Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi

Yıl 2024, , 81 - 95, 31.01.2024

Oğuzhan Demir , Kasım Uludağ , Dilek Özdemir

https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1334231

Öz

Sanayileşmekte olan ülkeler, ekonomik hedeflerinin başında genellikle yüksek oranda büyümeyi tercih etmektedirler. Ancak bu arzuları, üretim süreçlerinde sıklıkla kullandıkları fosil yakıtların çevre üzerindeki etkilerini göz ardı etmelerine yol açmaktadır. Özellikle gelişmekte olan ülke sayısının gelişmiş ülke sayısına oranla fazla olduğu düşünüldüğünde, iklim değişikliğine neden olan küresel sera gazı emisyonlarını kontrol altına alma ihtiyacı, günümüzün en önemli sorunlarından birini oluşturmaktadır. Bu amaçla çalışma, gelişmekte olan ülke statüsünde yer alan Türkiye’de enerji tüketiminden kaynaklı karbon emisyonları ile ekonomik büyüme, ticari açıklık ve kişi başına düşen birincil enerji tüketimi arasındaki ilişkiyi Çevresel Kuznets Eğrisi (ÇKE) hipotezi çerçevesinde araştırmaktadır. 1970-2021 döneminin incelendiği çalışmada ÇKE hipotezinin geçerliliği ise; McNown vd. (2018) ve Sam vd. (2019) tarafından literatüre kazandırılan Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) yaklaşımı ile sınanmaktadır. Elde edilen ampirik bulgular neticesinde, enerji tüketiminden kaynaklı karbon emisyonları dikkate alındığında, Türkiye’de ÇKE hipotezinin geçerli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Ayrıca açıklayıcı değişken vektörü olarak kullanılan ticari açıklık ve kişi başına düşen birincil enerji tüketiminin de karbon emisyonlarını arttırdığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, çevre dostu teknolojilere yatırım yapmak, kirlilik kontrolüne önem vermek, düzenlemeleri sıkı bir şekilde uygulamak, toplumu çevre konularında bilinçlendirmek ve ekonomik büyümeyi çevresel sürdürülebilirlik ilkesine göre şekillendirmek, kamu otoritelerinin politika yapıcılarına tavsiye edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Çevresel Kuznets Eğrisi A-ARDL Enerji tüketimi ticari açıklık

