Öz
Devletlerin dış politika karar alma süreçlerini etkileyen çok sayıda faktör vardır. Bu faktörlerden bir tanesi de iç sosyo-politik yapıdır. Bu yapı içerisinde çok etnisiteli düzen, bu düzen içinde de etnik azınlık grupların etkisi çok büyüktür. Özellikle etnik grupların toplam nüfus içerisindeki oranı, bağımsızlık talebinde bulunup bulunmamaları, vatandaşı oldukları devletin demokratik gelişmişlik düzeyi ve bağımsızlık talebinde bulunan etnik azınlık grupların bağımsızlık yolunda kullandıkları araçlar, çok etnisiteli devletlerin dış politika karar alma süreçlerinde büyük önem arz etmektedir. Etnik azınlıkların karar alma süreçlerine etki yöntemleri kimi zaman demokratik olmayan yöntemleri de kapsar ki bunlardan bir tanesi de etnik temelli terör örgütlerinin varlığıdır. Etnik temelli terör örgütleri iç sosyo-politik yapının dış politika karar alma süreçlerine etkisinin görülmesi aşamasında önemli bir faktördür. Uluslararası sistemin ilgisinin kazanılması için terör örgütlerinin varlığı büyük önem arz etmektedir. Uluslararası aktörlerin de müdahil olması devletlerin iç-dış politikada karar ve karar alma süreçlerine önemli ölçüde tesir etmektedir, bu yüzden de etnik azınlıklar ve etnik temelli terör örgütlerinin varlığı devletlerin iç ve dış politik yönelimleri için etkin bir yönlendirme aracı olabilmektedir. Ermeni meselesi ve Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia (ASALA) örgütü de bu bağlamda Türk dış politikası karar alma süreçlerinde tarihten günümüze önemli etki doğuran aktör ve faktörlerden olmuştur.
Anahtar Kelimeler
Etnik azınlıklar etnik terör dış politika rasyonalite demokratik hukuk devleti.
Kaynakça
- Akgün, B. ve Çemrek, M. (2010). Türk dış politikasında Ermeni sorunu, SDE Analiz.
- Aktürk, Ş. (2006). Etnik kategori ve milliyetçilik, Doğu Batı Dergisi, 38.
- Arı, T. (2005). ABD’de lobiciliğin dış politikaya etkisi ve Türk lobisi, Avrasya Dosyası, 11(2).
- Arı, T. (2016). Uluslararası ilişkiler kuramları-I, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2645, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 1612, Eskişehir.
- Baharçiçek, A. (2000). Etnik terör ve etnik terörle mücadele sorunu, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1).
- Bayram, M. (2016). Ermenistan dış politikasında reelpolitikle psikopolitiğin çatışması: cumhurbaşkanlığı dönemleri bağlamında bir analiz, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3).
- Bolat, M. (2014). I. Meşrutiyet’ten I. Dünya Savaşı’na Osmanlı Devleti Dış politikasının genel bir değerlendirmesi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1).
- Bowling, B., Parman, A., Coretta, P. (2003). Policing ethnic minority communities, retrieved from http://eprints.lse.ac.uk/9576/1/Policing_ethnic_minority_communities_%28LSERO%29.pdf in 15.05.2017.
- Çevik, A. (2010). Politik psikoloji, Dost Kitabevi.
- Çevik, S., “Zamanı 1915’te Durdurmak”, “http://www.21yyte.org/kose-yazisi-yazdir/3852 adresinden 19.06.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Coşkun, B. B. (2012). Uluslararası İlişkilerde Kimlik ve Türk Dış Politikası, (ed)Ertan Efegil, Rıdvan Kalaycı, dış politika teorileri bağlamında Türk dış politikası, Nobel Yayınları.
- Derman, G. S. (2014). Ermeni meselesinin Türk dış politikasına etkisi, Yeni Türkiye, 60.
- Dugis, V. (2009). “Domestic political structure and public influence on foreign policy, a basic model” Retrieved from https://www.academia.edu/1622920/Domestic_Political_Structure_and_Public_Influence_on_Foreign_Policy_A_Basic_Model in 10.05.2017
- Efegil, E. (2012), Türk dış politikası karar verme sürecini etkileyen faktörler, (ed) Ertan Efegil, Rıdvan Kalaycı, Dış politika teorileri bağlamında Türk dış politikasının analizi, Cilt 1, Nobel Yayınları. Erişen, C. (2014). Dış politika analizi, (Ed. A. Balcı ve Ş. Kardaş), Uluslararası İlişkilere Giriş, Küre Yayınları.
- Fearon, D. J. (1998). Domestic politics, foreign policy, and teories of international relations, Annu. Rev. Polit. Sci, 1.
- Hasanaoğlu, İbrahim., “Propaganda, Lobicilik, Kamu Diplomasisi”, http://akademikperspektif.com/2014/04/27/propaganda-lobicilik-ve-kamu-diplomasisi/ adresinden 10.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Heywood, A. (2011). The essentials of UK politics, Palgrave Macmillan, 2. Baskı. Kurubaş, E. (2009). Etnik sorun-dış politika ilişkisi bağlamında kürt sorununun Türk dış politikasına etkileri, Ankara Avrupa Araştırmaları Dergisi, 8(1).
