Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Effect of Informed Consent Level of Patients and Their Relatives Registering to The Emergency Department on Health Violence

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 2, 208 - 226, 30.04.2024
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1333028

Öz

Informed consent; It is the patient's making his own decision about his health and body and participating in the treatment process. Article 17 of the Constitution states that “Everyone has the right to live and to protect and develop their material and spiritual existence. Except for medical obligations and the cases written in the law, the body integrity of the person cannot be touched; It cannot be subjected to scientific and medical experiments without its consent”. The purpose of the informed consent is to inform the patient, to help decide about treatment options, to inform about the stages of treatment and possible complications.
Purpose of the study; The aim of this study is to determine the effect of the level of informed consent of the patients and their relatives who applied to the emergency department on the phenomenon of violence in health. Research universe; Between 15 July and 15 September 2022, patients and their relatives who applied to Sivas Cumhuriyet University Application and Research Hospital emergency service and wanted to participate in the study were formed. Simple random sampling method was used among the patients and 385 patients or their relatives were reached. The data obtained were evaluated in the SPSS 22 program. According to the results of the study, patients and their relatives stated that they would wait calmer and be more respectful towards the healthcare personnel during the healthcare service when the healthcare personnel regularly provided sufficient and necessary information to the patients and their relatives in the emergency room. It has been determined that if the information is not given, there is a desire to shout. The majority of patients do not see violence as a way of seeking justice and do not approve of violence against health personnel. However, it was determined that some of the participants, albeit a little, acted violently against the health personnel. No one wants to inflict violence on the healthcare worker, but it is thought that the current pain, fear or anxiety causes loss of control. While cases of violence reduce the demand for the health profession group, this situation causes health personnel problem and disruption of health services.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

  • Aslanova, K., (2017). Sağlık hukuku ders notları (1. Baskı). İstanbul: Aristo Yayınevi.
  • Aydemir, İ., Üçlü, R. & Aydoğan, A. (2019). Acil servis personeline göre şiddetin nedenleri. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 83 (1), 19-20. https://doi.org/10.26650/IUITFD.2019.0018
  • Budak, S. (2003). Psikoloji sözlüğü (6. Baskı). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Çıkman, M. (2016). Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi acil servisine başvuran hastaların yakınlarının acil serviste yaşanan şiddet olayları konusunda davranış -tutumları ve ilişkili faktörler. Tıpta Uzmanlık Tezi, Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Düzce.
  • Er, A., Topaç, Ö. & Kaygusuz, S. (2021). Yargıtay-Danıştay-Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında, “Tıbbi müdahaleden kaynaklanan hukuki cezai ve idari sorumluluk” (1.Baskı). Ankara: Adalet Yayınevi.
  • Erman, B. (2003). Ceza hukukunda tıbbi müdahalelerin hukuka uygunluğu (1. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hakeri, H. (2019). Aile hekimlerinin rapor düzenleme yükümlülüğü ve uygulamada yaşanan sorunlar. Tıp Hukuku Dergisi, 8 (15), 21-28.
  • İlhan, M.N., Çakır, M., Tunca, M.Z., Avcı, E., Çetin, E., Aydemir, Ö., & Bumin, M.A. (2013). Toplum gözüyle sağlık çalışanlarına şiddet: nedenler, tutumlar, davranışlar. Gazi Medical Journal, 24 (1), 5-10.
  • İncesu, E. (2014). Konya Seydişehir Devlet Hastanesinde yatan hastaların, bilgilendirme ve aydınlatılmış onam alma süreçlerinin değerlendirilmesi. Adli Bilimciler Derneği, 13 (1), 16-27.
  • Kayhan, Tetik B., Gözükara, Bağ, H., Gültekin, A., Savaş, S., Sharifi, Z. & Akha, Sahil, S. (2018). Sağlık personeline yönelik şiddet nedenlerinin ve şiddet uygulamayı düşünen bireylerin sosyodemografik özelliklerinin değerlendirilmesi. Jour Turk Fam Phy, 9 (1), 2-8.
  • Olgun, S. & Adibelli, D. (2019). The views of patient’s relavives about the violence towards to the healt care staff. İnternational Journal of Caring Sciences, 12 (3), 1580-1592.
  • Özgür, G., Yörükoğlu, G. & Arabacı, L.B. (2011). Lise öğrencilerinin şiddet algıları, şiddet eğilim düzeyleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 53-60.
  • Paslı, Gürdoğan, E., Öztürk, S., & Uğur, E. (2017). Yoğun bakımda sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: öfke düzeyleri hasta yakınlarının görüşlerini etkiler mi? Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 4 (1), 1-7. https://dx.doi.org/10.5222/SHYD.2017.001
  • Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2 (2), 536-537.
  • Polat, A. (2019). Sorumluluk hakkında rıza (1. Baskı). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık A.Ş.
  • Resmi Gazete (Sayı: 31952) Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13494&MevzuatTur=9&, t.y: 17.05.2023.
  • Uyar, M., Yıldırım, E., N., & Şahin, T., K. (2020). Konya İli Meram İlçesinde Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran 18 yaş ve üzeri erişkin bireylerin sağlık çalışanlarına uygulanan şiddete bakış açısının belirlenmesi. ESTÜDAM Sağlığı Dergisi, 5(1),113-120.
  • Yılmaz, C. & Onan, N. (2021). Acil servis hasta yakını örnekleminde öfke ifadesi ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddete bakışın incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7 (3), 231-242.
  • WHO. (2002) World report on violence, Geneva.

Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 25 Sayı: 2, 208 - 226, 30.04.2024
https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1333028

Öz

Aydınlatılmış onam; hastanın sağlığı ve bedeni ile ilgili kendi kararını vermesi ve tedavi sürecine katılmasıdır. Anayasa’nın 17. Maddesinde “Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir. Tıbbi zorunluluklar ve kanunda yazılı haller dışında, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz; rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere tabi tutulamaz” şeklinde yer almıştır. Aydınlatılmış onamın amacı, hastayı bilgilendirmek, tedavi seçenekleri hakkında karar verilmesine yardımcı olmak, tedavinin aşamaları ve muhtemel komplikasyonlar hakkında bilgi vermektir.
Çalışmanın amacı; Acil servise başvuran hasta ve hasta yakınlarının aydınlatılmış onam düzeyinin, sağlıkta şiddet olgusu üzerine etkisini belirlenmeye çalışmaktır. Araştırma evreni; 15 Temmuz- 15 Eylül 2022 tarihler arasında Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi acil servisine başvuran ve çalışmaya katılmak isteyen hasta ve hasta yakınları oluşturmuştur. Hastalar arasından basit tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmış 385 hasta veya hasta yakınına ulaşılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 22 programında değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre, sağlık personelleri acil serviste hasta ve hasta yakınlarına yeterli ve gerekli bilgiyi, düzenli olarak verdiğinde hasta ve hasta yakınları sağlık hizmeti sırasında daha sakin bekleyeceği ve sağlık personeline karşı daha saygılı olacakları belirtmişlerdir. Bilgi verilmeme durumunda ise bağırıp çağırma isteği oluştuğu tespit edilmiştir. Hastaların çoğunluğu şiddeti hak arama şekli olarak görmemekte, sağlık personeline karşı şiddeti onaylamamaktadır. Fakat buna rağmen az da olsa katılımcıların bazılarının sağlık personeline şiddet davranışında bulunduğu tespit edilmiştir. Kimse sağlık çalışanına şiddet uygulamak istemiyor fakat o anki acı, korku veya endişenin kontrolün kaybedilmesine neden olduğu düşünülmektedir. Şiddet vakaları, sağlık meslek grubuna talebi azaltırken bu durum sağlık personel sorununa ve sağlık hizmetinin aksamasına neden olmaktadır.

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

Prof. Dr. Fatih BİRTEK hocamıza desteklerinden dolayı içtenlikle teşekkür ederiz.