Kaynakça

  • Ahmad, A., Zhao, Y., Shahbaz, M., Bano, S., Zhang, Z., Wang, S., ve Liu, Y. (2016). Carbon Emissions, Energy Consumption and Economic Growth: An Aggregate and Disaggregate Analysis of The Indian Economy. Energy Policy, 96, 131–143.
  • Albayrak, E. N., ve Gökçe, A. (2015). Ekonomik Büyüme ve Çevresel Kirlilik İlişkisi: Cevresel Kuznets Eğrisi ve Türkiye Örneğ. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(2), 279-301.
  • Balıbey, M. (2015). Relationships Among CO2 Emissions, Economic Growth and Foreign Direct Investment and the Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Turkey. International Journal of Energy Economics and Policy, 5(4), 1042–1049.
  • Başar, S., ve Temurlenk, M. S. (2007). Çevreye Uyarlanmış Kuznets Eğrisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 1-12.
  • Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP). “2016 Raporu”, Erişim: Haziran 2023, “https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/30022/EGR10.pdf?sequence=1&isAllowed=y”.
  • Bölük, G., ve Mert, M. (2015). The Renewable Energy, Growth and Environmental Kuznets Curve in Turkey: An ARDL Approach. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 52, 587-595.
  • Ceylan, R., ve Karaağaç, G. E. (2020). Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Test Edilmesi: Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi ile Hata Düzeltme Modelinden Kanıtlar. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 7(2), 75-85.
  • Çağlar, A. E. (2022). Türkiye'de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Araştırılmasında Çevresel Patentlerin Rolü: Genişletilmiş ARDL ile Kanıtlar. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(4).
  • Çetin, M., Ecevit, E., ve Yucel, A. G. (2018). The Impact of Economic Growth, Energy Consumption, Trade Openness, and Financial Development on Carbon Emissions: Empirical Evidence From Turkey. Environmental Science And Pollution Research, 25(36), 36589-36603.
  • Çetin, M., ve Yüksel, Ö. (2018). Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketiminin Karbon Emisyonu Üzerindeki Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 169-186. Çoban, M. N., ve Özkan, O. (2022). Çevresel Kuznets Eğrisi: Türkiye'de Küreselleşme ve Ekonomik Büyümenin Çevre Üzerindeki Etkisinin Yeni Dinamik ARDL Simülasyon Modeli ile İncelenmesi. Akademik Hassasiyetler, 9(19), 207-228.
  • De Vita, G., Katircioglu, S., Altinay, L., Fethi, S., ve Mercan, M. (2015). Revisiting the Environmental Kuznets Curve Hypothesis in a Tourism Development Context. Environmental Science and Pollution Research, 22, 16652-16663.
  • Destek, M. A. (2018). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye için İncelenmesi: STIRPAT Modelinden Bulgular. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 268-283.
  • Erdoğan, İ., Türköz, K., ve Görüş, M. Ş. (2015). 11. Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin Geçerliliği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (44), 113-123.
  • Eren M., B., Katırcıoglu, S., ve Gökmenoğlu, K. K. (2022). The Moderating Role of Informal Economy on Financial Development Induced Ekc Hypothesis in Turkey. Energy & Environment, 33(6), 1203-1226.
  • Gill, A. R., Hassan, S., ve Haseeb, M. (2019). Moderating Role Of Financial Development in Environmental Kuznets: A Case Study of Malaysia. Environmental Science and Pollution Research, 26, 34468-34478.
  • Gökmenoğlu, K., ve Taşpınar, N. (2016). The Relationship Between CO2 Emissions, Energy Consumption, Economic Growth and FDI: The Case of Turkey. The Journal Of International Trade & Economic Development, 25(5), 706-723.
  • Gözgör, G., ve Can, M. (2016). Export Product Diversifcation And The Environmental Kuznets Curve: Evidence From Turkey. Environmental Science and Pollution Research, 23(21), 21594–21603.
  • Grossman G.M. ve Krueger A.B. (1991). Environmental Impacts of A North American Free Trade Agreement. Working Paper No.3914. Cambridge: National Bureau of Economic Research.
  • Hasanov, F. J., Mikayilov, J. I., Mukhtarov, S., ve Suleymanov, E. (2019). Does CO2 Emissions–Economic Growth Relationship Reveal EKC in Developing Countries? Evidence From Kazakhstan. Environmental Science and Pollution Research, 26(29), 30229–30241.
  • Iskandar, A. (2019). Economic Growth and CO2 Emissions In Indonesia: Investigating The Environmental Kuznets Curve Hypothesis Existence. Jurnal BPPK, 20.
  • Işık, C., Ongan, S., ve Özdemir, D. (2019). The Economic Growth/Development and Environmental Degradation: Evidence From The US State-Level EKC Hypothesis. Environmental Science and Pollution Research, 26(30), 30772–30781.
  • Iwata, H., Okada, K., ve Samreth, S. (2010). Empirical Study on The Environmental Kuznets Curve for CO2 in France: The Role of Nuclear Energy. Energy Policy, 38(8), 4057–4063.
  • Jalil, A., ve Mahmud, S. F. (2009). Environment Kuznets Curve for CO2 Emissions: A Cointegration Analysis for China. Energy Policy, 37(12), 5167–5172.
  • Kalaycı, C., ve Hayaloğlu, P. (2019). The Impact of Economic Globalization On CO2 Emissions. International Journal of Energy Economics and Policy. 9(1), 356-360.
  • Katırcıoğlu, S. (2017). Investigating The Role of Oil Prices İn The Conventional EKC Model: Evidence From Turkey. Asian Economic and Financial Review, 7(5), 498-508.
  • Katırcıoğlu, S., ve Katırcıoğlu, S. (2018). Testing The Role of Urban Development in the Conventional Environmental Kuznets Curve: Evidence From Turkey. Applied Economics Letters, 25(11), 741-746.
  • Kaygısız Durgun, A. (2018). Çevresel Kuznets Hipotezi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 186-204.
  • Kılıç, R., ve Akalın, G. (2016). Türkiye’de Çevre ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 49-60.
  • Koçak, E. (2014). Türkiye'de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(3), 62-73.
  • Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28.
  • Lise, W. (2006). Decomposition of CO2 Emissions Over 1980–2003 in Turkey. Energy Policy, 34(14), 1841-1852.
  • Martínez-Zarzoso, I., ve Maruotti, A. (2011). The Impact of Urbanization on CO2 Emissions: Evidence From Developing Countries. Ecological Economics, 70(7), 1344-1353.
  • Mcnown, R., Sam, C. Y., ve Goh, S. K. (2018). Bootstrapping The Autoregressive Distributed Lag Test for Cointegration. Applied Economics, 50(13), 1509–1521.
  • Mikayilov, J. I., Galeotti, M., ve Hasanov, F. J. (2018). The Impact of Economic Growth on CO2 Emissions in Azerbaijan. Journal of Cleaner Production, 197, 1558–1572.
  • Mrabet, Z., ve Alsamara, M. (2017). Testing The Kuznets Curve Hypothesis for Qatar: A Comparison Between Carbon Dioxide and Ecological Footprint. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 70, 1366-1375.
  • Narayan, P. K. (2005). The Saving and İnvestment Nexus for China: Evidence From Cointegration Tests. Applied Economics, 37(17), 1979–1990.
  • Narayan, P. K., ve Popp, S. (2010). A New Unit Root Test with Two Structural Breaks in Level And Slope at Unknown Time. Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425–1438.
  • Ojaghlou, M., ve Uǧurlu, E. (2023). Urbanization and Climate Change: Environmental Kuznets Curve (Ekc) And Stirpat Analysis for Turkey. Economics & Sociology, 16(1), 244-255.
  • Özataç, N., Gökmenoğlu, K. K., ve Taşpınar, N. (2017). Testing the EKC Hypothesis by Considering Trade Openness, Urbanization, and Financial Development: The Case of Turkey. Environmental Science And Pollution Research, 24, 16690-16701.
  • Özaydın, Ö., ve Apaydın, C. (2019). Yapısal Kırılmalar Altında Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye İçin Geçerliliği: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. In Tekirdağ XI. IBANESS Congress Series (pp. 667-677).
  • Özbek, S ve Oğul, B. (2022). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 14(26), 35-46.
  • Özden, C., ve Beşe, E. (2021). Environmental Kuznets Curve (EKC) in Australia: Evidence From Nonlinear ARDL Model with A Structural Break. Polish Journal of Environmental Studies, 30(3).
  • Özpolat, A., ve Özsoy, F. N. (2021). Yenilenebilir Enerji Kaynakları Çevresel Bozulmayı Azaltıyor Mu? Türkiye Örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 13(24), 49-60.
  • Öztürk, I., ve Acaravcı, A. (2010). CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 14(9), 3220-3225.
  • Panayotou, T. (1993). Empirical Tests And Policy Analysis of Environmental Degradation at Different Stages of Economic Development. Working Paper. WEP 2-22/WP. 238.
  • Pata, U. K. (2018). Renewable Energy Consumption, Urbanization, Financial Development, Income and CO2 Emissions in Turkey: Testing EKC Hypothesis with Structural Breaks. Journal of Cleaner Production, 187, 770–779.
  • Pata, U. K., Dam, M. M., ve Kaya, F. (2023). How Effective Are Renewable Energy, Tourism, Trade Openness, and Foreign Direct Investment on CO2 Emissions? An EKC Analysis for ASEAN Countries. Environmental Science and Pollution Research, 30(6), 14821-14837.
  • Pata, U. K., ve Çağlar, A. E. (2021). Investigating the EKC Hypothesis with Renewable Energy Consumption, Human Capital, Globalization and Trade Openness for China: Evidence From Augmented ARDL Approach with A Structural Break. Energy, 216, 119220.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y., ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Rifkin, J. (2011). Üçüncü Sanayi Devrimi: Yanal Güç, Enerjiyi, Ekonomiyi Ve Dünyayı Nasıl Dönüştürüyor?. Çev. Sıral, P. Ve Başekim, M. İletişim Yayınları.
  • Saboori, B., Sulaiman, J., ve Mohd, S. (2016). Environmental Kuznets Curve and Energy Consumption in Malaysia: A Cointegration Approach. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, And Policy, 11(9), 861–867.
  • Sam, C. Y., Mcnown, R., ve Goh, S. K. (2019). An Augmented Autoregressive Distributed Lag Bounds Test for Cointegration. Economic Modelling, 80, 130–141.
  • Sarkodie, S. A., ve Öztürk, I. (2020). Investigating The Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Kenya: A Multivariate Analysis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 117, 109481.
  • Schwert G. (1989). Tests for Unit Roots: a Monte Carlo Investigation. Journal of Business & Economic Statistics, 7(2), 5-17.
  • Shahbaz, M., Lean, H. H., ve Shabbir, M. S. (2012). Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Pakistan: Cointegration and Granger Causality. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16(5), 2947-2953.
  • Shikwambana, L., Mhangara, P., ve Kganyago, M. (2021). Assessing The Relationship Between Economic Growth and Emissions Levels in South Africa Between 1994 and 2019. Sustainability, 13(5), 2645.
  • Şeker, F., Ertuğrul, H. M., ve Çetin, M. (2015). The Impact of Foreign Direct Investment on Environmental Quality: A Bounds Testing and Causality Analysis For Turkey. Renewable And Sustainable Energy Reviews, 52, 347-356.
  • Yandle, B., Vijayaraghavan, M., ve Bhattarai, M. (2002). The Environmental Kuznets Curve. A Primer, PERC Research Study, 2(1), 1-38.
  • Yang, Z., ve Zhao, Y. (2014). Energy Consumption, Carbon Emissions, and Economic Growth in India: Evidence From Directed Acyclic Graphs. Economic Modelling, 38, 533-540.
  • Yılancı, V., Görüş, M. S., ve Aydın, M. (2019). Are Shocks to Ecological Footprint in OECD Countries Permanent Or Temporary?. Journal of Cleaner Production, 212, 270-301.
  • Yurtkuran, S., ve Terzi, H. (2018). Çevresel Kuznets Eğrisinin Ampirik Olarak Analizi: Meksika Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (20), 267-284.
  • Zivot, E., ve Andrews, D.W.K. (1992). Further Evidence on The Great Crash, The Oil Price Shock and The Unit Root Hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10, 251–270.

