Vadeli Borçlar/Toplam Aktifler olduğu tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda ele alınan yıllar itibarıyla hayat sigorta şirketlerinin performanslarının belirlenmesinde en önemli kriterin Kısa Vadeli Borçlar/Toplam Aktifler olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş. ile Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş.’nin ele alınan yıllarda performans sıralamasında ilk sıralarda yer aldığı BNP Paribas Cardif Hayat A.Ş.’nin analize dahil edilen tüm yıllarda performans sıralamasında son sıralarda olduğu tespit edilmiştir.

Kaynakça

  • Akyüz, Y., & Zübeyde, K. A. Y. A. (2013). TÜRKİYE'DE HAYAT DIŞI VE HAYAT/EMEKLİLİK SİGORTA SEKTÖRÜNÜN FİNANSAL PERFORMANS ANALİZ VE DEĞERLENDİRİLMESİ. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(26), 355-371.
  • Ali, KÖSE., & DİKME, B. (2021). TÜRK SİGORTA SEKTÖRÜNDE HAYAT DIŞI BRANŞLARDA FAALİYET GÖSTEREN ŞİRKETLERİN PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 13(24), 171-188.
  • ALTAN, İ. M., & YILDIRIM, M. (2019). Sigorta sektörünün finansal performansının Entropi Ağırlıklandırmalı TOPSIS yöntemiyle analizi ve değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(1), 345-358.
  • AYDIN, Y. (2019). Türkiye'de hayat\emeklilik sigorta sektörünün finansal performans analizi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 107-118.
  • Bayramoğlu, M. F., & BAŞARIR, Ö. G. D. Ç. (2016). Borsa İstanbul’da işlem gören sigorta şirketlerinin karşılaştırmalı finansal performans analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(4), 135-144.
  • Derbali, A. M. S. (2014). Determinants of performance of insurance companies in Tunisia: the case of life insurance. International Journal of Innovation and Applied Studies, 6(1), 90-96.
  • Işık, Ö. (2019). Türkiye'de hayat dışı sigorta sektörünün finansal performansının CRITIC tabanlı TOPSIS ve MULTIMOORA yöntemiyle değerlendirilmesi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562.
  • Işık, Ö. (2019b). Entropi ve TOPSİS Yöntemleriyle Finansal Performans İle Pay Senedi Getirileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Kent Akademisi, 12(1), 200-213.
  • Khodamoradi, S., Safari, A., & Rahimi, R. (2014). A hybrid multi-criteria model for insurance companies rating. International Business Research, 6(7).
  • KİRACI, K., & BAKIR, M. (2018). Critic Temelli Edas Yöntemi İle Havayolu İşletmelerinde Performans Ölçümü Uygulamasi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 157-174.
  • Kula, V., Kandemir, T., & Baykut, E. (2016). Borsa istanbul’da işlem gören sigorta ve BES şirketlerinin finansal performansının gri ilişkisel analiz yöntemi ile incelenmesi.
  • Merve, A. C. A. R. FİNANSAL PERFORMANSIN BELİRLENMESİNDE VE SIRALANMASINDA TOPSİS ÇOK KRİTERLİ KARAR VERME YÖNTEMİNİN KULLANILMASI: BIST SİGORTA ŞİRKETLERİ UYGULAMASI. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 11(21), 136-162.
  • Opricovic, S., & Tzeng, G. H. (2004). Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS. European journal of operational research, 156(2), 445-455.
  • Orhan, M., Altın, H., Aytekin, M. (2020). Çok kriterli karar verme yöntemleriyle finansal performans değerlendirme: ulaştırma alanında bir uygulama, Turkish Studies - Economy, 15(1), 395-410.
  • Özcan, I. Ş. I. K. (2019). TÜRKİYE'DE HAYAT DIŞI SİGORTA SEKTÖRÜNÜN FİNANSAL PERFORMANSININ CRITIC TABANLI TOPSIS VE MULTIMOORA YÖNTEMİYLE DEĞERLENDİRİLMESİ. Business & Management Studies: An International Journal, 7(1), 542-562.
  • Pattnaik, C. R., Mohanty, S. N., Mohanty, S., Chatterjee, J. M., Jana, B., & Diaz, V. G. (2021). A fuzzy multi-criteria decision-making method for purchasing life insurance in India. Bulletin of Electrical Engineering and Informatics, 10(1), 344-356.
  • Peker, İ., & Birdoğan, B. A. K. İ. (2011). Gri ilişkisel analiz yöntemiyle Türk sigortacilik sektöründe performans ölçümü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (7).
  • Sehhat, S.,Taheri, M., & Sadeh, D. H. (2015). Ranking of insurance companies in Iran using AHP and TOPSIS techniques. American Journal of Research Communication, 3(1), 51-60.
  • Sharma, A., Jadi, D. M., & Ward, D. (2018). Evaluating financial performance of insurance companies using rating transition matrices. The Journal of Economic Asymmetries, 18, e00102
  • Yalcin, N., Bayrakdaroglu, A., & Kahraman, C. (2012). Application of fuzzy multi-criteria decision making methods for financial performance evaluation of Turkish manufacturing industries. Expert Systems with Applications, 39(1), 350-364.
Toplam 20 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Finans
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mehmet Zafer Taşcı 0000-0001-5848-259X

Murat Akbalık 0000-0002-7955-3630

Erken Görünüm Tarihi 19 Temmuz 2022
Yayımlanma Tarihi 24 Temmuz 2022
Gönderilme Tarihi 21 Mart 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022Cilt: 23 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Taşcı, M. Z., & Akbalık, M. (2022). Türk Sigorta Sektöründe Hayat/Emeklilik Branşında Faaliyet Gösteren Sigorta Şirketlerinin Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri ile Performans Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 726-735. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1091106

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.