- Kurubaş, E. (2008). Etnik sorun-devlet ilişkilerinin sorunsallaşması ve aktör tutumlarındaki açmazlar: Türkiye’deki Kürt sorunu örneği, Liberal Düşünce, 50.
- Kurubaş, E. (2012). Kürt sorununun çözüm mantığını anlamak, zorluklar, zorunluluklar, idealler, Ankara Strateji Enstitüsü, Rapor No: 2012-2.
- Laçiner, S. (2008). Ermeni sorunu, diaspora ve Türk dış politikası, USAK.
- Oran, B. (2014), Azınlıklar nasıl oldu ?, Yasemin İnceoğlu-Savaş Çoban(der.), Azınlıklar, Ötekiler ve Medya, Ayrıntı Yayınları.
- Özbay, F., “Ermeni Diasporası ve Türkiye-Rusya İlişkileri”, TASAM, Stratejik Rapor No:5, http://www.tasam.org/Files/Icerik/File/ermeni_diasporasi_ve_turkiye-rusya_iliskileri_raporu_02a0014a-0cfb-4cc5-96e6-9382c2b03b53.pdf adresinden 15.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Özdemir, H. (2008). Uluslararası ilişkilerde güç: çok boyutlu bir değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(3). Saideman, M. S. (2002). Discrimination of international relations: analyzing external support for ethnic groups, Journal of Peace Research, 39(1).
- Salehyan, I. Gleditsch, K. S. and Cunningham, D. E. (2011). Explaining external support for insurgent groups”, International Organization, 65.
- Tayfur, M. F. (2012). Dış politika, (der. A. Eralp), Devlet ve ötesi, İletişim Yayınları, 7. Baskı, İstanbul.
- Türkiye-Orta Asya İlişkileri, http://www.mfa.gov.tr/turkiye-orta-asya-ulkeleri-iliskileri.tr.mfa adresinden 15.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
- UN, Minority Rights: International Standards and Guidance for Implementation, 2010.
- Usta, A., Etnik şiddet olgusu üzerine sosyo-psikolojik bir değerlendirme, Polis Bilimleri Dergisi, 11(2).
- Wendt, A.(1992), Anarchy is what states make of it: the social construction of power politics, International Organization, 46(2).
- Volkan, V. D. (1993). Politik psikoloji, Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları, Ankara.
- Yılmaz, M. E. (2010), Ethnic idetity and ethnic conflicts, Akademik Bakış Dergisi, 21.
Armenians in Turkish Foreign Policy In The Context of Their Effects On Foreign Policy Decision-Making Process
Öz
Many factors affecting the national foreign policy decision-making process of states. One of these factors is internal socio-political system, too. There exists a multi-ethnic structure in this socio-political order and the impact of the minority ethnic groups on this order are extensive. In particular, the proportion of ethnic groups in total population, whether or not they demand independence, whether they are under the rule of democratic or anti-democratic government and the tools used by these ethnic minority groups are of paramount importance in foreign policy decision-making process of multi-ethnic states. The means used by the ethnic minority groups to affect the decision-making process may also cover non-democratic methods including the activities of ethnic-based terrorist organizations. These organizations are an important factor in observing the impact of the internal socio-political structure on the foreign policy decision-making process. In order to attract the attention of the international system these terrorist organizations are considered quite instrumental. The involvement of international actors significanly influences internal-foreign policy decision making processes. Therefore the existence of ethnic minorities and ethnic-based terrorist organizations can be an effective tool for directing internal and external political orientations. In this context the Armenian issue and ASALA has been one of the actors and factors that have had a significant influence on the history of the decision-making process in the Turkish foreign policy.
Anahtar Kelimeler
Ethnic minorities ethnic terrorism foreign policy rationalite democratic law state.
Kaynakça
- Akgün, B. ve Çemrek, M. (2010). Türk dış politikasında Ermeni sorunu, SDE Analiz.
- Aktürk, Ş. (2006). Etnik kategori ve milliyetçilik, Doğu Batı Dergisi, 38.
- Arı, T. (2005). ABD’de lobiciliğin dış politikaya etkisi ve Türk lobisi, Avrasya Dosyası, 11(2).
- Arı, T. (2016). Uluslararası ilişkiler kuramları-I, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2645, Açık Öğretim Fakültesi Yayını No: 1612, Eskişehir.
- Baharçiçek, A. (2000). Etnik terör ve etnik terörle mücadele sorunu, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1).
- Bayram, M. (2016). Ermenistan dış politikasında reelpolitikle psikopolitiğin çatışması: cumhurbaşkanlığı dönemleri bağlamında bir analiz, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3).
- Bolat, M. (2014). I. Meşrutiyet’ten I. Dünya Savaşı’na Osmanlı Devleti Dış politikasının genel bir değerlendirmesi, Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1).