Testing the Environmental Kuznets Curve Using the Augmented Boundary Test (A-ARDL) in Türkiye: Period 1970-2021

Yıl 2024, , 81 - 95, 31.01.2024

Oğuzhan Demir , Kasım Uludağ , Dilek Özdemir

https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1334231

Öz

Industrializing countries often prioritize high rates of economic growth as their primary economic goal. However, this ambition often leads them to overlook the environmental impacts of extensively using fossil fuels in their production processes. Especially considering the higher number of developing countries compared to developed ones, the need to control global greenhouse gas emissions causing climate change has become one of today's most significant issues. With this purpose, the study investigates the relationship between carbon emissions resulting from energy consumption, economic growth, trade openness, and per capita primary energy consumption in Türkiye, classified as a developing country, within the framework of the Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis. The study examines the period from 1970 to 2021 and tests the validity of the EKC hypothesis in the Türkiye context using the Augmented Autoregressive Distributed Lag (A-ARDL) approach, which was introduced to the literature by McNown et al. (2018) and Sam et al. (2019). Based on the empirical findings, when considering carbon emissions resulting from energy consumption, the EKC hypothesis is found to be valid in Türkiye. Additionally, it has been observed that the explanatory variables of trade openness and per capita primary energy consumption also contribute to increased carbon emissions. As a conclusion, the study recommends investing in environmentally friendly technologies, emphasizing pollution control, rigorously implementing regulations, raising public awareness on environmental issues, and shaping economic growth according to the principles of environmental sustainability. These recommendations are directed to public authorities and policymakers as guidelines for effective decision-making.