Kaynakça

  • Aslanova, K., (2017). Sağlık hukuku ders notları (1. Baskı). İstanbul: Aristo Yayınevi.
  • Aydemir, İ., Üçlü, R. & Aydoğan, A. (2019). Acil servis personeline göre şiddetin nedenleri. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi, 83 (1), 19-20. https://doi.org/10.26650/IUITFD.2019.0018
  • Budak, S. (2003). Psikoloji sözlüğü (6. Baskı). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Çıkman, M. (2016). Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi acil servisine başvuran hastaların yakınlarının acil serviste yaşanan şiddet olayları konusunda davranış -tutumları ve ilişkili faktörler. Tıpta Uzmanlık Tezi, Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Düzce.
  • Er, A., Topaç, Ö. & Kaygusuz, S. (2021). Yargıtay-Danıştay-Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında, “Tıbbi müdahaleden kaynaklanan hukuki cezai ve idari sorumluluk” (1.Baskı). Ankara: Adalet Yayınevi.
  • Erman, B. (2003). Ceza hukukunda tıbbi müdahalelerin hukuka uygunluğu (1. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Hakeri, H. (2019). Aile hekimlerinin rapor düzenleme yükümlülüğü ve uygulamada yaşanan sorunlar. Tıp Hukuku Dergisi, 8 (15), 21-28.
  • İlhan, M.N., Çakır, M., Tunca, M.Z., Avcı, E., Çetin, E., Aydemir, Ö., & Bumin, M.A. (2013). Toplum gözüyle sağlık çalışanlarına şiddet: nedenler, tutumlar, davranışlar. Gazi Medical Journal, 24 (1), 5-10.
  • İncesu, E. (2014). Konya Seydişehir Devlet Hastanesinde yatan hastaların, bilgilendirme ve aydınlatılmış onam alma süreçlerinin değerlendirilmesi. Adli Bilimciler Derneği, 13 (1), 16-27.
  • Kayhan, Tetik B., Gözükara, Bağ, H., Gültekin, A., Savaş, S., Sharifi, Z. & Akha, Sahil, S. (2018). Sağlık personeline yönelik şiddet nedenlerinin ve şiddet uygulamayı düşünen bireylerin sosyodemografik özelliklerinin değerlendirilmesi. Jour Turk Fam Phy, 9 (1), 2-8.
  • Olgun, S. & Adibelli, D. (2019). The views of patient’s relavives about the violence towards to the healt care staff. İnternational Journal of Caring Sciences, 12 (3), 1580-1592.
  • Özgür, G., Yörükoğlu, G. & Arabacı, L.B. (2011). Lise öğrencilerinin şiddet algıları, şiddet eğilim düzeyleri ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2), 53-60.
  • Paslı, Gürdoğan, E., Öztürk, S., & Uğur, E. (2017). Yoğun bakımda sağlık çalışanlarına yönelik şiddet: öfke düzeyleri hasta yakınlarının görüşlerini etkiler mi? Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 4 (1), 1-7. https://dx.doi.org/10.5222/SHYD.2017.001
  • Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2 (2), 536-537.
  • Polat, A. (2019). Sorumluluk hakkında rıza (1. Baskı). İstanbul: On İki Levha Yayıncılık A.Ş.
  • Resmi Gazete (Sayı: 31952) Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13494&MevzuatTur=9&, t.y: 17.05.2023.
  • Uyar, M., Yıldırım, E., N., & Şahin, T., K. (2020). Konya İli Meram İlçesinde Aile Sağlığı Merkezlerine başvuran 18 yaş ve üzeri erişkin bireylerin sağlık çalışanlarına uygulanan şiddete bakış açısının belirlenmesi. ESTÜDAM Sağlığı Dergisi, 5(1),113-120.
  • Yılmaz, C. & Onan, N. (2021). Acil servis hasta yakını örnekleminde öfke ifadesi ve sağlık çalışanlarına yönelik şiddete bakışın incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7 (3), 231-242.
  • WHO. (2002) World report on violence, Geneva.
Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Politika ve Yönetim (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Serpil Kaya 0000-0002-3507-3694

Mustafa Burak Karagöz 0000-0002-6067-9700

Proje Numarası yok
Erken Görünüm Tarihi 29 Nisan 2024
Yayımlanma Tarihi 30 Nisan 2024
Gönderilme Tarihi 26 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024Cilt: 25 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Kaya, S., & Karagöz, M. B. (2024). Acil Servise Başvuran Hasta ve Hasta Yakınlarının Aydınlatılmış Onam Düzeyinin Sağlıkta Şiddet Olgusu Üzerine Etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 25(2), 208-226. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1333028

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.