- Bowling, B., Parman, A., Coretta, P. (2003). Policing ethnic minority communities, retrieved from http://eprints.lse.ac.uk/9576/1/Policing_ethnic_minority_communities_%28LSERO%29.pdf in 15.05.2017.
- Çevik, A. (2010). Politik psikoloji, Dost Kitabevi.
- Çevik, S., “Zamanı 1915’te Durdurmak”, “http://www.21yyte.org/kose-yazisi-yazdir/3852 adresinden 19.06.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Coşkun, B. B. (2012). Uluslararası İlişkilerde Kimlik ve Türk Dış Politikası, (ed)Ertan Efegil, Rıdvan Kalaycı, dış politika teorileri bağlamında Türk dış politikası, Nobel Yayınları.
- Derman, G. S. (2014). Ermeni meselesinin Türk dış politikasına etkisi, Yeni Türkiye, 60.
- Dugis, V. (2009). “Domestic political structure and public influence on foreign policy, a basic model” Retrieved from https://www.academia.edu/1622920/Domestic_Political_Structure_and_Public_Influence_on_Foreign_Policy_A_Basic_Model in 10.05.2017
- Efegil, E. (2012), Türk dış politikası karar verme sürecini etkileyen faktörler, (ed) Ertan Efegil, Rıdvan Kalaycı, Dış politika teorileri bağlamında Türk dış politikasının analizi, Cilt 1, Nobel Yayınları. Erişen, C. (2014). Dış politika analizi, (Ed. A. Balcı ve Ş. Kardaş), Uluslararası İlişkilere Giriş, Küre Yayınları.
- Fearon, D. J. (1998). Domestic politics, foreign policy, and teories of international relations, Annu. Rev. Polit. Sci, 1.
- Hasanaoğlu, İbrahim., “Propaganda, Lobicilik, Kamu Diplomasisi”, http://akademikperspektif.com/2014/04/27/propaganda-lobicilik-ve-kamu-diplomasisi/ adresinden 10.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Heywood, A. (2011). The essentials of UK politics, Palgrave Macmillan, 2. Baskı. Kurubaş, E. (2009). Etnik sorun-dış politika ilişkisi bağlamında kürt sorununun Türk dış politikasına etkileri, Ankara Avrupa Araştırmaları Dergisi, 8(1).
- Kurubaş, E. (2008). Etnik sorun-devlet ilişkilerinin sorunsallaşması ve aktör tutumlarındaki açmazlar: Türkiye’deki Kürt sorunu örneği, Liberal Düşünce, 50.
- Kurubaş, E. (2012). Kürt sorununun çözüm mantığını anlamak, zorluklar, zorunluluklar, idealler, Ankara Strateji Enstitüsü, Rapor No: 2012-2.
- Laçiner, S. (2008). Ermeni sorunu, diaspora ve Türk dış politikası, USAK.
- Oran, B. (2014), Azınlıklar nasıl oldu ?, Yasemin İnceoğlu-Savaş Çoban(der.), Azınlıklar, Ötekiler ve Medya, Ayrıntı Yayınları.
- Özbay, F., “Ermeni Diasporası ve Türkiye-Rusya İlişkileri”, TASAM, Stratejik Rapor No:5, http://www.tasam.org/Files/Icerik/File/ermeni_diasporasi_ve_turkiye-rusya_iliskileri_raporu_02a0014a-0cfb-4cc5-96e6-9382c2b03b53.pdf adresinden 15.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
- Özdemir, H. (2008). Uluslararası ilişkilerde güç: çok boyutlu bir değerlendirme, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(3). Saideman, M. S. (2002). Discrimination of international relations: analyzing external support for ethnic groups, Journal of Peace Research, 39(1).
- Salehyan, I. Gleditsch, K. S. and Cunningham, D. E. (2011). Explaining external support for insurgent groups”, International Organization, 65.
- Tayfur, M. F. (2012). Dış politika, (der. A. Eralp), Devlet ve ötesi, İletişim Yayınları, 7. Baskı, İstanbul.
- Türkiye-Orta Asya İlişkileri, http://www.mfa.gov.tr/turkiye-orta-asya-ulkeleri-iliskileri.tr.mfa adresinden 15.05.2017 tarihinde erişilmiştir.
- UN, Minority Rights: International Standards and Guidance for Implementation, 2010.
- Usta, A., Etnik şiddet olgusu üzerine sosyo-psikolojik bir değerlendirme, Polis Bilimleri Dergisi, 11(2).
- Wendt, A.(1992), Anarchy is what states make of it: the social construction of power politics, International Organization, 46(2).
- Volkan, V. D. (1993). Politik psikoloji, Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları, Ankara.
- Yılmaz, M. E. (2010), Ethnic idetity and ethnic conflicts, Akademik Bakış Dergisi, 21.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Uluslararası İlişkiler |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 16 Ekim 2022 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Temmuz 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2022 |
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.