Anahtar Kelimeler

Environmental Kuznets Curve A-ARDL Energy consumption trade opennes

Kaynakça

  • Ahmad, A., Zhao, Y., Shahbaz, M., Bano, S., Zhang, Z., Wang, S., ve Liu, Y. (2016). Carbon Emissions, Energy Consumption and Economic Growth: An Aggregate and Disaggregate Analysis of The Indian Economy. Energy Policy, 96, 131–143.
  • Albayrak, E. N., ve Gökçe, A. (2015). Ekonomik Büyüme ve Çevresel Kirlilik İlişkisi: Cevresel Kuznets Eğrisi ve Türkiye Örneğ. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(2), 279-301.
  • Balıbey, M. (2015). Relationships Among CO2 Emissions, Economic Growth and Foreign Direct Investment and the Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Turkey. International Journal of Energy Economics and Policy, 5(4), 1042–1049.
  • Başar, S., ve Temurlenk, M. S. (2007). Çevreye Uyarlanmış Kuznets Eğrisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 1-12.
  • Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP). “2016 Raporu”, Erişim: Haziran 2023, “https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/30022/EGR10.pdf?sequence=1&isAllowed=y”.
  • Bölük, G., ve Mert, M. (2015). The Renewable Energy, Growth and Environmental Kuznets Curve in Turkey: An ARDL Approach. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 52, 587-595.
  • Ceylan, R., ve Karaağaç, G. E. (2020). Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Test Edilmesi: Yapısal Kırılmalı Eşbütünleşme Testi ile Hata Düzeltme Modelinden Kanıtlar. Pamukkale Journal of Eurasian Socioeconomic Studies, 7(2), 75-85.
  • Çağlar, A. E. (2022). Türkiye'de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Araştırılmasında Çevresel Patentlerin Rolü: Genişletilmiş ARDL ile Kanıtlar. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(4).
  • Çetin, M., Ecevit, E., ve Yucel, A. G. (2018). The Impact of Economic Growth, Energy Consumption, Trade Openness, and Financial Development on Carbon Emissions: Empirical Evidence From Turkey. Environmental Science And Pollution Research, 25(36), 36589-36603.
  • Çetin, M., ve Yüksel, Ö. (2018). Türkiye Ekonomisinde Enerji Tüketiminin Karbon Emisyonu Üzerindeki Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 169-186. Çoban, M. N., ve Özkan, O. (2022). Çevresel Kuznets Eğrisi: Türkiye'de Küreselleşme ve Ekonomik Büyümenin Çevre Üzerindeki Etkisinin Yeni Dinamik ARDL Simülasyon Modeli ile İncelenmesi. Akademik Hassasiyetler, 9(19), 207-228.
  • De Vita, G., Katircioglu, S., Altinay, L., Fethi, S., ve Mercan, M. (2015). Revisiting the Environmental Kuznets Curve Hypothesis in a Tourism Development Context. Environmental Science and Pollution Research, 22, 16652-16663.
  • Destek, M. A. (2018). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye için İncelenmesi: STIRPAT Modelinden Bulgular. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(2), 268-283.
  • Erdoğan, İ., Türköz, K., ve Görüş, M. Ş. (2015). 11. Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye Ekonomisi İçin Geçerliliği. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (44), 113-123.
  • Eren M., B., Katırcıoglu, S., ve Gökmenoğlu, K. K. (2022). The Moderating Role of Informal Economy on Financial Development Induced Ekc Hypothesis in Turkey. Energy & Environment, 33(6), 1203-1226.
  • Gill, A. R., Hassan, S., ve Haseeb, M. (2019). Moderating Role Of Financial Development in Environmental Kuznets: A Case Study of Malaysia. Environmental Science and Pollution Research, 26, 34468-34478.
  • Gökmenoğlu, K., ve Taşpınar, N. (2016). The Relationship Between CO2 Emissions, Energy Consumption, Economic Growth and FDI: The Case of Turkey. The Journal Of International Trade & Economic Development, 25(5), 706-723.
  • Gözgör, G., ve Can, M. (2016). Export Product Diversifcation And The Environmental Kuznets Curve: Evidence From Turkey. Environmental Science and Pollution Research, 23(21), 21594–21603.
  • Grossman G.M. ve Krueger A.B. (1991). Environmental Impacts of A North American Free Trade Agreement. Working Paper No.3914. Cambridge: National Bureau of Economic Research.
  • Hasanov, F. J., Mikayilov, J. I., Mukhtarov, S., ve Suleymanov, E. (2019). Does CO2 Emissions–Economic Growth Relationship Reveal EKC in Developing Countries? Evidence From Kazakhstan. Environmental Science and Pollution Research, 26(29), 30229–30241.
  • Iskandar, A. (2019). Economic Growth and CO2 Emissions In Indonesia: Investigating The Environmental Kuznets Curve Hypothesis Existence. Jurnal BPPK, 20.
  • Işık, C., Ongan, S., ve Özdemir, D. (2019). The Economic Growth/Development and Environmental Degradation: Evidence From The US State-Level EKC Hypothesis. Environmental Science and Pollution Research, 26(30), 30772–30781.
  • Iwata, H., Okada, K., ve Samreth, S. (2010). Empirical Study on The Environmental Kuznets Curve for CO2 in France: The Role of Nuclear Energy. Energy Policy, 38(8), 4057–4063.
  • Jalil, A., ve Mahmud, S. F. (2009). Environment Kuznets Curve for CO2 Emissions: A Cointegration Analysis for China. Energy Policy, 37(12), 5167–5172.
  • Kalaycı, C., ve Hayaloğlu, P. (2019). The Impact of Economic Globalization On CO2 Emissions. International Journal of Energy Economics and Policy. 9(1), 356-360.
  • Katırcıoğlu, S. (2017). Investigating The Role of Oil Prices İn The Conventional EKC Model: Evidence From Turkey. Asian Economic and Financial Review, 7(5), 498-508.
  • Katırcıoğlu, S., ve Katırcıoğlu, S. (2018). Testing The Role of Urban Development in the Conventional Environmental Kuznets Curve: Evidence From Turkey. Applied Economics Letters, 25(11), 741-746.
  • Kaygısız Durgun, A. (2018). Çevresel Kuznets Hipotezi: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(32), 186-204.
  • Kılıç, R., ve Akalın, G. (2016). Türkiye’de Çevre ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(2), 49-60.
  • Koçak, E. (2014). Türkiye'de Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(3), 62-73.
  • Kuznets, S. (1955). Economic Growth and Income Inequality. The American Economic Review, 45(1), 1-28.
  • Lise, W. (2006). Decomposition of CO2 Emissions Over 1980–2003 in Turkey. Energy Policy, 34(14), 1841-1852.
  • Martínez-Zarzoso, I., ve Maruotti, A. (2011). The Impact of Urbanization on CO2 Emissions: Evidence From Developing Countries. Ecological Economics, 70(7), 1344-1353.
  • Mcnown, R., Sam, C. Y., ve Goh, S. K. (2018). Bootstrapping The Autoregressive Distributed Lag Test for Cointegration. Applied Economics, 50(13), 1509–1521.
  • Mikayilov, J. I., Galeotti, M., ve Hasanov, F. J. (2018). The Impact of Economic Growth on CO2 Emissions in Azerbaijan. Journal of Cleaner Production, 197, 1558–1572.
  • Mrabet, Z., ve Alsamara, M. (2017). Testing The Kuznets Curve Hypothesis for Qatar: A Comparison Between Carbon Dioxide and Ecological Footprint. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 70, 1366-1375.
  • Narayan, P. K. (2005). The Saving and İnvestment Nexus for China: Evidence From Cointegration Tests. Applied Economics, 37(17), 1979–1990.
  • Narayan, P. K., ve Popp, S. (2010). A New Unit Root Test with Two Structural Breaks in Level And Slope at Unknown Time. Journal of Applied Statistics, 37(9), 1425–1438.
  • Ojaghlou, M., ve Uǧurlu, E. (2023). Urbanization and Climate Change: Environmental Kuznets Curve (Ekc) And Stirpat Analysis for Turkey. Economics & Sociology, 16(1), 244-255.
  • Özataç, N., Gökmenoğlu, K. K., ve Taşpınar, N. (2017). Testing the EKC Hypothesis by Considering Trade Openness, Urbanization, and Financial Development: The Case of Turkey. Environmental Science And Pollution Research, 24, 16690-16701.
  • Özaydın, Ö., ve Apaydın, C. (2019). Yapısal Kırılmalar Altında Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Türkiye İçin Geçerliliği: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. In Tekirdağ XI. IBANESS Congress Series (pp. 667-677).
  • Özbek, S ve Oğul, B. (2022). Çevresel Kuznets Eğrisi Hipotezinin Geçerliliği: Türkiye Üzerine Ampirik Bir Çalışma. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 14(26), 35-46.
  • Özden, C., ve Beşe, E. (2021). Environmental Kuznets Curve (EKC) in Australia: Evidence From Nonlinear ARDL Model with A Structural Break. Polish Journal of Environmental Studies, 30(3).
  • Özpolat, A., ve Özsoy, F. N. (2021). Yenilenebilir Enerji Kaynakları Çevresel Bozulmayı Azaltıyor Mu? Türkiye Örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 13(24), 49-60.
  • Öztürk, I., ve Acaravcı, A. (2010). CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth in Turkey. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 14(9), 3220-3225.
  • Panayotou, T. (1993). Empirical Tests And Policy Analysis of Environmental Degradation at Different Stages of Economic Development. Working Paper. WEP 2-22/WP. 238.
  • Pata, U. K. (2018). Renewable Energy Consumption, Urbanization, Financial Development, Income and CO2 Emissions in Turkey: Testing EKC Hypothesis with Structural Breaks. Journal of Cleaner Production, 187, 770–779.
  • Pata, U. K., Dam, M. M., ve Kaya, F. (2023). How Effective Are Renewable Energy, Tourism, Trade Openness, and Foreign Direct Investment on CO2 Emissions? An EKC Analysis for ASEAN Countries. Environmental Science and Pollution Research, 30(6), 14821-14837.
  • Pata, U. K., ve Çağlar, A. E. (2021). Investigating the EKC Hypothesis with Renewable Energy Consumption, Human Capital, Globalization and Trade Openness for China: Evidence From Augmented ARDL Approach with A Structural Break. Energy, 216, 119220.
  • Pesaran, M. H., Shin, Y., ve Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
  • Rifkin, J. (2011). Üçüncü Sanayi Devrimi: Yanal Güç, Enerjiyi, Ekonomiyi Ve Dünyayı Nasıl Dönüştürüyor?. Çev. Sıral, P. Ve Başekim, M. İletişim Yayınları.
  • Saboori, B., Sulaiman, J., ve Mohd, S. (2016). Environmental Kuznets Curve and Energy Consumption in Malaysia: A Cointegration Approach. Energy Sources, Part B: Economics, Planning, And Policy, 11(9), 861–867.
  • Sam, C. Y., Mcnown, R., ve Goh, S. K. (2019). An Augmented Autoregressive Distributed Lag Bounds Test for Cointegration. Economic Modelling, 80, 130–141.
  • Sarkodie, S. A., ve Öztürk, I. (2020). Investigating The Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Kenya: A Multivariate Analysis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 117, 109481.
  • Schwert G. (1989). Tests for Unit Roots: a Monte Carlo Investigation. Journal of Business & Economic Statistics, 7(2), 5-17.
  • Shahbaz, M., Lean, H. H., ve Shabbir, M. S. (2012). Environmental Kuznets Curve Hypothesis in Pakistan: Cointegration and Granger Causality. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 16(5), 2947-2953.
  • Shikwambana, L., Mhangara, P., ve Kganyago, M. (2021). Assessing The Relationship Between Economic Growth and Emissions Levels in South Africa Between 1994 and 2019. Sustainability, 13(5), 2645.
  • Şeker, F., Ertuğrul, H. M., ve Çetin, M. (2015). The Impact of Foreign Direct Investment on Environmental Quality: A Bounds Testing and Causality Analysis For Turkey. Renewable And Sustainable Energy Reviews, 52, 347-356.
  • Yandle, B., Vijayaraghavan, M., ve Bhattarai, M. (2002). The Environmental Kuznets Curve. A Primer, PERC Research Study, 2(1), 1-38.
  • Yang, Z., ve Zhao, Y. (2014). Energy Consumption, Carbon Emissions, and Economic Growth in India: Evidence From Directed Acyclic Graphs. Economic Modelling, 38, 533-540.
  • Yılancı, V., Görüş, M. S., ve Aydın, M. (2019). Are Shocks to Ecological Footprint in OECD Countries Permanent Or Temporary?. Journal of Cleaner Production, 212, 270-301.
  • Yurtkuran, S., ve Terzi, H. (2018). Çevresel Kuznets Eğrisinin Ampirik Olarak Analizi: Meksika Örneği. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (20), 267-284.
  • Zivot, E., ve Andrews, D.W.K. (1992). Further Evidence on The Great Crash, The Oil Price Shock and The Unit Root Hypothesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10, 251–270.
Toplam 62 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi Teorisi (Diğer), Politika ve Yönetim (Diğer)
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Oğuzhan Demir 0000-0001-6320-5562

Kasım Uludağ 0000-0002-7353-4199

Dilek Özdemir 0000-0002-8048-7730

Erken Görünüm Tarihi 26 Ocak 2024
Yayımlanma Tarihi 31 Ocak 2024
Gönderilme Tarihi 28 Temmuz 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024

Kaynak Göster

APA Demir, O., Uludağ, K., & Özdemir, D. (2024). Türkiye’de Çevresel Kuznets Eğrisinin Genişletilmiş Sınır Testi (A-ARDL) Yardımıyla Sınanması: 1970-2021 Dönemi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 81-95. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1334231

Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.